ظریف در این نشست گفت: چیز مهم این است که آمریکا به حرفهایی که مسئولان خود این کشور میزنند، گوش کند. آمریکا از باقی کشورها میخواهد که همانند کشوری عادی رفتار کنند. آیا کشوری از پیمان بینالمللی که امضا کرده خارج میشود؟ آمریکا تنها از برجام خارج نشده. آمریکا میگوید برجام پیمانی است که به تصویب کنگره نرسیده است اما آمریکا از توافقاتی خارج شده است که حتی به تصویب کنگره رسیده است.
ظریف ادامه داد: آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد و حتی از یونسکو خارج شده است. آمریکا از پیمان پاریس نیز خارج شد. حال بگویید که کدام کشور است که عادی رفتار نمیکند. این اولین سوالی است که باید بدان پاسخ دهند. ما به پای میز مذاکره رفتیم. برایان هوک نیز آوریل گذشته آنجا بود. او نیز انتظار نداشت که این توافق پایان یابد. او باور نمیکرد که رئیسجمهورش چنین کاری کرده است. حال او باید سیاست را – که در واقع نمیتوان آن را سیاست خواند – توجیه کند.
وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: این سیاستی خطرناک است. آمریکا نهتنها یک قطعنامه شورای امنیت را نقض کرده بلکه از سایر کشورها نیز میخواهد که این قطعنامه را نقض کنند. تحریمهای اعمالی جدید آمریکا از تحریمهای قبلی متفاوتتر هستند. تحریمهای گذشته آمریکا با مصوبات شورای امنیت مغایرت نداشت. آمریکا میتوانست بگوید که فرضا غنیسازی اورانیم ایران قطعنامههای شورای امنیت را نقض میکند. در آن زمان آمریکا حداقل بهانهای داشت. حال قطعنامهای وجود دارد که هدفش عادیسازی روابط تجاری ایران با سایر جهان است اما آمریکا نهتنها خود به آن عمل نمیکند بلکه به سایر کشورها میگوید که به این قطعنامه عمل نکنند.
وی اظهار کرد: آمریکا گامی بزرگتر نیز برداشته است و اعلام کرده که اگر کشوری از این قطعنامه پیروی کند، آن کشور را مجازات خواهد کرد. تا جایی که بنده اطلاع دارم این اولین باری است که یک عضو دائم شورای امنیت آشکارا از سایر کشورها میخواهد که یک قطعنامه این شورا را نقض کنند و آنها را تهدید به مجازات میکند. ایران نباید تصمیمی بگیرد. سایر جهان باید تصمیم بگیرند که آیا میخواهند چنین رفتاری ادامه یابد و یا خواهان توقف چنین اقداماتی هستند. ما میدانیم که آمریکا یک قدرت بزرگ اقتصادی است. ما میدانیم آمریکا بازار بزرگی دارد. میدانیم که همه به حفظ این بازار تمایل دارند اما دولت آمریکا باید بفهمد که بقیه از روی ناچاری دست به چنین کارهایی میزنند. این یک زورگویی تمامعیار است.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سخنان خود در نشست انجمن آسیایی در نیویورک با دفاع از برجام اظهار کرد: این بهترین توافقنامهای بود که توانستیم به آن دست پیدا کنیم. اقدامات ترامپ در خروج از این توافق و دیگر توافقهای بینالمللی باعث شده که دیگر اعتمادی از سوی دیگران به آمریکاییها وجود نداشته باشد چرا که بارها در این مدت دیدهایم که طرف آمریکایی از توافقهای بینالمللی خارج شده است.
ظریف گفت: آیا ما میخواهیم با زورگویی روابط جهانی را بنا کنیم؟ آیا این روابط پایا هستند؟ اینها سوالاتی اساسی برای کسانی است که به صلح و ثبات پایدار در جهان علاقهمند هستند. آنها باید از خود بپرسند که آیا زورگویی پایدار است؟ ما به عنوان دیپلمات نمیتوانیم این را قبول کنیم. ما ایدهآلیست نیستیم. ما میدانیم که قدرت نقش اساسی در روابط بینالمللی ایفا میکند اما این قدرت باید با رشتهای از قوانین متعادل شود. در غیر این صورت به این میماند که در جنگل زندگی میکنیم. من نمیخواهم تاریخ را برایتان مرور کنم. ما یک امپراطوری داشتیم که برجهان حکومت میکرد؛ آن هم برای مدت زمان بیشتری از کل قدمت آمریکا اما تمام شد. این امپراطوری تمام شد. ما میخواهیم چیزی بسازیم که از امپراطوریمان بیشتر دوام آورد.
وزیر خارجه کشورمان گفت: آمریکا میز مذاکره را ترک کرد. میز مذاکره هنوز همانجا است و آمریکا به میز مذاکره جدیدی نیاز ندارد. یک قطعنامه و یک توافق وجود دارد. من بر سر تمام مفاد آن توافقنامه مذاکره کردم. من میدانم که نه ایران و نه آمریکا به توافقی بهتر از آن دست نمییابند. این توافقی نیست که من دوست داشته باشم. این توافقی نبود که جان کری دوست داشته باشد اما برجام بهترین توافقی بود که توانستیم با پنج کشور دیگر به آن دست یابیم. این پروسه سختی بود. ما منافع متقابل داشتیم. حتی آمریکا و متحدانش منافع متقابل داشتند. تیم B (بولتون، بن زائد، بن سلمان و نتانیاهو"بیبی") از همان ابتدا این توافق را دوست نداشت؛ اما این بهترین توافقی بود که میتوانستند به آن دست یابند. به گمانم حتی در آینده نیز توافقی بهتر از برجام حاصل نشود.
وی افزود: رئیسجمهور ترامپ به تواناییهای مذاکرهکنندگی خود باور دارد؛ اما دیدیم که حاصل مذاکراتش با کره شمالی چه شده است. ما فرصت عکسانداختن یا یک توافق دو صفحهای نمیخواهیم. ما عکسهای بسیاری انداختیم و به توافقی ۱۵۰ صفحهای دست یافتیم. این توافق پر از جزئیات است چراکه بر پایه بیاعتمادی منعقد شده بود. هیچکس به طرف دیگر اعتماد نداشت. ما نباید هم اعتماد میکردیم چراکه ایران و آمریکا گذشتهای پر بحث با یکدیگر داشتهاند. پس کسی به دیگری اعتماد نداشت و بنابراین تمام کارهایی که باید انجام میشد را با ریزترین جزئیات توضیح دادیم و حال رئیسجمهور ترامپ میگوید که خواهان توافقی بهتر است.
وی با تاکید بر اینکه مقامات آمریکایی نمیتوانند خواستههای خود را به ما و دیگران دیکته کنند در پاسخ به مجری این برنامه در مورد تأثیر تحریمها بر اقتصاد ایران و آیا اینکه ایران به برجام پایبند میماند یا نه؟ اظهار کرد: تحریمها بر اقتصاد ایران تأثیرگذار بوده، این تحریمها مردم ایران و مردم عادی را هدف قرار داده است.
ظریف تصریح کرد: ملت ایران موافق توافقنامه برجام هستند و اگر آمریکا میخواهد به ملت ایران خدمت کند باید به این توافق پایبند باشد نه فقط شعار بدهد.
وی با بیان اینکه تحت تأثیر این تحریمها و فشارها ما سیاست خودمان را تغییر نمیدهیم، اظهار کرد: این تحریمها به مردم عادی ضرر میرساند.
ظریف همچنین با اشاره به اینکه اروپاییها به وعدههایشان در مورد برجام پس از خروج آمریکا از این توافق بینالمللی عمل نکردهاند، گفت: اروپاییها بعد از خروج آمریکا از این توافق بینالمللی وعدههای متنوعی را به ایران در ارتباط به برجام دادند تا این توافق حفظ شود. ما انتظار داریم آنها به وعدههای خود عمل کنند.
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان با تاکید بر اینکه ساز و کار اینستکس یک ساز و کار برای تجارت و پیش شرط برای تحقق وعدههای داده شده از سوی اروپاییهاست تاکید کرد: همانطور که اشاره شد این وعدهها تاکنون اجرایی نشده است، ما در برابر ساز و کار اینستکس ساز و کار ایرانی آن را ایجاد کردهایم. در این ساز و کار از خرید و فروش صحبت میشود بدون اینکه از پول نقد استفاده شود و کسانی که کالایی به ایران میفروشند میتوانند از این ساز و کار بهرهمند شوند.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به روند بررسی لوایح FATF در مجلس و همچنین مجمع تشخیص مصلحت نظام و بیان سخنانی در این ارتباط گفت: این لوایح در حال بررسی است و ما در معاملات تجاری خودمان چیزی برای پنهان کردن نداریم.
ظریف همچنین در سخنان خود با اشاره به اینکه تاکنون آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ۱۴ گزارش پایبندی ایران به تعهداتش در برجام را تأیید کرده است اظهار کرد: در برابر این گزارشها دولت آمریکا میگوید که ایران به برجام پایبند نبوده است. در حالیکه ایران به این توافق بینالمللی به طور کامل پایبند است.
ظریف همچنین با بیان اینکه ترامپ و پمپئو حرفهای ضد و نقیضی در مورد ایران میزنند، ادامه داد: آمریکاییها از پیمان منع گسترش سلاحهای جمعی خارج شدهاند و آنها نمیتوانند به ما دیکته کنند که چه اقداماتی انجام دهیم و مسائل را به صورت یکجانبه مطرح و به پیش ببرند.
وزیر امور خارجه کشورمان درباره اینکه با توجه به رفتار و حرفهایی که از طرف ترامپ مطرح شده ایران تهدید به بستن تنگه هرمز کرده، آیا ممکن است این مسائل به حقیقت تبدیل شود یا اینکه افزایش تنشهای لفظی ادامه داشته باشد، گفت: به نظرم باید به این مسائل با نگرانی نگاه کرد که ترامپ میخواهد درگیری دیگری را به راه بیندازد. ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خودش وعده داده بود که با هشیاری عمل میکند. او باید پایبند به وعدههای انتخاباتی خودش باشد. در واقع قصد ندارد جنگ راه بیندازد. او میخواهد به ایران فشار وارد آورد.
وی خاطرنشان کرد: اما ما هرگز تسلیم نمیشویم و تاریخ طولانی ما نشان داده که هرگز تسلیم نخواهیم شد. درباره چند سال صحبت نمیکنیم. ما درباره هزاران سال صحبت میکنیم که در آن ثابت کردهایم کرامت ما قابل فروش نیست. ترامپ میخواهد از طریق فشارهای اقتصادی به ایران کرامت ما را خریداری کند اما کرامت و عزت خود را نمیفروشیم. او نباید به کشور و ملت ما فشار وارد کند و باید بداند که تصمیم ملت ایران در طول تاریخ نشان داده که همواره تصمیماتش قاطع بوده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین بیان کرد: ترامپ میخواهد از طریق این فشارها ما را وادار کند تا توافقنامه بهتری داشته باشیم اما چه توافقنامهای بهتر از برجام؛ بنابراین درباره نفت نیز همین کار را میکند و این فشارها را به ایران وارد میکند.
ظریف ادامه داد: اگر بخواهم بگویم درباره این فشارها آیا او به اهدافش میرسد یا خیر؟ پاسخ این است که نه نخواهد رسید. ترامپ نقشهها و برنامههایی دارد اما اینها نوعی نیرنگ بازی است که به اهدافش نمیرسد. او میخواهد ایران را وادار کند برای اینکه اقداماتی انجام دهد و بعد از طریق همین اقدامات سو استفاده کند. همانطور که در عراق و جاهای دیگر از این روشها استفاده کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین درباره بستن تنگه هرمز نیز تاکید کرد: خلیج فارس رگ حیاتی و جریان زندگی ما است. همچنین رگ حیاتی همه جهان است. بنابراین ما تاکید میکنیم که خلیج فارس همیشه خلیج فارس است و خلیج مکزیک نیست. او باید بین خلیج فارس و خلیج مکزیک فرق قائل شود چرا این کلمه را به کار میبرم زیرا پادشاه سعودی در ریاض هم آن را خلیج فارس گفته، کویت هم به خلیج فارس اشاره دارد، پس چرا باید بچگانه رفتار کنیم. اسم آن خلیج فارس است و اسناد و نشانههایی که وجود دارد نشان میدهد که خلیج فارس بوده و همه میدانند که در مرز کشور ما قرار دارد در واقع رگ حیاتی کشور ما و جهان است. باید آزادی رفت و آمد کشتیها در اینجا برقرار باشد. تا جایی که به نفع منافع ملی ما باشد در خلیج فارس آزادی رفت و آمد برقرار است تا بتوانند آزادانه رفت و آمد کنند.
در منافع امنیت ملی ماست که خلیج فارس و تنگه هرمز را باز نگه داریم. در گذشته این کار را کردهایم و قرار است به این کار ادامه دهیم اما آمریکا باید بداند که برای ورود به تنگه هرمز باید با محافظ آن – که سپاه پاسداران است – صحبت کند. اگر آنها درست رفتار کنند درگیری رخ نمیدهد.
منبع: خبرگزاری ایسنا