آفتابنیوز : حمیدرضا آصفی در گفتوگو با ایسنا در ارتباط با ثبت سازوکار ویژه مبادله تجاری اروپا با ایران «اینس تکس» از سوی سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه که شامل اقلام دارویی، پزشکی، کشاورزی و غذایی میشود، تصریح کرد: وقتی آمریکا از برجام خارج شد، اروپاییها اصرار کردند که ایران در برجام باقی بماند و بر این موضوع تاکید داشتند که ما نمیگذاریم ایران از منافع اقتصادی برجام بیبهره بماند و مشکلاتی که در پی خروج آمریکا از این توافق بینالمللی به وجود میآید را رفع میکنیم. اروپاییها در مناسبتهای مختلف این موضع را مطرح کردند، اما در برابر این موضوع دو دیدگاه وجود داشت اینکه اروپا میتواند این کار را انجام دهد و دیدگاه دیگر مبتنی بر این موضوع بود که اروپا توان اجرای این کار را ندارد، در مقابل این تحولات جمهوری اسلامی ایران هوشیارانه عمل کرد، از برجام خارج نشد و نگذاشت بهانهای به دست آمریکاییها برای اعمال فشار بیشتر به اروپا فراهم شود.
این دیپلمات پیشین کشورمان با اعتقاد بر اینکه برجام از همان ابتدا یک توافق شکننده بود که در مورد برخی از مفاد آن بعضاً تفسیرهای گوناگونی وجود داشت، خاطر نشان کرد: خروج آمریکا از این توافق بینالمللی، برجام را پیش از گذشته تضعیف کرد چنان که بسیاری از شرکتها و بانکهای بزرگ و حتی متوسط اروپایی از تعامل با ایران ترسیدند و تبادلات مالی و تجاری خود با تهران را قطع کردند.
وی با اشاره به سازوکار اخیری که وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در ارتباط با سازوکار مبادله تجاری اروپا با ایران اعلام کردهاند، اظهار کرد: این سازوکار بر اساس آنچه که اعلام شده شامل اقلام دارویی، پزشکی، کشاورزی و غذایی است و این موضوع میتواند فقط برای بخشی از مشکلات ایران چاره ساز باشد و قطعاً این انتظار وجود دارد که این سازوکار شامل کالاهای گستردهتری شود و از دیگر سو فقط شامل این سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا نباشد و کشورهای دیگر نیز بتوانند از این سازوکار برای انجام مبادلات تجاری از ایران استفاده کنند. گرچه من تردید دارم که اروپاییها بتوانند در این ارتباط اقداماتی را انجام دهند و از طرف دیگر تصور میکنم که اجرای همین سازوکار به صورت محدود نیز سریع نخواهد بود و با مشکلات و موانعی روبهرو است.
سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه با بیان اینکه البته نباید به صورت کامل دست رد به سینه اروپاییها بزنیم و باید در این ارتباط صبر کنیم و ببینیم آنها در ارتباط با این موضوع در نهایت چگونه عمل میکنند و آیا این سه کشور میتوانند وحدت نظری در داخل اروپا در این ارتباط ایجاد کنند، در بخش دیگری از گفتوگوی خود با ایسنا افزود: چند روز پیش وزیر خارجه بلژیک اظهارات قابل تأملی مطرح کرد و گفت حتی اگر سازوکاری برای انجام مبادلات تجاری با ایران طراحی شود، اجرای آن به این موضوع بستگی دارد که آیا شرکتهای اروپایی در ارزیابیهای خود به این نتیجه خواهند رسید که تجارت با ایران ارزش تحریم شدن از سوی آمریکا را دارد یا نه؟ در واقع او با این سخنان به شرکتهای اروپایی به نوعی هشدار داد و این حرفی عجیب و غریبی بود و به نظر میرسد که ایران باید در این ارتباط به مقامات بلژیکی تذکراتی را بدهد.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که اروپاییها در بیانیه روز پنچ شنبه خود اعلام کردهاند که برای اجرای این سازوکار تهران باید به FATF بپیوندد و این سازوکار را هرچه زودتر اجرایی کند، گفت: در تحلیلهای خود همواره باید به این موضوع توجه کنیم که اروپاییها به دلایل مختلف اگر بخواهند بین ایران و آمریکا انتخابی داشته باشند، آمریکا را انتخاب میکنند.
آصفی با اعتقاد بر اینکه این اظهارنظر اروپاییها کمکی به تصویب لوایح FATF در ایران نمیکند، اظهار کرد: بحث در مورد این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام در جریان است و اعضا این موضوع را از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار میدهند و فکر میکنم اینگونه اظهارنظرها از سوی مقامات اروپایی کار را دشوارتر میکند. از دیگر سو باید به این موضوع توجه داشت که اروپاییها به دنبال این هستند که قدم به قدم امتیازاتی را از ایران در ارتباط با موضوعات مختلف بگیرند و این موضع را نیز میتوان در این راستا عنوان کرد.