شکایت‌های ویرانگر در ورزش ایران؛ از برانکو تا کی‌روش
شکایت بازیکن‌ها و مربی‌ها از وضعیت ورزش ایران، اتفاق جدیدی نیست. پدیده‌ای که در هیچ کجای دنیا عادی نیست اما در شرایط ایران، اتفاق تازه‌ای نیست. برای سال‌ها، ورزشکاران متعددی از خارج ایران به کشور ما می‌آمدند و حضور کوتاه یا بلندمدت آنها، هزینه‌های زیادی برای فدراسیون‌ها و باشگاه‌ها به همراه داشت. هزینه‌هایی که پرداخت و مدیریت آنها، چالش عجیبی نبود اما مدیریت نادرست در ورزش ایران، همه چیز را خراب‌تر می‌کرد. عدم پرداخت مطالبات، محقق نشدن وعده‌ها و پای‌بند نبودن به بندهای قرارداد، موکل‌های حاضر در قراردادهای فوتبال ایران را ناامید کرده است. آخرین سنگر خارجی‌های حاضر در ایران در چنین شرایطی، فیفا یا دادگاه بین‌المللی ورزش است؛ جایی که عدالت، از مسیر درست آن وارد می‌شود و تهدیدهایش به فوتبال ایران اجازه بی‌قانونی نمی‌دهد. در ادامه نگاهی می‌اندازیم به معروف‌ترین پرونده‌های فوتبالی ایران که انگار تا زمانی که به دادگاه کشیده نمی‌شدند، برنامه‌ای برای پیگیری آنها وجود نداشت.
تیم ملی فوتبال ایران
دردسرسازترین پرونده تیم ملی، متعلق به کارلوس کی‌روش است. سرمربی پرتغالی همواره برای دریافت مطالبات خود از فدراسیون فوتبال ایران به مشکل می‌خورد و وعده‌های تمام نشدنی ایرانی‌ها هم او را عصبانی کرده بود. کار به جایی رسید که کی‌روش از ایران رفت اما هنوز حقوقش را دریافت نکرده بود. آن روزها که خیلی هم قدیمی نیستند، کارلوس کی‌روش کیلومترها دورتر از ایران در کلمبیا حضور داشت و او را مجبور می‌کرد تا برای دریافت حق و حقوق خود به سراغ فیفا برود. سرمربی پرتغالی برای چندین بار ایران را تهدید کرد تا در نهایت مهدی تاج و همکارانش قبول کردند تا حقوق او را به شکل قسطی پرداخت کنند و هر چه زودتر پرونده مالی او را تسویه کنند. همین چند روز پیش بود که اسلامیان تأیید کرد قسط‌های حقوق کی روش پرداخت شده و سرمربی پرتغالی دیگر بهانه‌ای برای نگه داشتن این شکایت نخواهد داشت. البته پیش از این صلح ابدی، فدراسیون فوتبال هم از کی‌روش به فیفا شکایت کرده بود!
پیش از کی‌روش، حادثه‌ای مشابه برای برانکو هم رخ داده بود. او مدعی شد رقمی حدود ۵۵۰ میلیون تومان از فدراسیون فوتبال ایران طلب دارد اما فدراسیون ضمن رد این ادعا تاکید کرد که سرمربی کروات باید مالیات حضورش در ایران را پرداخت کرده باشد. در واقع بدهی مالیاتی سرمربی سابق تیم ملی ایران ۵۵۰ میلیون تومان برآورد شده اما پیش از این، خبرگزاری‌های ایران بدهی مالیاتی ایوانکوویچ را در حدود ۵۸۰ هزار دلار اعلام کرده بودند. عدم پرداخت این بدهی می‌توانست پلیس اینترپل را به دنبال برانکو بیندازد که در نهایت با پرداخت این بدهی‌های مالیاتی، برانکو به فوتبال ایران بازگشت و هدایت پرسپولیس را بر عهده گرفت!
استقلال
مدیریت نادرست باشگاه آبی‌ها باعث شده تا آنها پرونده‌های مشکل زیادی را مقابل خود تماشا کنند. آخرین مورد از شکایت‌های خطرناک علیه استقلالی‌ها به پروژه پروپئیچ بازمی‌گردد. ماجرا از یک شایعه کوچک شروع شد. مهاجم آلبانیایی سابق استقلال بدهی‌اش را می‌خواهد و استقلال هم فرصت زیادی ندارد. شایعه که البته حقیقت داشت. امیرحسین فتحی در ابتدا آن را رد کرد اما بعدها ثابت شد قضیه واقعاً جدی است. کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام کرده بود تا پیش از نهم تیر ماه هر بازیکنی از باشگاه‌ها شکایت داشته باشد، همه چیز باید تا این تاریخ رفع و رجوع شود؛ چرا که در غیر این صورت، محرومیت از لیگ قهرمانان آسیا قطعی خواهد بود. بدهی ۳۶۰ هزار دلاری استقلال به پروپئیچ بیش‌تر از آن که خطر محرومیت از پنجره نقل و انتقالات را به دنبال داشته باشد، آژیر کسر شش امتیاز را به صدا درآورده بود. در این میان دسته‌گل مدیران استقلال یکی پس از دیگری منتشر می‌شد اما هنوز هم بزرگ‌ترین مشکل آبی‌ها بدون شک پروپئیچ بود. طلب ۹۰ میلیونی مهاجم آلبانیایی به ۶.۵ میلیارد تبدیل شده بود. اما در نهایت پولی که استقلالی‌ها به شکل ناگهانی از انتقال تیام به دست آورده بودند، پرونده خطرهای فراموش نشدنی استقلال را برای همیشه بست.
شکایتی که قبل از آن آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد، مربوط به داستان شفر است. سرمربی آلمانی از هدایت استقلال برکنار شد و حتی به درون باشگاه هم راه داده نشد. او تصمیم گرفت از استقلال شکایت کند تا مطالبات خود را دریافت کند اما استقلالی‌ها پرونده جنجالی را مطرح کردند؛ پسر شفر مدرک مربی‌گری ندارد. اتفاقی که شفر را عقب نشاند تا با باشگاه به توافق برسد. از آن جایی که شفر برای جدایی از استقلال به رضایت باشگاه نیاز داشت، مجبور شد با باشگاه به توافق برسد.
چند ماه قبل تر از درگیری استقلالی‌ها با شفر، آنها از حضور در سوپرجام امتناع کردند تا شکایت جدیدی این بار برای دادگاه بین‌المللی ورزش ارسال شود. پس از یک سال بحث و مشاجره، دادگاه عالی ورزش رأی نهایی خود را هنوز اعلام نکرده است. یک سال پیش از پدیده سوپرجام و در فینال جام حذفی که بین دو تیم استقلال و خونه‌به‌خونه بابل برگزار شد، حادثه تلخی رخ داد که یکی از هواداران استقلال بر اثر پرتاب سنگ و صندلی، یکی از چشمان خود را از دست داد. بعد از آن حادثه تلخ مدیران استقلال به عیادت اسماعیل بهداروند، این هوادار مصدوم رفتند و قول مساعدت و تأمین هزینه‌های درمانی این هوادار را به او و خانواده‌اش دادند. او اعلام کرده قصد دارد از استقلال به فیفا و AFC شکایت کند. به گفته این هوادار مسئولان استقلال در تأمین کردن هزینه‌های درمانی او کوتاهی کرده و بر سر قولشان نماندند و حتی رحمتی و منتظری روزهای اول فقط قول دادند و دیگر پیدایشان نشد. همچنین قول‌هایی که مبنی بر رسمی شدن این هوادار در محل کارش به او داده شده بود عملی نشده است.
یک شکایت دیگر از استقلال، به پرونده مدافع ارمنستانی بازمی‌گردد. هرائر مگویان برای ۳ فصل حضور در استقلال مطالبات زیادی از باشگاه داشت. اما مدیر برنامه‌های مگویان چند در جلسه‌ای با فتحی به توافق رسید. یک فقره چک به این بازیکن پرداخت شد و با این شرایط پرونده او بسته شد. مگویان هم به شکایت از استقلال به فیفا، بسیار علاقه‌مند بود.
یک شکایت دیگر، این برای استقلال ثبت شده است. جیری ساناک در کادر فنی استقلال حضور داشت اما او پیش از اردوی پیش فصل آبی‌ها در ترکیه به کشورش سفر کرد و با وجود داشتن قرارداد هرگز برنگشت. قرارداد او یکطرفه فسخ شد و علی خطیر اعلام کرد به زودی شکایتی علیه او تنظیم خواهد شد؛ شکایتی که مشخص نشد به فیفا ارسال شد یا چه بلایی بر سر آن آمد.
پرسپولیس
قرمزها در همین یک سال اخیر درگیر سه پرونده حقوقی بودند. آخرین آن به برانکو بازمی‌گردد که حالا در تلاش است تا مطالبات خود را از پرسپولیس دریافت کند. داستان درگیری برانکو و پرسپولیس پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. سرمربی کروات برای امضای قرارداد نهایی با الاهلی به رضایتنامه پرسپولیس نیاز دارد اما پرسپولیسی‌ها برای عدم پرداخت مطالبات او، این اهرم را به کار گرفته‌اند تا همانند شرایطی که شفر در استقلال تجربه کرد، برانکو هم با کمترین هزینه برای پرسپولیس راهی عربستان شود.
ماریو بودیمیر هم از پرسپولیس ناراضی است. او که نیم‌فصل گذشته با قرارداد یک سال و نیمه از دیناموزاگرب به پرسپولیس پیوست، بخش عمده‌ای از قرارداد نیم‌فصل اولش را از این باشگاه طلبکار است و به خاطر بی‌توجهی پرسپولیسی‌ها به این مسئله قصد شکایت به فیفا را داشت. اتفاقی که رخ داد. بودیمیر خیلی زودتر از این روزها قصد فسخ قرارداد یکطرفه خود با پرسپولیس را داشت از این جهت که حقوقش بیش از دو ماه به تعویق افتاد و طبق قانون می‌توانست این کار را انجام دهد که البته برانکو مانع این امر شده بود. مهاجم کروات مدعی شد پرسپولیس هیچ پولی به او نداده است.
اما دردسرسازترین شکایت چند وقت اخیر سرخ‌ها برای فرناندو گابریل است. فرناندو گابریل، هافبک برزیلی سابق پرسپولیس که در لیگ چهاردهم و با نظر حمید درخشان به جمع سرخپوشان اضافه شده بود، در انتهای آن فصل با توجه به مشکلات اخلاقی و حرفه‌ای از سوی برانکو ایوانکوویچ در لیست مازاد قرار گرفت. در پرونده شکایت فرناندو گابریل، باشگاه پرسپولیس به دلیل عدم اجرای رأی قبلی به مبلغ ۱۰ هزار فرانک سوئیس محکوم شده بود. اما پرسپولیس خوش‌شانس بود که این پرونده هم به خوبی مدیریت شد. فیفا با بررسی مدارک و درخواست باشگاه پرسپولیس و ایجنت ایرانی گابریل موافقت کتبی خود با بررسی این پرونده در دادگاه عالی ورزش را اعلام داشت.
اینها فقط چند مورد از شکایت‌های مهم و تأثیرگذار چند وقت اخیر پرسپولیس، استقلال و تیم ملی ایران بود. برای سپاهانی‌ها و ذوب آهن هم آرای مشابهی ارسال شده است اما مدیریت فوتبال ایران، همیشه در آخرین لحظه تلاش کرده تا اشتباه بزرگ را مخفی کند. اما کسر امتیاز؛ قربانی بزرگی است که فوتبال ایران هدیه گرفته است. پرسپولیس ۶ امتیاز در سال ۸۵-۸۴ به علت شکایت کریستوفر ره، ۶ امتیاز در سال ۸۷-۸۶ به علت شکایت رافائل ادریو و یک امتیاز در سال ۹۳-۹۲ به علت مشکلات انضباطی و پرخاش تماشاگران از دست داده است. سپاهان در سال ۸۷-۸۶ به علت نارنجک پراکنی هواداران و اصابت آن به چشم یک سرباز وظیفه فصل را با ۵ امتیاز کسر شده به پایان رساند که البته این رأی به سه امتیاز کاهش یافت. ملوان، داماش و تراکتورسازی هم در سال ۹۳-۹۲ مثل استقلال به علت پرخاش تماشاگران یک امتیاز جریمه شدند.
