مشاور عالی وزیر بهداشت گفت: بر اساس آمار ۲۱ درصد ایرانیان فشار خون بالا دارند و ۸ درصد امسال فشار خون پیدا کردند و به طور کلی ۵۰ درصد افرادی که از قبل فشار خون داشتند، فشار خون خود را کنترل نمیکنند.
محمد اسماعیل اکبری روز دوشنبه در نشست خبری به مناسبت اجرای پویش ملی کنترل فشار خون بالا که با حضور خبرنگاران در وزارت بهداشت برگزار شد، افزود: سال ۹۷ حدود ۹۷ هزار نفر فقط به خاطر فشار خون در کشور فوت کردند. فشار خون در کشور ما بین زنان به علت اضافه وزن و ساختارهای هورمونی بیشتر از مردان است. دلیل دیگر این موضوع هم مراجعه بیشتر زنان به پزشک نسبت به مردان است.
وی ادامه داد: سالها تحت نظر گرفتن بیماران فشار خونی کار بسیار دشواری است، اما نباید بعد از ابتلا به فشار خون بالا، آن را رها کرد. فشار خون از ایجاد خستگی تا بیماریهای قلبی و سکته را سبب میشود و باید مردم را برای کنترل فشار خون تشویق کرد.
مردم به وزارت بهداشت اعتماد دارند
مشاور وزیر بهداشت بیان کرد: اعتماد مردم به وزارت بهداشت در پویش ملی کنترل فشار خون بسیار اهمیت دارد. از ابتدای امسال نزدیک به ۶۰۰ مورد سرخک در آمریکا و ۸۸۰ مورد در اروپا پیدا شد و همه از مردم التماس میکنند که واکسن بزنند و کسی توجهی نمیکند، اما در ایران مردم همکاری خوبی با وزارت بهداشت دارند.
مصرف نمک در کشور ما بالاست
اکبری اظهار داشت: یکی از مواردی که در ایجاد بیماری فشار خون بالا موثر است، نمک است. مصرف نمکی در کشور ما بالاست و منظور از نمک، سدیم است. نانهایی که در فرآیند تولید از دستورالعملهای وزارت بهداشت پیروی نکرده باشند، جوش شیرین دارند و در جوش شیرین، سدیم وجود دارد.
وی افزود: تقریباً هیچ غذای فرآوری شده در بازار نیست که نمک بیش از حد نداشته باشد.
مشاور عالی وزیر بهداشت بیان کرد: ذائقه کودکان نیز در حال تغییر کردن است و تبلیغات زیادی در این زمینه انجام میشود. به طور مثال میگویند کودکان شیر مزه دار مصرف کنند.
مصرف میوه و سبزی در کشور پایین است
وی اظهار داشت: تقریبا یک سوم مصرف سبزی و میوه نسبت به نیاز طبیعی بدن، در کل کشور کمتر از حد معمول است. یعنی دو سوم مصرف شده و یک سوم کمتر مصرف میشود.
مصرف حبوبات بیماریهای قلبی و عروقی را کنترل می کند
اکبری اظهار داشت: مردم کمتر از ۵۰ درصد حد نیاز از حبوباتی مثل ماش، عدس، لوبیا و غیره استفاده میکنند و این در حالی است که مصرف حبوبات میتواند بیماریهای قلبی و عروقی را کنترل کند. تقریبا در خانهها دیگر آش پخته نمیشود.
یک سوم گندمها در سیلوها نگهداری نمیشود
مشاور وزیر بهداشت گفت: وضعیت ایرانیان در زمینه مصرف غلات بد نیست و ایرانیان روزانه ۳۳۰ گرم از غلات استفاده میکنند. موضوع نان پیچیدگیهای فراوانی دارد. به طور مثال بیش از یک سوم گندم در سیلوها نگهداری نمیشود و حدود سه ماه این گندمها در فضای باز و زیر برزنت نگهداری میشود.
وی اظهار داشت: جدا کردن سبوس از نان به این علت صورت می گیرد که نان سفید شود و این در شرایطی است که نان با سبوس بهتر است. در گذشته جلسههای فراوانی داشتیم که بالاخره توانستیم جوش شیرین را به صورت قانونی از نان حذف کنیم. از لحاظ قانونی نمیتوان مصرف پفک نمکی را ممنوع کرد. این محصول دارای نمک زیاد به علاوه نشاسته است. میگوییم نباید این محصول را به کودکان داد، اما وقتی تولید شد، باید مجوز آن داده شود. این مشکل به خاطر قدرتمند بودن تجارت است.
مشاور عالی وزیر بهداشت بیان کرد: اگر مردم به نانواییها بگویند نان سفید نمیخواهیم، نانواییها هم فکری به حال این موضوع میکنند. مردم باید بدانند نان سفید بدتر از نان قهوهای است و تقریبا تمام شیرینیها بکینگ پودر و جوش شیرین دارند.
وزارت بهداشت تنها 25 درصد در سلامت تاثیرگذار است
اکبری گفت: فقط ۲۵ درصد تاثیر بر سلامت در وزارت بهداشت شکل میگیرد و ۷۵ درصد تاثیر بر سلامت مردم در بخشهای خارج از وزارت بهداشت شکل میگیرد و به همین دلیل نیازمند کمک رسانهها هستیم.
استرس در ایجاد فشار خون موثر هستند
مشاور وزیر بهداشت بیان کرد: استرسها ۲ دسته حاد و مزمن هستند. استرس حاد و مزمن در ایجاد فشار خون موثر هستند. استرس مزمن به تدریج در این زمینه موثر است، اما استرس حاد خطر لحظهای دارد. بنابراین نباید غصه مستمر خورد. اگر افراد با خودشان مهربان باشند، غصه مستمر نمیخورند.
وی ادامه داد: یکی از پویشهایی که دلمان میخواهد راه بیندازیم، شادمانی است و ما جزو مردمی هستیم که خیلی شاد نیستیم و بیشتر ناشادمانی را خودمان ایجاد میکنیم.
ویتامین D موجود در روغن موثر نیست
اکبری گفت: باید به مردم گفته شود که امکان ندارد با ویتامین D روغن، مشکل کمبود این ویتامین حل شود. در بسیاری از برنامههای پخت غذای تلویزیون این نوع روغنها تبلیغ میشوند و این در حالی است که این ویتامین D تاثیری ندارد. آیا مردم باید چربی و کالری بالا بگیرند تا حتما ویتامین D بدن تامین شود، در حالی که راههای بهتری برای تامین این ویتامین وجود دارد.
وی ادامه داد: مردم حتی اگر روغن سالم هم میخرند، نباید خیلی مصرف کنند و فقط یک درصد کالری باید از روغن تامین شود. ریختن روغن روی سالاد و برنج صد در صد اشتباه است. هر گرم روغن، ۹ کالری انرژی میدهد. کار اسید چرب اشباع این است که قدرت متابولیسم بالایی دارد و در دیواره عروق باقی میماند. اسید چرب اشباع شده به سمت ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی میرود. میزان ترانس موجود در روغن باید صفر و میزان اسید چرب اشباع موجود در روغنها باید حدود ۱۰ درصد باشد.
مشاور عالی وزیر بهداشت افزود: هیچ تفاوتی بین روغنهایی مانند روغن کنجد و زیتون و غیره نیست. محدودیت مصرف همه این نوع روغنها وجود دارد. در حال حاضر ۸۵ درصد روغن موجود در بازار مایع و بقیه جامد است و حالا میتوانیم درباره میزان ترانس و اسید چرب اشباع آن صحبت کنیم. زیرا در گذشته اصلا کارخانهها توان تولید روغن مایع را نداشتند و همه روغنهای موجود در بازار جامد بودند.
باید با مصرف نمک دریایی مقابله شود
اکبری بیان کرد: انواع مختلفی از نمک در بازار است که بسیاری از این موارد سنگ نمک است. یعنی این سنگهای نمک از معادن بیرون آمده و پودر شده و به آن یود زده شده است. این محصول انواع مواردی را دربردارد که انسان نباید مصرف کند. وزارت بهداشت فقط میتواند میزان مصرف نمک را تعیین کند و استاندارد آن باید توسط موسسه استاندارد تامین شود. با وجود این همه نمک متنوعی که در بازار وجود دارد، بعید است که همه آنها استاندارد لازم را داشته باشند.
وی ادامه داد: برخی افراد به علت نادانی میگویند که سنگ نمک مصرف کنید. از این بدتر مصرف نمک دریایی است. در پزشکی باید بدانیم چه چیزی مصرف میکنیم. به طور مثال در نمک دریایی چه چیزی وجود دارد که آن را مصرف میکنیم. این ظلم آشکار به مردم است و باید با آن مقابله شود.
شادمانی عمومی
مشاور عالی وزیر بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت ایرنا درباره میزان شادمانی در جامعه گفت: شادمانی عمومی به هورمون اکسیتوسین بستگی دارد. یعنی هر وقت جامعه خوشحال است، میزان اکسیتوسین در بدن بالا میرود و این شاخصی برای اندازه گیری شادمانی شده است. البته هر جمعی منجر به شادمانی نمیشود. مفید بودن شادمانی در شادمانیهای خاص است. در نتیجه شادمانی باید تعریف شود. به طور مثال شادمانی در خانواده یکی از این موارد است.