پاتک پاسپورتی روحانی به تحریم ترامپ
علی ربیعی ظهر روز چهارشنبه در حاشیه نشست هیئت دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: برای جذب بیشتر گردشگران خارجی و به‌دلیل اینکه آمریکا برنامه‌های تروریستی اقتصادی را اعمال می‌کند و هر کس را که به ایران می‌آید، تحریم می‌کند، رئیس‌جمهور دستور داد در تمامی فرودگاه‌ها، گردشگران خارجی بدون مُهر فیزیکی و ثبت در پاسپورت به ایران آیند. ربیعی ادامه داد: این اتفاق می‌تواند گردشگر بیشتری را به ایران بیاورد تا افراد بتوانند به‌راحتی به ایران سفر کنند و قرار شد تمهیدات آن به‌زودی در فرودگاه‌های کشور اجرائی شود.
تصمیمی که روز گذشته سخنگوی دولت به نقل از دستور رئیس‌جمهور از آن خبر داد، واکنش به یکی از تصمیماتی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، سه سال پیش با تغییر قانون معافیت ویزا علیه ایران اعمال کرد. بر اساس این مصوبه دولت ترامپ، آمریکا تلاش کرد به شکلی غیرمستقیم فعالان اقتصادی و سیاسی و گردشگران دیگر کشور‌ها را که به ایران سفر می‌کنند، با محدودیت‌هایی مواجه کند.
همین تحریم‌ها و محدودیت‌ها حتی مانع از پذیرش درخواست ویزای خاویر سولانا، دبیر کل پیشین ناتو و نیز مسئول اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از سوی آمریکا شده بود. سولانا پیش‌تر به ایران سفر کرده و مُهر ویزای ایران در پاسپورت او درج شده بود به همین دلیل، آمریکا ویزای سفر او به این کشور را صادر نکرد.
در آمریکا قانونی به نام معافیت ویزا برای اتباع ۳۸ کشور که ۲۳ کشور آن جزء اتحادیه اروپا هستند، وجود دارد که از ۳۶ سال پیش وضع شد. بر این اساس، اتباع این کشور‌ها می‌توانند بدون دریافت ویزا ۹۰ روز در خاک آمریکا بمانند. در مقابل، این کشور‌ها نیز امتیاز مشابهی را قائل شده بودند، اما در سال ۲۰۱۶ اعضای کنگره ایالات متحده آمریکا به قانون بودجه، بندی را اضافه کردند که به موجب آن، افرادی که بعد از سال ۲۰۱۱ به شش کشور مسلمانِ ایران، لیبی، سودان، سومالی، سوریه و یمن سفر کرده‌اند، نمی‌توانند بدون ویزا به آمریکا سفر کنند.
بر این اساس، آمریکا با سنگ‌اندازی و سخت‌گیری در زمینه صدور ویزا برای کسانی که مهر ورود سفر به ایران در گذرنامه‌هایشان خورده باشد، تلاش کرد مانع از سفر اتباع دیگر کشور‌ها به ایران شود. این کار می‌توانست صنعت گردشگری ایران را که آمریکا امکان تحریم مستقیم آن را ندارد، با چالش مواجه کند.
در این‌باره، زمستان سال گذشته معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به ایسنا این‌طور گفت: «گزارش‌های مستندی از چند کشور داریم که کنسولگری‌ها و سفارتخانه‌های آمریکا با تور اپراتور‌های آن کشور‌ها تماس گرفته‌اند که اگر به ایران توریست بفرستند، برای ورود به خاک ایالات متحده و صدور ویزای آن حتما با مشکل مواجه خواهند شد». ایده مهرنخوردن گذرنامه گردشگران خارجی از همان زمان که این قانون تصویب شد، مطرح بود و کارشناسان زیادی این پیشنهاد را داده بودند.
همین ایده را سال‌هاست اسرائیل برای گردشگرانی که به سرزمین‌های اشغالی سفر می‌کنند، اجرا می‌کند. وزارت خارجه اسرائیل برای حل مشکل سخت‌گیری کشور‌های مسلمان در مورد افرادی که سابقه سفر به اسرائیل را داشتند، ثبت ویزا و مهر ورود و خروج در پاسپورت اتباع خارجی را متوقف کرد. حالا قرار است ایران هم برای بی‌اثرکردن این محدودیت‌های آمریکا همین تاکتیک را پیاده‌سازی و اجرا کند.
پیش از این مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، نیز از همکاری و موافقت نیروی انتظامی و وزارت امور خارجه برای مهرنخوردن گذرنامه گردشگران خارجی هنگام ورود به ایران خبر داده و ابراز امیدواری کرده بود این کار هر چه سریع‌تر اجرائی شود چراکه شرایط امروز پس از اقداماتی که دولت آمریکا انجام داده، سخت شده است.
البته پیش‌تر کنسولگری ایران در اربیل از توقف درج ویزا در پاسپورت متقاضیان سفر به ایران خبر داد. مرتضی آبادی، کنسول ایران در اربیل عراق، با اعلام این خبر گفت: از این پس ویزای ورود به ایران به صورت چاپی در اختیار گردشگران قرار می‌گیرد و به این ترتیب، پس از توقف ثبت ورود و خروج مسافران خارجی، درج ویزا نیز در پاسپورت متوقف می‌شود.
