اواخر سال گذشته بود که با افتتاح فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس ایران در تولید بنزین خودکفا شد و توانست دروازههای واردات این فرآورده استراتژیک به کشور را ببندد. اکنون نیز شاهد افزایش تولید این فرآورده هستیم تاجایی که در هفتههای گذشته بالاترین رقم تاریخی تولید بنزین در ایران ثبت شد.
خودکفایی در تولید بنزین یکی از اهداف وزارت نفت طی چند سال اخیر بوده است و بر این اساس میزان تولید بنزین در کشور به مرور زمان افزایش یافت؛ به طوریکه در فاصله سالهای ۵۷ تا ۵۹ بهطور میانگین روزانه ۱۴ میلیون لیتر بنزین در کشور تولید شده که این مقدار در فاصله سالهای ۹۶ تا ۹۷ (۹ ماه ابتدای سال) با افزایش ۵.۹ برابری به میانگین روزانه ۸۳ میلیون لیتر افزایش یافته است، این در حالی است که مصرف روزانه بنزین در کشور نیز رقمی در همین حدود را تعقیب کرده است؛ به نحوی که در فاصله سالهای ۹۶ تا ۹۷ بهطور میانگین روزانه حدود ۸۸ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شده است.
واردات این فرآورده در کشور اما در فاصله سالهای ۵۷ تا ۵۹ صفر بوده و به تدریج با افزایش تعداد خودروها و رشد زندگی شهرنشینی به ۳.۷ میلیون لیتر در روز در فاصله سالهای ۶۴ تا ۶۷ رسیده و در فاصله سالهای ۸۴ تا ۸۷ به بالاترین حد خود (۱۶.۸ میلیون لیتر در روز) رسیده است و پس از آن با روندی کاملاً کاهشی به ۷.۶ میلیون لیتر در روز در فاصله سالهای ۹۲ تا ۹۵ (دولت یازدهم) رسیده است.
رقم واردات بنزین در فاصله سالهای ۹۶ تا ۹۷ (۹ ماهه ابتدای سال) ۵.۹ میلیون لیتر ثبت شده است که این رقم به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی از محل راهاندازی فازهای سهگانه پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیجفارس و دستیابی به خودکفایی در تأمین بنزین مورد نیاز کشور، ابتدای مهرماه ۹۷ به صفر رسیده و دیگر بنزینی وارد کشور نشده است.
تولید بنزین کشور از ۱۱۰ میلیون لیتر در روز عبور میکند
اما بیژن زنگنه - وزیر نفت - در آخرین صحبتهای خود درباره وضعیت تولید بنزین در کشور، گفته است: مقدار تولید بنزین کشور از ۱۱۰ میلیون لیتر در روز عبور کرده و این بالاترین رقم تاریخی است که تاکنون داشتهایم.
وی با بیان اینکه همه فرآوردهها از جمله بنزین و گازوئیل، گاز مایع، نفت کوره و سوخت جت در کشور به صورت مازاد برای صادرات وجود دارد، اظهار کرد: برنامهریزی جدی برای صادرات این فرآوردهها از طریق خشکی و دریا شده است.
برنامهریزی برای صادرات بنزین استارت خورد
از دی ماه سال گذشته برنامهریزی برای صادرات بنزین صورت گرفت و همان زمان علیرضا صادقآبادی - مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی - اعلام کرد: در کشور مازاد بنزین داریم و به سمت صادرات حرکت میکنیم. این اتفاق یا از طریق قرارداد صورت میگیرد یا در رینگ بورس عرضه خواهد شد اما این برنامهی ما در سال جاری است. وی همچنین در گفتوگو با ایسنا اعلام کرد که ایران صادرکننده بنزین و گازوئیل شده است و مقصد صادرات، کردستان عراق، عراق، افغانستان و برخی کشورهای حاشیه دریای خزر هستند.
در همین رابطه هوشنگ فلاحتیان - معاون برنامهریزی وزیر نفت - در آن زمان با اشاره به اینکه میانگین کنونی مصرف بنزین در کشور روزانه ۸۸ میلیون لیتر و تولید اندکی بیش از ۱۰۰ میلیون در روز است، گفت: در شرایط کنونی ظرفیت صادرات بنزین را داریم.
روزانه بالای ۱۵ میلیون لیتر اضافه تولید بنزین داریم
بهتازگی نیز وزیر نفت با بیان اینکه روزانه بالای 15 میلیون لیتر اضافه تولید بنزین دارد که این اضافه تولید ذخیره شده و قرار است میزان صادرات افزایش پیدا کند، اظهار کرد: اضافه تولید در نفت سفید، گازوئیل و سوخت جد وجود دارد و به لحاظ پالایش وضعیت خوبی داریم.
روز چهارشنبه نیز نخستین محموله ۱۰ هزار تنی بنزین صادراتی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی روانه رینگ بینالملل بورس انرژی شد. البته این صحبتها در شرایطی است که وزیر نفت در مراسم افتتاح فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس درباره صادرات بنزین اینگونه گفت که دیگر نیازی به واردات بنزین نداریم و امکان صادرات این فرآورده نیز هماکنون وجود دارد، اما به این دلیل که میخواهیم ظرفیت ذخایر ایران را افزایش دهیم، فعلاً صادر نمیکنیم.
مجموع اتفاقات در ماههای اخیر نشان میدهد که اکنون دولت برنامه خود را تغییر داده و صادرات بنزین را جز اولویتهای خود قرار داده است.