آفتابنیوز : لثه های سالم باید یک رنگ صورتی نسبتا یکدست داشته باشند. آنها ممکن است اطراف دندان ها اندکی روشنتر و اطراف کناره های دهان تیرهتر به نظر برسند. لثه های یک فرد نسبت به فردی دیگر به طور طبیعی ممکن است پررنگتر یا کمرنگتر باشد.
به گزارش"مدیکال نیوز تودی"، زمانی که فردی با تغییر رنگ لثه های خود مواجه می شود باید به پزشک مراجعه کند، به ویژه اگر این شرایط با علائم نگران کننده دیگر همراهی می شود.
دلایل و علائم
درمان و علائم رنگ پریدگی لثه ها به دلیل بروز این شرایط بستگی دارد. در ادامه با برخی دلایل رنگ پریدگی لثه ها بیشتر آشنا می شویم.
کم خونی
کم خونی (آنمی) زمانی رخ می دهد که بدن با سطوح ناکافی خون سرشار از اکسیژن مواجه است. کمبود خون می تواند موجب رنگ پریدگی برخی بافت های بدن شود.
افزون بر رنگ پریدگی لثه ها، فرد مبتلا به کم خونی ممکن است متوجه علائم زیر شود:
- خستگی شدید یا ضعف
- تنگی نفس
- زردی یا رنگ پریدگی پوست و چشم ها
- سردرد
- تپش قلب
کم خونی اغلب در نتیجه کمبود آهن، فولات، یا ویتامین B12 رخ می دهد.
در غیر این صورت، فرد ممکن است با تعداد بسیار کم سلول های قرمز یا سطوح ناکافی هموگلوبین مواجه باشد. در افراد مبتلا به کم خونی سلول داسی شکل، سلول های خون به طور غیر طبیعی تغییر شکل می دهند.
برخی شرایط پزشکی نیز می توانند به کم خونی منجر شده یا خطر ابتلا به این شرایط را افزایش دهند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قاعدگی های بسیار سنگین
- بارداری
- بیماری های کبد، طحال یا کلیه
- کم کاری تیروئید
- خونریزی در معده یا روده که ممکن است در نتیجه زخم های گوارشی، سرطان، توده های غیر طبیعی، کولیت یا تورم روده بزرگ شکل گرفته باشد
برخی داروها، به ویژه آنهایی که برای شیمی درمانی استفاده می شوند، می توانند خطر ابتلا به کم خونی را افزایش دهند. همچنین، مصرف بیش از حد داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می تواند به خونریزی داخلی و کم خونی منجر شود.
درمان رنگ پریدگی لثه ها می تواند به سادگی مصرف قرص های آهن تجویز شده توسط پزشک برای حداقل شش ماه باشد. بهتر است قرص های آهن همراه با غذا و آب مرکبات، به ویژه پرتقال، مصرف شود زیرا به جذب بهتر آهن کمک می کند. همچنین، مصرف مواد غذایی سرشار از آهن مانند سبزی های برگدار تیره و غلات صبحانه و نان های غنی شده می تواند مفید باشد.
اگر قاعدگی های سنگین دلیل کم خونی است، مصرف داروهای هورمونی می تواند به سبکتر شدن قاعدگی ها کمک کند.
برخی مواد غذایی نیز می توانند در جذب آهن توسط بدن اختلال ایجاد کنند. فردی که به کم خونی مبتلاست بهتر است از خوراکی های زیر پرهیز کند:
- قهوه و چای
- الکل
- محصولات غلات کامل
- محصولات لبنی
لوکوپلاکیا
لوکوپلاکیای دهانی می تواند موجب شکل گیری وصله های سفید، نازک و یکنواخت روی لثه ها شود. وصله های لوکوپلاکیا می توانند در هر جای دهان شکل بگیرند و امکان از بین بردن آنها از طریق مالش یا سایش وجود ندارد.
دلیل این شرایط نامشخص است، اما به نظر می رسد اغلب در افراد سیگاری، افرادی که بیش از حد الکل مصرف می کنند، یا آنهایی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی کنند، رخ می دهد.
در بسیاری موارد، وصله های لوکوپلاکیا بی ضرر هستند. با این وجود، آنها می توانند تغییر کرده و سرطانی شوند.
در صورت مواجهه با این شرایط باید به پزشک مراجعه کنید. با توجه به اندازه و محل وصله ها، و همچنین عوامل خطرآفرین فردی، مانند سیگار کشیدن، پزشک ممکن است نظارت بر وصله های لوکوپلاکیا یا برداشتن آنها از طریق عمل جراحی را مد نظر قرار دهد.
یائسگی
تغییرات هورمونی مرتبط با یائسگی از جمله دلایل شناخته شده کاهش جریان خون هستند که می تواند موجب رنگ پریدگی و خشکی لثه ها شود.
نوعی عفونت به نام التهاب لثه و دهان یائسگی (Menopausal Gingivostomatitis) می تواند به رنگ پریدگی و خشکی لثه ها منجر شود که ممکن است موجب خونریزی شود.
هورمون درمانی می تواند به بهبود این علائم کمک کند. زمانی که یک گونه قارچی مسئول این شرایط باشد، بیمار ممکن است به استفاده از کرم ضد قارچ، مانند نایساتین یا کلوتریمازول نیاز داشته باشد.
لیکن پلان دهانی
در یک فرد مبتلا به لیکن پلان دهانی، لایه ای تار مانند در سراسر غشا مخاطی لثه ها ایجاد می شود. برای تشخیص دقیق این شرایط، پزشک معمولا نمونه برداری انجام می دهد و بخشی کوچک از بافت ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته برای بررسی دقیق برداشته می شود.
موارد لیکن پلان دهانی فرسانیده شامل اولسرها، یا زخم های باز، می توانند با استفاده از کورتیکواستورئیدها یا استروئیدهای سیستمیک بهبود یابند.
درمانی برای لیکن پلان دهانی وجود ندارد و آنچه صورت می گیرد بر محدود کردن تعداد شعلهور شدن بیماری و شدت علائم متمرکز است. دنبال کردن یک رژیم غذایی متعادل و سالم، هیدراته نگه داشتن بدن، انجام ورزش، و ترک سیگار می توانند به مدیریت این شرایط کمک کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
لثه های رنگ پریده نشانه ای رایج از کم خونی هستند و کم خونی خفیف را می توان در خانه با افزایش مصرف ماده معدنی آهن مدیریت کرد. با این وجود، موارد شدید می تواند زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد.
در کوتاهترین زمان ممکن با پزشک یا دندانپزشک خود درباره رنگ پریدگی لثه ها صحبت کنید. درمان زودهنگام می تواند خطر عوارض جدی را کاهش دهد.
در صورت همراهی علائم عفونت با رنگ پریدگی لثه ها نیز باید کمک پزشکی دریافت کنید. از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی از لثه ها
- لثه های متورم، درناک یا حساس به لمس
- بوی بد دهان
- تب
- دندان های شل
- دشواری یا درد هنگام بلع
- آبسه های لثه
- مزه فلزی در دهان
- درد در فک یا صورت
هر فردی که نسبت به رشد توده های دهانی غیر طبیعی، مانند آن چه در لیکن پلان یا لوکوپلاکیا رخ می دهد، مشکوک است باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کند.
زمانی که رنگ پریدگی لثه ها با یائسگی یا قاعدگی های سنگین مرتبط است، فرد می تواند با پزشک درباره گزینه های هورمون درمانی که می توانند علائم را کاهش دهند، صحبت کند.
نکته هایی برای حفظ سلامت لثه ها
رعایت بهداشت دهان و دندان سادهترین روش برای حفظ سلامت لثه ها محسوب می شود.
در همین راستا می توانید نکته های زیر را مد نظر قرار دهید:
دندان های خود را حداقل به مدت 120 ثانیه و دو بار یا بیشتر در روز مسواک بزنید.
از نخ دندان استفاده کنید.
دهان خود را با محصولات حاوی فلوراید، یک یا دو بار در روز شستشو دهید.
دهان خود را پس از مصرف غذاها یا نوشیدنی های شیرین با آب شستشو داده یا مسواک بزنید.
مسواک یا سر مسواک خود را هر سه ماه یک بار تعویض کنید.
حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید.
به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
از سیگار یا محصولات تنباکو استفاده کنید.
دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل نیز اهمیت دارد. مصرف مواد غذایی سرشار از آهن، مانند عدس، نخود فرنگی، لوبیاها و گوشت بدون چربی را فراموش نکنید.
منبع: عصر ایران