سخنگوی دولت در حالی از تداوم برنامه حذف سه دهک درآمدی در ایران سخن گفته است که هنوز معیارهای دهکهای پردرآمد و کمدرآمد در ایران روشن نیست. پیش از این وقتی نوبخت در واکنش به مصوبه مجلس در قالب بودجه سال ۱۳۹۶ تاکید کرد شناسایی ثروتمندان امکانپذیر نیست، برخی از کف درآمدی سخن گفتند و تاکید داشتند هر قدر شناسایی دهکهایی با درآمد بالا سخت است، شناسایی دهکهایی که درآمد اندکی دارند و نیازمند یارانه هستند، سهل خواهد بود.
آخرین بررسیها نشان میدهد که نزدیک به هشتاد میلیون نفر در ایران یارانه دریافت میکنند. جمعیت ایران در حال حاضر از ۸۲ میلیون نفر فراتر رفته است. به این ترتیب میتوان بخش مهمی از جمعیت ایران را یارانهبگیر تلقی کرد. این در حالی است که در بدبینانهترین حالت ۳۰ میلیون نفر از این جمعیت برای گذران زندگی نیازی به یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی ندارند و این پول تاثیری در زندگی آنان به جا نمیگذارد.
یک محاسبه ساده نشان میدهد ساکنان مناطق یک تا شش تهران از پس افزایش شدید قیمت مسکن، اغلب در واحدهایی با قیمتهایی بالاتر از یک میلیارد تومان زندگی میکنند و هزینه شارژ این ساختمانها در برخی موارد از یک میلیون تومان فراتر میرود. در این شرایط اما کمتر ایرانی است که در سالهای پرداخت یارانه نقدی حاضر به انصراف از دریافت این رقم شده باشد.
حذف یارانهها گریزناپذیر است
دولت هر ماهه رقمی برابر با ۳ هزار و ۶۴۰ میلیارد تومان، کمی بیشتر یا کمتر را بابت پرداخت یارانه نقدی هزینه میکند. یارانههای نقدی حالا کمکم پایان ۹سالگی را به نظاره نشسته است. این در حالی است که در اولین روزهای پرداخت یارانههای نقدی مقرر بود یارانهها به مدت ۵ سال به ایرانیان پرداخت شود و پس از آن اقتصاد راه خود را پیش گیرد اما در عمل یارانه نقدی ماند و بازگشت موج تورمی سبب شد یارانههای غیر نقدی و پنهان نیز راه بازگشت خود را هموار کند.
در این فضا احمد امیرآبادی فراهانی شش روز قبل تاکید کرده بود ۸۰ میلیون ایرانی در فهرست دریافت یارانه هستند و حالا ربیعی از حذف ۵ میلیون نفر در سه دهک درآمدی خبر داده است. به این ترتیب جمعیت یارانهبگیران ۷۵ میلیون نفر است.
اما چه کسانی احتمالا برخوردار هستند؟
بر این اساس ۵ شرط برای برقرار ماندن یارانه اعلام شده است. معیارهایی که پیشتر برای حذف یارانهبگیران اعلام شده بود، برخورداری از حقوق ۳ میلیون تومان در ابتدا و سپس ۵ میلیون تومان در سال گذشته است اما هنوز هیچ خبر تاییدشدهای در خصوص برقراری این معیار منتشر نشده است. از سوی دیگر برخورداری از مسکن و خودروی شخصی معیار تایید نشده دیگر بود اما اگر بنا بر قول کارشناسان و مسئولان روی دیگر سکه را در نظر بگیریم میتوان گفت کسانی که عضو سازمانهای حمایتی مانند بهزیستی، کمیته امداد و بنیادها هستند منتظر حذف یارانه نباشند.
یارانه زنان سرپرست خانوار، بازنشستگان تامین اجتماعی و بازنشستگان کشوری و لشگری و همچنین روستاییان نیز طبق برنامه دولت برقرار خواهد ماند. به این ترتیب سایرین به فراخور احساس نیاز یا بینیازی باید در انتشار حذف یارانهها باشند.