آفتابنیوز : آفتاب: یک اقتصاددان میگوید دولت در چند سال گذشته بدون آنکه خود بداند با آتش بازی و سیستم اقتصادی جامعه را درگیر مشکلات بزرگ کرده است.
دکتر فریدون کامران، اقتصاددان و جامعهشناس در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آفتاب گفت: دولت در این مدت برای مقابله با گرانی کالا دروازههای کشور را باز گذاشت تا بتواند محصولات وارداتی را با قیمت پایین به دست مردم برساند در حالی که اصولا اگر جنسی کمیاب شود و قیمت آن در بازار افزایش یابد انگیزه برای سرمایهگذاری و تولید به وجود میآید. این تولید، اشتغال و رقابت ایجاد میکند و دوباره قیمت آن کالا را متعادل میسازد.
وی افزود: دولت در این مدت با دخالت در این چرخه که باید به طور طبیعی طی میشد بحرانهای بسیاری را در اقتصاد کشور به وجود آورد.
کامران ضمن تشریح سیستمهای مختلف اقتصادی تصریح کرد: برای اجرای سیستمهای اقتصادی چه آزاد و چه دولتی در ابتدا باید قانونمندیهای آن سیستم را به طور کامل شناخت چرا که هر سیستمی پس از مدتی دچار بحران میشود که اگر قوانین حاکم بر سیستم را بشناسیم خواهم توانست از آن استفاده کنیم در غیر این صورت با بحرانی که حل آن بسیار مشکل است روبرو خواهیم شد.
وی تصریح کرد: متأسفانه یکی از معضلات اقتصاد ایران عدم شناخت سیستم و قانونمندیهای حاکم بر آن است. این معضل موجب آن شده است تا اقتصاد ایران در دورانهای مختلف حرکتهای مارپیچی داشته باشد یعنی زمانی کاملا دولتی شود و زمانی خصوصی.
این جامعهشناس گفت: دولتها در ایران زمانی که به بحران اقتصادی بر میخورند به جای اصلاح سیستم همه مشکلات را به گردن آن سیستم میاندازند و به سوی مدل اقتصادی دیگری حرکت میکنند.
به اعتقاد وی تا زمانی که ضوابط و قوانین سیستم اقتصاد آزاد و خصوصی شناخته نشود نمیتوان به آن دست یافت و از آن استفاده درست کرد.
دکتر کامران به راهکار «خصوصیسازی از طریق سهام» عدالت اشاره کرد و گفت: باید دید آیا خصوصیسازی به معنای به حال خود رها کردن اقتصاد است. افرادی که به آنان سهام عدالت داده میشوند از اقشار ضعیف جامعه هستند که نیاز به نان دارند؛ با ارائه سهام عدالت به این افراد بدون آنکه سرمایهگذاری جدیدی در بخشهای دولتی صورت گیرد و یا سیستم مدیریتی آن خصوصی شود تنها سهامداران ضعیف را برای دریافت پول از برگه سهام متوقع ساختهایم در این شرایط اگر مجموعه مورد نظر ضررده شود اولا امکان بحران اجتماعی وجود خواهد داشت و ثانیا در این صورت سهامداران ضعیف با فروش سهام خود با قیمتهای بسیار نازل باعث میشوند که عدهای سودجو از این فرصت استفاده کرده و بعد از مدتی به سود کلانی دست یابند. در این شرایط سهام عدالت خود به عامل اصلی بیعدالتی مبدل میشود.
کامران تصریح کرد: دولت به جای آوردن نان بر سر سفرهها باید به فکر ایجاد اشتغال برای مردم باشد تا خود آنان نان خود را تهیه کنند.
این جامعهشناس گفت: گسترش عدالت این نیست که نان را بر سر سفرهها ببریم بلکه در این صورت تنها حرمت، شأن و شخصیت تولیدگر فرد را نابود خواهیم کرد.
وی با اشاره به نیروی عظیم کار در ایران تأکید کرد: اگر برنامهریزی درستی داشته باشیم ما به نیروی کار دارای شأن اجتماعی و تولیدی نیاز خواهیم یافت در چنین موقعیتی دیگر نیاز نیست که دولت برای مردم چیزی را بر سر سفرهها بفرستد بلکه این دولت است که نیازمند نیروی کار و تولید جامعه میشود. تنها در این صورت است که اقتصاد ایران از این وضعیت رکود نجات مییابد.
کامران تصریح کرد: خصوصیسازی در این میان راهکار مناسبی به نظر میرسد به شرط آنکه قوانین و شرایط حاکم بر آن به درستی شناخته شود و همچنین با روشی مناسب انجام پذیرد.
کامران افزود: خصوصیسازی با توزیع سهام عدالت به جایی نخواهد رسید با این روش تنها مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه ایران افزایش میيابد. اما اگر دولت بر این روش اصرار داشته باشد باید حداقل به سهامداران عدالت کاری واگذار کند تا خود با نیروی کار سعی در افزایش ارزش سهام خود داشته باشند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به بزرگ شدن دولت در دو سال اخیر گفت: متأسفانه ما به جای آنکه تولید را به سوی بخش خصوصی جهت دهیم و خدمات را به سمت دولت، تا کنون برعکس عمل کردهایم. در بسیاری از اقتصادهای خصوصی دنیا خدمات از جمله خدمات بهداشتی و درمانی در دست دولت باقی مانده و سرمایهداران تنها در بخش تولید آزادانه سرمایهگذاری و رقابت میکنند.
وی تصریح کرد: 70 تا 80 درصد سرمایهگذاری در ایران از طریق دولت صورت میگیرد این نشاندهنده بزرگی دولت است اما اگر از لحاظ ارزش افزوده بخواهیم این بزرگی را بررسی کنیم خواهیم دید که مدیریت دولتی در این مدت ارزش افزوده بسیار کوچکی از خود به جای گذاشته است چرا که تا زمانی که سرمایهگذار، نظارت و رقابت در انحصار یک بخش یعنی خود دولت باقی بماند کارکردهای هر کدام از این مؤلفهها از میان خواهد رفت و اقتصاد نیز به سمت بحران پیش میرود.
کامران در پایان گفت: دولت باید زمینه برای سرمایهگذاری هر چه بیشتر را فعال کند تا بخش خصوصی امکان تولید انبوه و رقابت در بازار را بیابد.