سکونت ۱۷ درصد جمعیت کشور در یک درصد مساحت آن
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران گفت: وضعیت بحرانی منطقه کلانشهر تهران نتیجه تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای است.
آفتاب‌‌نیوز :
جلسه هم‌اندیشی در خصوص "چالش های مشترک کلانشهر تهران و شهرهای پیرامونی" به میزبانی محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران و حسن رسولی رییس شورای شهرستان تهران و با حضور فرهادی فرماندار تهران، ترکی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران، زهرا نژادبهرام عضو کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران و فرمانداران، روسا و اعضای شوراها و شهرداران شهرهای استان تهران برگزار شد.
محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در جلسه هم اندیشی در خصوص چالش های مشترک کلانشهر تهران و شهرهای پیرامونی گفت: مجموعه ای از ماموریت ها توسط مسئولین مختلف در استان تهران پیگیری و تصمیماتی در فرمانداری ها، شوراها و شهرداری ها گرفته می شود، همه ما بصورت جزیره ای این ماموریت ها را پیش می بریم، غافل از اینکه تمام این سرزمین و اقلیم باید یک رویکرد هماهنگ و یکپارچه در انجام ماموریت ها داشته باشد. واقعیت اینست که این مجموعه سرزمینی بدلیل همین اقدامات و تصمیم گیری های جزیره ای به یک وضعیت بحرانی رسیده است.
افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور طی ۶۰ سال گذشته
وی با اشاره به روند شهرنشینی در کشور طی سال های ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۵ اظهار داشت: جمعیت شهری در کشور ما در سال ۱۳۳۵، ۳۲ درصد بوده است که این رقم در سال ۹۵ به ۷۴ درصد رسیده است. همچنین در همان سال ۳۵، ۶۸ درصد جمعیت روستایی داشتیم که در سال ۹۵ به ۲۶ درصد رسید. ۲۰۱ نقطه شهری در سال ۳۵ در کشور داشتیم که در سال ۹۵ به ۱۲۴۲ نقطه شهری رسید، این به مفهوم افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور طی ۶۰ سال گذشته است.
سالاری ادامه داد: سال ۳۵ جمعیت روستایی استان تهران ۲۳۱ هزار نفر بوده است و سال ۹۵ به ۸۱۵ هزار نفر رسید در سال ۳۵ جمعیت شهری حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بود و در سال۹۵ به ۱۲میلیون و ۴۵۰ هزار نفر افزایش یافته و همچنان این شیب در حال افزایش است، البته در شهر تهران نرخ رشد جمعیت نسبت به گذشته منفی شده است اما در شهرها و روستاهای اطراف و سکونتگاه‌های جدید در حال افزایش است.
انباشتگی جمعیت در تهران
وی با اشاره به وضع موجود استان تهران بیان کرد: جمعیت استان تهران طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ نفر است . در بازه زمانی سال های ۴۵ تا ۹۵ جمعیت شهر تهران ۳ برابر و جمعیت پیرامون ۵ برابر شده است، از نظر تراکم جمعیتی نیز باید گفت بیش از ۱۷ درصد جمعیت کشور در یک درصد مساحت کشور مستقر شده اند. بنابراین ضمن ایجاد انباشتگی جمعیتی موجب افزایش تراکم جمعیت به بیش از ۹۶۰ نفر در استان تهران گردیده که در قیاس با تراکم ۴۹ نفری کشور در کیلومتر مربع، موید شکاف های ساختاری توزیع جمعیت در پهنه این سرزمین دارد.
این عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: ما نمی خواهیم بگوییم این وضعیت را صرفا شهرهای پیرامونی ایجاد کرده اند بلکه بعضا بسیاری از تصمیمات تهران موجب شده که وضعیت شهرهای پیرامون بحرانی شود و برعکس تصمیماتی در شهرهای پیرامونی اتخاذ شده و در حال انجام است که در کیفیت زندگی در شهر تهران تاثیرگذار بوده است.
منطقه شهری تهران امکان رشد ۲۰ درصدی مصرف آب را ندارد
این عضو شورای شهر تهران در خصوص مشکلات فعلی منطقه شهری تهران گفت: یکی از مشکلات، کاهش منابع آب تجدیدناپذیر، تنش های ناشی از تشدید رقابت بین متقاضیان آب و بحران کم آبی است. اگر در این ۱۳ هزار هکتار باقیمانده در مجموعه شهری تهران، خانه‌سازی انجام شود میزان مصرف آب که در حال حاضر ۴.۸ میلیون مترمکعب در روز است به ۵.۹ میلیون مترمکعب می‌رسد و این یعنی رشد ۲۰ درصدی آب و تهران اساساً امکان رشد ۲۰ درصدی مصرف آب را ندارد.
وی ادامه داد: تشدید مخاطرات طبیعی در اثر توسعه و تراکم ساخت وسازهای فاقد نظارت دیگر مشکل این مجموعه شهری است. آشفتگی در تراکم ساخت وسازها و پراکنده سازی، فقدان تناسب میان استقرار واحدهای سکونت و فعالیت و ظرفیت آمدوشد در نواحی گوناگون منطقه، مخاطرات طبیعی مانند خطر زمین لرزه، سیل، فرونشست، زمین لغزش و ... که بارگذاری های بی رویه، نگرانی از خطرات آن را تشدید نموده است، همچنین فرونشست بر اثر برداشت بیش ازحد از سفره های آب زیرزمینی که این خطر باعث تخریب در شریان های حیاتی و سازه های مهم می شود، دشت های جنوب تهران در منطقه از این نظر بیشتر آسیب دیده و خواهند دید.
وجود ۴ میلیون و پانصدهزار نفر بدمسکن در استان تهران
سالاری در خصوص بافت فرسوده نیز اظهار داشت: در استان تهران دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در بافت فرسوده زندگی می کنند ودو میلیون ۳۰۰ هزار نفر هم حاشیه نشین هزار نفر هم حاشیه نشین داریم که نشان می دهد ۴ میلیون و پانصدهزار نفر بدمسکن در استان تهران داریم.
وی افزود: از دیگر مشکلات مجموعه شهری تهران می توان به ترافیک متراکم شهری و بین شهری در اکثر مسیرهای مواصلاتی به استان و ورود و خروج یک میلیون ۲۵۰ هزار نفر از پیرامون به شهر تهران و ورود و خروج ۵۳۰ هزار نفر دستگاه از تهران به شهرهای پیرامون و برعکس اشاره کرد.
سالاری دیگر مشکلات را تخریب منابع طبیعی و تبدیل زمین های کشاورزی و حاصلخیز به انواع شهرک ها و رشد پهنه های سکونتگاهی در اراضی باغی موجود، رشد پهنه های صنعتی در اراضی زراعی و تبدیل اراضی زراعی به بایر و تداخلات حریم شهر تهران با شهرستان های مجاور اعلام کرد.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با اشاره به تبعات بارگذاری های جمعیتی درمجموعه شهری تهران گفت: مداخلات وتصمیمات مسئولین استان طی سنوات گذشته تبعاتی را برای استان داشته است که از آن جمله می توان به تشدید بحران آب، افزایش آسیب های اجتماعی به ویژه اعتیاد، طلاق، کودکان کار، سرقت، خشونت و ... ، تاثیر بر شبکه معابر و افزایش میزان ترافیک، آلودگی شدید منابع آب ، خاک ، هوا و صوت و تبعات پر مخاطره این شرایط در سلامت ساکنان و ایجاد انواع بیماری ها (افزایش سرطان و ...)، از بین رفتن منابع و اراضی طبیعی، پدیده حاشیه نشینی و افزایش سکونتگاه های غیررسمی، فقدان هویّت شهری در اکثر قریب به اتفاق شهرهای استان و شهر تهران، فرسودگی شدید کالبد های ساختمانی در اکثر شهرهای استان تهران به همراه فرسودگی تاسیسات زیربنایی و خدماتی آنها، کاهش سرانه های خدماتی هفتگانه( بهداشت و درمانی، آموزشی و ...) و فضای سبز اشاره کرد.
وی تصریح کرد: نتیجه روندهای اثرگذار بر منطقه شهری تهران در افق ۱۴۱۵، طبق مطالعات طرح ساماندهی منطقه شهری تهران – کرج افزایش جمعیت منطقه شهری تهران -کرج به ۱۹.۲ میلیون نفر ، افزایش جمعیت استان تهران تا ۱۵.۷ میلیون نفر، افزایش جمعیت شاغل در منطقه شهری تهران-کرج تا ۷.۲۴۴ میلیون نفر،افزایش خانوارهای منطقه شهری تهران- کرج به ۷.۳ میلیون خانوار (اضافه شدن ۲.۱ میلیون خانوار جدید به منطقه)، افزایش مصرف آب به میزان ۵۸۹۲ میلیون متر مکعب ، افزایش تقسیمات سیاسی و تفرق فضایی- اداری برآورد می شود.
سالاری در تشریح چرایی مشکلات موجود در کلانشهر تهران و شهرهای پیرامونی بیان کرد: در نظام برنامه ریزی و حکمرانی فقدان نگرش آمایشی در تحقق مفهوم عدالت فضایی، توازن و تعادل منطقه ای در ترسیم آینده سرزمینی و فقدان نظام حکمروایی منطقه کلانشهری و همچنین نحوه اجرای نظام برنامه ریزی ومدیریتی ملاک عمل و تفرق سیاسی و تعارض اهداف ما بین شهرداری ها و دهیاری ها با نگرش های توسعه منطقه ای، بورس بازی وسیع زمین املاک و رشد سوداگری در این بخش ها و فقدان قوانین مشخص و مصرح در خصوص توسعه استان تهران از دلایل مشکلات موجود است.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران پیشنهادات خود را در۳ مرحله بیان کرد: مرحله مقدماتی شامل اﯾﺠﺎد اﻧﻄﺒﺎق ﺑﯿﻦ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و رﻓﻊ ﺗﻌﺎرﺿـﺎت ﻣﻮﺟـﻮد در ﺣـﺮﯾﻢ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان؛ ﺑـــﺎزﻧﮕﺮی در ﻣﺤـــﺪوده ﺗﻘﺴـــﯿﻤﺎت ﮐﺸﻮری در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان ﺑﺮ ﭘﺎﯾـﻪ ﻧﺤﻮه ﻣﮑﺎن ﮔﺰﯾﻨﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ؛ ﺗﻮﻗﻒ ﺳﯿﺎﺳﺖ اﯾﺠـﺎد ﺷـﻬﺮداری ﻫـﺎی ﺟﺪﯾﺪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان (ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪد و ﺗﻔـﺮق ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ) ؛ ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﺷﺪن ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮی ﺗﻬـﺮان از ﺷـﻤﻮل ﺗﺒﺼـﺮه ﻫـﺎی ۱ و ۴ ﻣـﺎده ۳ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺤﺪوده و ﺣﺮﯾﻢ ﺷﻬﺮﻫﺎ و بازنگری درشاخص ها و معیارهای تبدیل روستا به شهر است.
وی ادامه داد: اقداماتی که در مرحله گذار باید انجام شود شامل اﺣﯿﺎء ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﮔﺴـﺘﺮش ﺷـﻬﺮﺗﻬــﺮان و ﮔﺴــﺘﺮش ﻣﺤــﺪوده ﻋﻤــﻞ ﺷــﻮرای ﻧﻈﺎرت ﺑﻪ ﮐـﻞ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮ ﺗﻬـﺮان، اﯾﺠــﺎد اﻧﺴــﺠﺎم و ﻧﻈــﻢ ﺣﻘــﻮﻗﯽ در ﻗﻮاﻧﯿﻦ وﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﮐﻨﺘـﺮل و ﻫـﺪاﯾﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﮑﻮﻧﺘﮕﺎﻫﯽ،اﯾﺠﺎد رواﺑـﻂ اﻓﻘـﯽ و داوﻃﻠﺒﺎﻧـﻪ ﺑـﯿﻦ ﻧﻬﺎدی در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼنﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان؛ احیای مصوبه مدیریت مجموعه شهری تهران در دولت اصلاحات است.
سالاری در پایان با اشاره به مرحله نهایی گفت: اﯾﺠـﺎد ﻣــﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼــﻪ ﺷــﻬﺮی درﻣﺤﺪوده و ﺣﺮﯾﻢ ﺷـﻬﺮﻫﺎ (ﺑـﺎزآراﯾـﯽ وﻇـﺎﯾﻒ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺮﮐﺰی و ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﺤﻠﯽ)، اﯾﺠــﺎد ﻣﻨــﺎﺑﻊ درآﻣــﺪی ﭘﺎﯾــﺪار ﺑــﺮای ﺷﻬﺮداری ﻫﺎی واﻗـﻊ در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮی ﺗﻬﺮان و ﺗﻌﺎدل ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﻪ درآﻣﺪی آﻧﻬﺎ، اﯾﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺑﺮای ﺣﮑﻤﺮواﯾﯽ، اداره و ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ رﯾـﺰی ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان، اقداماتی است باید در این مرحله صورت گیرد.
در پایان این جلسه با پیشنهاد سالاری مقرر شد کارگروهی متشکل از نماینده شهرداری تهران، تهران نماینده شورای شهر تهران از کمیسیون تخصصی شهرسازی و معماری ، نماینده شورای استان تهران، نماینده شورای شهرستان تهران،نماینده استانداری تهران و نماینده سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران و یک نماینده از طرف فرمانداران استان تهران و یک نماینده از شهرداری های استان تشکیل شود تا با برگزاری جلسات ثابت و مستمر نسبت به پیگیری تعارضات و تنازعات متعدد موجود از جمله مشکلات مدیریت حریم مشاعی منطقه کلانشهری تهران اقدام شود و درسطح راهبردی کلان نیز مقرر شد کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با شورای استان و شورای شهرستان تهران و با همکاری استانداری از طریق شورای عالی شهرسازی و معماری و کمیسیون کلانشهرهای دولت و فراکسیون امید مجلس و نهایتا معاون اول رئیس جمهور موضوع احیاء سند مجموعه شهری تهران را پیگیری کند.
ایلنا
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید