بازار مسکن، طلا و خودرو چقدر حباب دارند؟
بررسی قیمت‌ها نشان می‌دهد که در ابتدای شهریورماه سال ۹۶ قیمت طلای ۱۸ عیار ۱۱۸ هزار تومان، سکه بهار آزادی یک میلیون و ۱۱۷ هزار تومان و دلار نیز به قیمت ۳,۸۰۰ تومان دادوستد می‌شد، در ماه‌های مختلف سال این قیمت‌ها روند صعودی به خود گرفتند به طوری که در روز پایانی سال ۹۶ قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به ۱۵۰ هزار تومان و قیمت هر یک سکه بهار آزادی نیز به یک میلیون و ۶۲۱ هزار تومان و دلار نیز به ۴, ۷۰۰ تومان رسید اما این پایان ماجرای افزایش قیمت‌ها نبود.
بعد از تعطیلات نوروز ۹۷ قصه از سر گرفته شد و قیمت‌ها روی شیب صعود قرار گرفتند؛ در شش ماه نخست این سال قیمت‌ها هر دقیقه به میزان ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان جابه‌جا می‌شدند، شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که در مهرماه ۹۷ قیمت طلا از مرز ۵۰۰ هزار تومان، سکه از مرز پنج میلیون تومان و دلار نیز از کانال ۱۸ هزار تومان عبور کردند و همین امر موجب شد تا بسیاری به دلایل مختلف از جمله از بین نرفتن ارزش پول ملی و یا بعضاً سودجویی به این بازار روی‌آورند.
بعد از افزایش قیمت سکه، دلار و طلا بازارهای دیگر از جمله مسکن و خودرو نیز از این بازارها تأثیر گرفتند به‌گونه‌ای که رشد بیش از ۱۰۰ درصدی را در این بازارها شاهد بودیم، رشدی که بسیاری از افراد این قیمت‌ها را حباب دانستند.
فرشاد فصاحت عضو هیئت‌علمی دانشگاه پیام نور استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا به علل افزایش قیمت‌ها در بازار اشاره و تشریح می‌کند: افزایش قیمتی که امروزه با آن مواجه هستیم ناشی از افزایش قیمت دلار و اعمال تحریم‌ها در کشور است. البته در برخی بازارها مثل بازار خودرو چون افزایش قیمت و تورم حاکم ناشی از هیجانات بازار بوده است حباب ۱۰ تا ۱۵ درصدی به وجود آمده که با تثبیت نرخ ارز شاهد از بین رفتن این حباب‌ها خواهیم بود.
آیا امسال بازهم شاهد بیشتر شدن حباب قیمت‌ها خواهیم بود؟
فصاحت ادامه می‌دهد: در شرایط رکود تورمی که همزمان رکود و تورم را در اقتصاد شاهد هستیم، مسئولان از طریق ابزارهای سیاست پولی و مالی به دنبال رفع این پدیده برمی‌آیند. از بین بردن رکود و تورم به‌صورت همزمان کار دشواری است چرا که برای از بین بردن تورم باید پول موجود در دست مردم را خارج کرد که باعث تشدید رکود در بازار می‌شود، از طرفی اگر سیاست مسئولان، حمایت از تولید و ایجاد رونق در صنایع و بازار باشد، راهکار آن افزایش حجم نقدینگی در بازار است که موجب ایجاد تورم می‌شود.
این استاد دانشگاه تأکید می‌کند: بسته به انتخاب مسئولان، که کدام وضعیت را مطلوب‌تر بداند با نتایج متفاوتی روبرو می‌شویم؛ پیش‌بینی این است که سیاست بر پایه ایجاد رونق در بازار و حمایت از تولید داخلی باشد که در این صورت افزایش اندکی را در قیمت‌ها شاهد خواهیم بود، اما در بازارهایی که در تعادل سطح بالا هستیم افزایش قیمت‌ها به‌دلیل کاهش کشش تقاضا کمتر عرصه ظهور خواهند یافت.
فصاحت در ادامه در خصوص بازار مسکن می‌گوید: در بازار مسکن به‌دلیل شکاف عمیق به وجود آمده بین قدرت خرید مصرف‌کننده و قیمت مسکن، تقاضا برای خرید مسکن به‌عنوان کالای سرمایه‌ای به‌شدت کاهش‌یافته از طرف دیگر افزایش سه برابری قیمت زمین و هزینه‌های ساخت و اجرای ساختمان باعث می‌شود که قیمت مسکن تمایلی به کاهش نداشته باشد.
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: در این شرایط بازار دچار رکود تورمی شده که بر اساس محاسبات اقتصادی حداقل پنج سال زمان برای خروج از این رکود لازم است؛ امروزه برای واحدهایی با متراژ کمتر نیاز به مسکن بیشتر بوده و با توجه به افزایش خانوارهای تک‌نفره و دو نفره تقاضای مؤثر برای مسکن وجود دارد.
فصاحت در این خصوص می‌گوید: در کشور ما قیمت طلا متأثر از قیمت دلار و انس جهانی طلا است. افزایش اخیر در قیمت دلار هنوز به‌طور کامل تأثیر خود را بر روی قیمت طلا نگذاشته است. اگر تناسب میان قیمت طلا و دلار را در نظر بگیریم مشاهده می‌شود که قیمت طلا هنوز به اندازه کافی رشد نداشته و از قیمت تعادلی دور است. پس می‌بایست منتظر یک جهش قیمتی در بازار طلا بوده و پیش‌بینی افزایش قیمت آن را داریم.
وی با اشاره به بازار خودرو بیان می‌کند: با توجه به اینکه تولید خودرو در داخل کشور حدود ۲۵ درصد ارزبری دارد، افزایش قیمت دلار تأثیر مستقیم بر روی قیمت آن می‌گذارد؛ طی ۱۸ ماه گذشته با افزایش حدود چهار برابری قیمت دلار در کشور شاهد افزایش قیمت مواد اولیه داخلی و کالاهای واسطه‌ای در تولید خودرو بوده‌ایم. این‌ها نشان می‌دهد که افزایش ۱۵۰ درصدی در قیمت خودروهای داخلی حباب نبوده و تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد از قیمت‌های بازاری خودرو به دلیل واسطه‌گری و سفته‌بازی برخی سوداگران به‌صورت حباب درآمده است.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که مردم تا چه زمانی باید منتظر کاهش قیمت‌ها و از بین رفتن حباب باشند، تشریح می‌کند: شرایط امروز بازارها در کشور متأثر از تصمیمات سیاسی دولتمردان در مراودات بین‌المللی است درصورتی‌که اگر سیاست‌های اعمالی پاسخگو باشد به‌زودی شاهد کاهش ۱۰ درصدی قیمت در بازار دلار و طلا و ایجاد تعادل در این بازارها خواهیم بود.
وی ادامه می‌دهد: بازارهای دیگر ازجمله بازار مسکن و صنایع تولید کالاهای مصرفی نیز متعاقباً به تعادل می‌رسند، اما کاهش قیمتی را در آن‌ها متصور نخواهیم بود. ولی اگر سیاست‌های دولت در روابط بین‌المللی با شکست مواجه شود و تحریم‌ها دنباله‌دار و سخت‌تر شود با کاهش مجدد عرضه ارز در داخل کشور روبه‌رو شده و افزایش مجدد قیمت دلار و طلا را خواهیم داشت. هم‌چنین با توجه به رکود تورمی حاکم بر اقتصاد با بحران بازار مسکن و صنایع تولیدی مواجه می‌شویم.
در بازار سکه حباب وجود دارد، ولی در بازار طلا نه
محمد فرج زاده‌ها رئیس اتحادیه طلا و جواهر استان قزوین نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: در طلا حباب قیمت وجود ندارد اما در سکه حباب مشاهده می‌شود چراکه تأمین سکه بر عهده بانک مرکزی است و در حال حاضر در بازار کمبود وجود دارد.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر به علت افزایش قیمت طلا شاهد رکود در بازار هستیم و کسی طلا خریداری نمی‌کند چون کالای تزئینی محسوب می‌شود، هر گرم طلا به همراه اجرت حدود ۶۰۰ هزار تومان هزینه برای مصرف‌کننده آب می‌خورد به همین دلیل افراد بسیاری از خرید آن صرف‌نظر می‌کنند.
افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت مسکن
یوسف عبدی شیخلری رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک قزوین نیز به خبرنگار ایسنا می‌گوید: طی یک سال اخیر قیمت مسکن به‌طور متوسط بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش داشته که با توجه به فعالیت چندین ساله‌ام در این بازار این افزایش قیمت بی‌سابقه است.
وی ادامه می‌دهد: معامله‌ها ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش پیداکرده است؛ مردم تقاضای خرید مسکن را دارند اما برخی از آن‌ها وقتی توانایی خرید پیدا نمی‌کنند به‌اجبار اجاره‌نشینی را ترجیح می‌دهند.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک قزوین اعلام می‌کند: قیمت اجاره‌بها بین ۳۰ تا ۴۰ درصد در شمال شهر و ۲۰ تا ۳۰ درصد در جنوب شهر افزایش پیداکرده است.
عبدی تشریح می‌کند: اوایل سال ۹۷ قیمت هر مترمربع ملک در شمال شهر بیش از دو میلیون بود و در حال حاضر شاهد افزایش دو برابری یا همان ۱۰۰ درصدی قیمت‌ها در این مناطق هستیم؛ در جنوب شهر قزوین نیز قیمت هر مترمربع واحد مسکونی نیز یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود که در حال حاضر هر مترمربع سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خریدوفروش می‌شود.
حباب بازار خودرو ناشی از حضور سوداگران است
مهدی اسلامی رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران اتومبیل نیز به خبرنگار ایسنا می‌گوید: قیمت پراید از ۲۰ میلیون به ۵۷ میلیون تومان افزایش پیدا کرد و در حقیقت این افزایش قیمت توسط دست‌های پشت پرده صورت گرفته و شاهد حباب در قیمت‌ها هستیم.
وی در خصوص پیش‌بینی قیمت خودرو اعلام می‌کند: اگر اوضاع با همین روند پیش رود شاهد افزایش خواهیم بود اما اگر مدیریت شود و حباب از بین رود قیمت واقعی هر دستگاه پراید ۳۰ میلیون تومان است و در حقیقت بیش از ۲۰ میلیون تومان حباب وجود دارد.
