رکود حاکم بر بازار ایران این روزها تعمیق بیشتری یافته است، بازار خودرو و مسکن خالی از مشتری است و بازارهای دیگر نیز وضعیت چندان متفاوتی را دارا نیستند.
فعالان بازار لوازم خانگی میگویند تنها مشتریان ما در حال حاضر عروس و دامادها هستند و کسی جز برای جهیزیه دست به خرید کالا نمیزند. یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و دیگر اقلام آشپزخانه این روزها مشتریان اندکی را داراست.
یکی از فروشندگان در منطقه جمهوری میگوید نکته جالب اینجاست که همین عروس و دامادها هم دیگر ملزومات درجه دوم یا اولویت دوم را خریداری نمیکنند؛ زمانی تا تخم مرغ پز و اسفند دود کن برقی در جهیزیه جا داشت اما امروز مردم ترجیح می دهند تنها اقلام اساسی را بخرند و چرخ گوشت و ماکروفر و چایساز و قهوهجوش و ... را فراموش کنند.
امینی، یکی دیگر از فعالان این صنف نیز در این رابطه میگوید: طبیعی است وقتی قیمتها چند برابر میشود، مدتی طول میکشد تا مردم خودشان را با وضعیت تازه وفق دهند از این رو فروش لوازم خانگی نو کم شده و اتفاقا سیلی که در نوروز رخ داد سبب شده بهای لوازم خانگی دست دم نیز در این دوره به شدت افزایش یابد؛ به طوری که فاصله قیمتی یخچال نو و یخچال دست دوم هیچگاه تا این حد کم نبوده است.
وی گفت: قبلا یخچال نو سایدبایساید اگر ۱۰ میلیون تومان بود، یخچال دست دوم به قیمت دو میلیون تومان فروخته میشد اما امروز یخچالهای دست دوم تر و تمیز تا هفت میلیون تومان هم مشتری دارد و همین یعنی کار ما کساد است.
این رکود اما تنها بازار لوازم خانگی را در بر نگرفته است، بازار مسکن و خودرو و گوشی تلفن همراه و ... نیز از این سکون در امان نماندهاند.
وقت خرید مسکن است؟
افزایش شدید قیمت مسکن به گفته نائبرییس اتحادیه املاک رکودی استثنایی در ۲۰ سال گذشته را در بازار ایجاد کرده است. کاهش قیمت در برخی مناطق تهران نیز آغاز شده؛ به طوری که پول لازمها قیمتهای پیشنهادیشان را حتی تا یک میلیون تومان در هر متر مربع نسبت به ۱۰ روز قبل کاهش دادهاند. به عنوان مثال یکی از فعالان بازار املاک در این رابطه گفت: در منطقه هشت شهرداری، قیمت ملک در میدان صیاد و اطراف سبلان به حدود ۱۰ میلیون تومان برای خانههایی با عمر هفت تا هشت سال رسیده بود اما اخیرا کسانی که با محدودیت زمانی برای فروش واحدهایشان روبرو هستند حاضرند با قیمت ۹ میلیون نیز واحدهایشان را به فروش برسانند.
وی در پاسخ به این سوال که وقت خرید است یا خیر، گفت: ببینید اغلب کسانی که این روزها میپرسند بخریم یا بفروشیم؛ مشتری و مصرفکننده واقعی نیستند بلکه سرمایه گذار هستند که میخواهند ببینند چه زمانی باید وارد بازار بشوند و چه زمانی خارج شوند.
برخی کارشناسان نیز معتقدند کوچ مشتریان از بازارها به معنای کوچ سرمایه گذاران است و افزایش قیمتها در حقیقت فعلا مجالی برای مشتری واقعی باقی نگذاشته است.
پیش بینی فعالان بازار حکایت از آن دارد که مسکن تا ۲۵ درصد امکان ریزش قیمت دارد. از این رو احتمال مذکور خریدها را بیش از پیش با رکود مواجه میکند.
خودرو؛ انتظار برای کاهش
بازار خودروهای وارداتی تنها تحت تاثیر ریزش نرخ ارز نیست بلکه ترخیص خودروهای وارداتی نیز استعداد ریزش در این بازار را تقویت کرده است. در عین حال بهبود روند تحویل خودرو از سوی خودروسازان سبب شده برخی خودروهای داخلی نیز با ریزش قیمت روبرو شوند. سعید موتمنی، رییس اتحادیه نمایشگاه داران می گوید: بخواهیم یا نه، عدهای باید خود را آماده زیان کنند، منظور زیان واقعی است چون با قیمتهای بالا خودرو خریدهاند و حالا مجبورند یا با قیمت پایینتر بفروشند یا خواب سرمایههایشان را افزایش دهند.
ارز؛ همچنان درگیر نوسان
دلار روز گذشته رفت و برگشت هایی را در کانال یازده هزار تومان تجربه کرده اما هنوز میزان ریزش نسبت به ۱۰ روز قبل قابل توجه است. رییس کل بانک مرکزی میگوید نهاد تحت تصدیاش اجازه بازگشت قیمتها را نخواهد داد و دلار دیگر گران نمیشود. بازار ارز ایران در حالی وضعیتی باثبات را دارد که منطقه روزهایی بسیار پرخبر را پشت سر میگذارد. صرافان میگویند، تنها بازاری که این روزها با ورود مشتری و سرمایه گذار روبروست بازار سکه است؛ چرا که در روزهای گذشته بسیاری از خریداران باکسهای ۲۰ تا ۷۰ تایی سکه را میخریدند و همین امر نشان از آن دارد که از یک سو میزان سرمایهها خرد شده و از سوی دیگر هدف خریداران، سرمایهگذاری در این بازار بر پله قیمتهایی است که در لبه کانال ۴ میلیون تومان قرار دارد.
فعالان بازارهای مختلف اما پیشبینی میکنند رکود تا زمان رسیدن بازار به نوسان ادامه خواهد داشت. این چنین است که چشم بازارهای دیگر به بازار ارز خیره مانده است.