یک رسانه آمریکایی روز چهارشنبه مدعی شده فرانسه در حال ارزیابی گزینههایی برای کاستن از تنشها میان ایران و آمریکا و نجات توافق هستهای برجام است.
پایگاه خبری پالتیکو با اشاره به سفر اخیر «امانوئل بون»، مشاور دیپلماتیک رئیسجمهور فرانسه به تهران برای حفظ توافق هستهای به نقل از دیپلماتهای اروپایی مینویسد یکی از گزینههایِ در دستِ بررسی، طرحی موسوم به «توقف در برابر توقف» است. در این طرح پیشنهادی قرار است آمریکا در ازای توقف اقدامات بیشتر از سوی ایران برای کاستن از تعهدات برجامی، اعمال تحریمهای بیشتر را به منظور آغاز گفتوگوها متوقف کند.
خبرگزاری فرانسه پیش از این گزارش داده بود «امانوئل ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه قصد دارد رهبری تلاشهای اروپا برای نجات توافق هستهای برجام را بر عهده بگیرد.
یک مقام ریاستجمهوری فرانسه روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «در مرحله حساسی قرار داریم چون هر دو طرف (آمریکا و ایران) منافعشان را در افزایش فشار میبینند.»
علیرغم این، یک مقام اروپایی در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفته بود کشورهای اروپایی در تلاشند در ازای «ژستهای نمادین» از سوی آمریکا، ایران را به ماندن در توافق هستهای ترغیب کنند.
سفر امانوئل بون به تهران، دومین سفر او به ایران در یک ماه گذشته است. امانوئل ماکرون چهار گفتوگو با «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا و دو گفتوگو با «حسن روحانی»، رئیسجمهور ایران در خصوص برجام داشته است.
پالتیکو نوشته هنوز مشخص نیست ماکرون و اتحادیه اروپا بتوانند پیشرفتی در رسیدن به هدف خود برای حفظ برجام داشته باشند. تلاش قبلی ماکرون برای جلوگیری از خروج آمریکا از این توافق هستهای به شکست منجر شد.
«پییر ورمونت»، سفیر سابق فرانسه در واشنگتن و بروکسل که سرویس دیپلماتیک اتحادیه اروپا توسط او راهاندازی شده میگوید دیپلماسی میتواند نتیجهبخش باشد.
او گفته تنشزدایی در گام اول و رسیدن به نوعی توافق برای رفع دستکم برخی از تحریمها در گام دوم طرحی است که در بسیاری مسائل دیگر جواب داده است. ورمونت تصریح کرد امنیت منطقه مسئلهای است که در گام سوم میتوان آن را مطرح کرد. وی گفت مشکلی که در حال حاضر وجود دارد این است که چطور باید به اینجا رسید و میان آمریکاییها و ایرانیها اعتماد ایجاد کرد.
طرح توقف در برابر توقف
یک مقام بلندپایه اروپایی به رسانه آمریکایی گفت: «تلاشهای فعلی بر خرید زمان و متقاعد کردن طرفین به انجام ژستهای مجزا برای بازگشت به وضعیت قبلی است.»
به نوشته پالتیکو، اولین گام میتواند توافق بر سر طرح «توقف در برابر توقف» به منظور ایجاد فرصتی برای گفتوگو باشد. دومین گام میتواند بازگشت ایران از گامهایی باشد که در راستای کاستن از تعهداتش ذیل برجام برداشته است.
طبق گزارش این رسانه آمریکایی، یک مشوق احتمالی برای ترغیب ایران به این کار این خواهد بود که آمریکا معافیت از تحریمها را برای برخی از مشتریهای نفت ایران فعال کند.
یک مقام ارشد بلندپایه اروپایی گفت: «در بخش محوری تلاشها برای تنشزدایی، فرض بر این است که امکان انتقال برخی محمولههای نفت ایران به مشتریهای اصلی نفت این کشور وجود خواهد داشت.» پالتیکو نوشته این کشورها، چین، هند و ژاپن را شامل میشوند.»
اما این ایده با مخالفتهای جدی در واشنگتن رو به رو است.
یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت: «طبق دستور رئیسجمهور [آمریکا] هیچ معافیتی برای واردات نفت ایران صادر نخواهد شد. خرید نفت ایران طبق قوانین آمریکا فعالیتی است که قابل تحریم است. تحریمهای ثانویه آمریکا کاملاً اجرا خواهند شد.»
دیگر مولفههای مصالحه احتمالی، مشارکت بیشتر کشورهای اروپایی در طرح آمریکا برای ایجاد ائتلاف دریایی، در ازای نرمش از سوی آمریکا در تحریم شرکتهای اروپایی همکار با ایران است.