آفتابنیوز : آفتاب: پایان بحران دستگیری پانزده نظامی انگلیسی در آبهای سرزمینی ایران باعث پایان یافتن مباحث مربوطه در رسانههای داخلی و خارجی نشده است. آسیا تایمز در تحلیلی با طرح این مسئله که بحران اخیر بین ایران و غرب به جامعه جهانی نشان داد راههای بیشتری به غیر از زور و فشار برای حل مسائل وجود دارد به نقل از کارشناسان به بررسی دلایل شکلگیری و تبعات این واقعه پرداخته است.
این تحلیل که به قلم «جیم لوبه» به نگارش درآمده ابتدا توجه سیاستمداران آمریکایی را به دو پیام این واقعه جلب کرده: اول اینکه ایران علیرغم انزوای دیپلماتیک و ضعف نظامی ( در مقایسه با آمریکا) قادر است در مواقع لازم منافع غرب در خلیج فارس را به خطر بیندازد. نکته قابل توجه دیگر این است که زمانی که غرب با احترام و رعایت حقوق ایران با این کشور برخوردکرده به نتایج بهتری نیز دست یافته است. البته نویسنده معتقد است احتمالا هیچ یک از این پیامها از سوی نئو محافظهکاران آمریکایی به خوبی درک نشده است.
در ادامه نویسنده به نقل از کارشناسان سیاسی تلاش کرده به روشن شدن ابعاد این مسئله بپردازد. «گری سیک» کارشناس ایران در دانشگاه کلمبیا و از اعضای دولت جیمی کارتر معتقد است دستگیری نظامیان انگلیسی از سوی ایران تنها به دلیل اقدامات آمریکا در اربیل و دستگیری دیپلماتهای ایرانی صورت گرفته است. ترتیا پارسی مدیر شورای ملی ایران و آمریکا نیز در این مسئله با گریسیک همرای است و میگوید ایران از این طریق تلاش کرد آمریکا را تحت فشار قرار دهد.
بنا به گفته وی در مقابل رفتارهای تهاجمی آمریکا در عراق ایرانیها میخواهند نشان دهند که قادرند مقابله به مثل انجام دهند. به همین خاطر هم ایرانیها ترجیح دادند قبل از تبدیل شدن مسئله به یک مواجهه نظامی مسئله را از طریق صلحآمیز حل و فصل کنند.
«ویلیام بیمان» از دانشگاه مینسوتا نیز معتقد است ایرانیها همواره و نه صرفا در این بحران نشان دادهاند که خواستار دیپلماسی هستند اما بدون پیش شرط و براساس شرایط برابر. بنا به گفته این کارشناس نکته حائز اهمیت در این بحران این بود که ایرانیها به همه گفتند زمانی که در موضع قدرت باشند همگان شاهد جوانمردی و خصلتهای مدنی از سوی آنها خواهند بود. به این ترتیب شرایط مذاکره نیز فراهم خواهد شد.
تریتا پارسی نیز این وضع را تایید کرده و میگوید: ایرانیها در این بحران به ما گفتند اگر با ما به شکل مناسبی برخورد شود همه چیز خیلی سریع حل خواهد شد. اگر جامعه جهانی فقط به اعمال تحریم و فشار علیه ایران بپردازد، ما نیز به همین روش با آنها برخورد خواهیم کرد. وی میافزاید ایرانیها امیدوارند همه مسایل به ویژه مسئله هستهایشان به گونهای حل شود که در چارچوب آن بتوانند به منافع ملی خود بدون مواجهه دست یابند.