آفتابنیوز : برای یک خوره و علاقهمند به کتاب، فهرستی از پرفروشها به عنوان یک راهنما برای خرید کتاب بعدی است. اما آیا شما هم این عادت را دارید که کتابی را خریده و آن را نخوانده باشید. اگر جواب مثبت است بدانید که تنها نیستید.
یک اصطلاحی خاص برای توصیف این قبیل افراد در زبان ژاپنی تحت عنوان tsundoku وجود دارد که به افرادی اطلاق میشود که تعداد زیادی کتابهای نخوانده در منزلشان دارند.
کریستینا بورمستر، روانشناس امریکایی مقیم دبی از اصطلاح «جنون کتاب» برای نامیدن این قبیل افراد استفاده میکند که به اشتیاقی زایدالوصف برای جمعآوری و در اختیار داشتن کتاب اشاره دارد.
او در این باره گفت: «دلایل متعددی میتواند وجود داشته باشد. اما برای شروع میتوان به نوعی وسواس فکری اشاره کرد. میلی برای احتکار و یا نوعی اعتیاد. آنها نمیتوانند از کنار یک کتاب پرفروش بگذرند بدون اینکه آن را بخرند. آنها برای خریدن کتاب احساس نیاز میکنند. مثل افرادی که به خرید طلا و جواهر علاقه دارند و ممکن است هیچ وقت از آنها استفاده نکنند. این یک نوع خودپنداره بررسی نشده و یا اختلال وسواس اجباری است.»
او در ادامه توضیح داد: «دلیل احتمالی دیگر میتواند به سادگی تمایل برخی به خودنمایی و شوآف باشد و همچنین لذت در اختیار داشتن کتابهای بسیار، چه خوانده شوند و چه نشوند و یا شاید دلیل آن این باشد که مردم اغلب کمالگرا هستند. آنها دلشان میخواهد زمانی که کتابی را خریداری میکنند، آن را بخوانند؛ اما در نهایت زمان کافی برای نشستن در کنجی و باز کردن کتاب مورد علاقهشان را پیدا نمیکنند.»
برای اشخاصی که مطالعه را دوست دارند، فهرستی از پرفروشها مثل دستورالعمل برای اینکه چه کتابهایی را بخوانند عمل میکند. درست مثل جایگزینی برای آموزگاری که به دانشآموزانش باید و نبایدها را میآموزد. مردم هم تا حد زیادی میخواهند همرنگ جماعت شوند و فهرست پرفروشها در این میان همیشه راهگشا است.
ماتلینا فانهانن، روانشناس فنلاندی مقیم دبی میگوید: «ما در دوران فوران اطلاعات به سر میبریم و نمیتوانیم هر کتابی را که منتشر میشود دربارهاش تحقیق و بررسی کنیم. بنابراین به پرفروشها اعتماد میکنیم و یا به فهرستهای پیشنهادی برای الهام گرفتن و یا تصمیمگیری. مردم شاید صادقانه و حقیقتا اعتقاد داشته باشند که روزی فرصت یافته و کتابها را بخوانند اما یافتن این فرصت ایدهال به ندرت با واقعیت زندگی آنها جور در میآید.»
کارن آن هوب اندروز، روانشناس اهل افریقا، در پاسخ به این سوال که آیا کتابهای خوانده نشده در خانهها موجب ناراحتی و دلمشغولی دارندگانشان میشوند یا خیر، پاسخ داد: «مردم جذب دانش موجود در کتابها میشوند و مجموعهای از کتابهای خوانده نشده به مراتب جذابتر و هیجانانگیزتر از مجموعهای از کتابهای خوانده و تمام شده است. کتابهای نخوانده مانند جهانی است که منتظر کشف شدن هستند و خرید کتاب مانند خرید هر وسیله دیگری به ما احساس رضایت و خشنودی میبخشد و به طور کلی در اختیار داشتن کتابخانهای از کتابهای خوانده نشده با ایجاد این احساس که هر زمان بخواهید در دسترس هستند احساس رضایت را افزایش میدهد.»
مطالعات و نتایج تحقیقات بینالمللی ثابت کرده بچههایی که در کودکی کتاب میخوانند و یا در خانههای پر از کتاب بزرگ میشوند در بزرگسالی از سطح سواد، هوش ریاضی و اجتماعی، دایره لغات و سطح همدردی بالاتری نسبت به همسالان خود برخوردار خواهند بود. شاید این کودکان زمانی که به مرحله بزرگسالی برسند، مشغلههای کاری فرصت مطالعه را از آنها بگیرد؛ اما اشتیاق خریدن کتاب در آنها به قوت خودش باقی خواهد ماند.
ایبنا