زینب نصیری، مدیرکل سلامت اظهار کرد: شهرداری تهران متولی سلامت روان شهروندان نیست اما میتواند نقش پشتیبان از نهادها و دستگاهها را داشته باشد تا خدمات بهتری به شهروندان ارائه شود.
او با اشاره به چالشها و مشکلاتی که در مسیر ارتقای سطح سلامت روان شهروندان وجود دارد، ادامه داد: تهران باید به یک شهر آرام، تبدیل شود و اگر لازم است باید افراد را در مسیر سلامت روان قرار داد تا بیش از پیش به این موضوع توجه شود.
نصیری با اشاره به خلاءهایی که در حوزه سلامت روان در شهر تهران وجود دارد، ادامه داد: به رغم همه ظرفیتها و تلاشهایی که برای ارائه خدمات سلامت روان به شهروندان تهرانی صورت گرفته است اما متاسفانه این دسته از شهروندان خدمات با کیفیتی را دریافت نمیکنند.
مدیرکل سلامت شهرداری تهران با بیان اینکه از ۱۲ سال پیش خانههای سلامت در سطح محلات شهر تهران تشکیل شد، گفت: واحدهای مشاوره و روان شناسی در زیر مجموعه آنها فعالیت میکردند. ارائه خدمات مشاوره و روان شناسی به شهروندان در این واحدها با چند اشکال اساسی مواجه است؛ بخش قابل توجهی از این مشاوران و روان شناسان فاقد پروانه از سازمان نظام روان شناسی هستند و خدماتی که ارائه میشود، از استانداردهای لازم برخوردار نیست.
نصیری تصریح کرد: این واحدهای مشاوره و روان شناسی، با سایر بخشهای سلامت روان، ارتباط ندارند و یا اینکه این ارتباط، سیستماتیک نیست.
او با بیان اینکه خیلی از شهروندان با کلینیکهای مشاوره و روان شناسی آشنا نیستند، افزود: متاسفانه به دلیل نبود سیستم ارجاع، این مشکل وجود دارد که شهروندان نتوانند از خدمات مشاوره و روان شناسی، به خوبی استفاده کنند.
نصیری بیان کرد: تمام مدلهایی که در حوزه سلامت روان طراحی شده است تا امروز نتوانسته به افزایش سواد سلامت شهروندان به خصوص در بحث خودمراقبتی کمک کند.
برخورد سازمان نظام روان شناسی با روان شناس نماها
محمد حاتمی رئیس سازمان نظام روان شناسی در خصوص فعالیت گستردهها روان شناس نماها در فضای مجازی کشور اظهار کرد: هدف از اجرایی طرح ارتقا سلامت روان محله، تربیت دانشجوهای علاقهمند به روان شناسی است که بعد از گذراندن دورههای کارآموزی در خانههای سلامت هر محله مستقر و به شهروندان ارائه خدمت میکنند. این کارآموزی دانشجویان را نسبت به تمام قوانین کشور آشنا کرده و در صورت صلاحدید کمیسیون تخصصی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور به آنها مجوز و پروانه اشتغال داده میشود.
او افزود: هدف از اجرایی چنین طرحی جلوگیری از ورود یکسری افراد سودجو با نام روان شناس است که کارشان فریب اذهان عمومی است؛ چرا که با کلام و بیان شیوا سعی در رسیدن به اهداف خود دارند و معمولا در مطبها و کارگاههای که حضور و برگزار میکنند؛ اول با ذهنیت افراد بازی و حرفهای خود را به مخاطبان ارائه میدهند.
حاتمی ادامه داد: برخی از این روان شناس نماها هم مدرک غیر مرتبط دارند، مدرکی که از نظر سازمان نظام روان شناسی یک مهره سوخته به حساب میآید؛ چرا که یک روان شناس حرفهای باید تمامی مدارک و تجاربش روان شناسی باشد.
رئیس سازمان نظام روان شناسی بیان کرد: با کمک معاونت انتظامی سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور به چند روان شناس نمای متخلف تذکر و هشدار داده شد که اگر فعالیت خود را ادامه دهند، سازمان نظام پزشکی برخورد جدیتر خواهد داشت و این افراد را به دادسرای رسیدگی به تخلفات معرفی و از فعالیت آنها جلوگیری میشود.
به گفته حاتمی تا امروز حدود ۶۰۰ تخلف در کشور ثبت شده است.
رئیس سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور در خصوص نحوه برخورد با فعالیت افرادی که دارای مدرک جعلی از کشورهای دیگر هستند، گفت: افرادیکه به دروغ در مرورگرها اینترنتی از خود مدرک جعلی ساخته اند نیز از این قانون مستثنی نیستند و بعد از تحقیقات و نداشتن مدرک مرتبط به دادگاه رسیدگی تخلفات معرفی میشوند. این موضوع نمونه بارز این است که فردی از خارج از کشور مدرک کسب کرده باشد و برای خدمت به کشور بیایید که طبق قوانین وزارت علوم تحقیقات و فناوری در هر صورت باید برخی دورهها را گذارنده تا مجوز فعالیتش صادرشود.
او در ادامه توضیح داد: در واقع روان شناس فردی است که یادگیری خود را در انسان به شکل حرفهای مورد بررسی قرار میدهد و نباید الگوی بد را در جامعه ترویج دهد.
حاتمی به شاخصهای استاندارد مشاوران و روانشناسان حاضر در مراکز مشاوره اشاره کرد و گفت: افرادی که در مراکز مشاوره و روانشناسی مشغول فعالیت هستند باید از نظر علمی، اخلاقی و اجتماعی صلاحیت لازم را داشته باشند.
چه افرادی صلاحیت ارائه مشاوره دارند؟
هر مشاور موظف است بعد از هر جلسه مشاوره خلاصهای از جلسه حتی محرمانه را در پرونده مراجع ثبت و امضا کند، بنابراین در صورتی که از مراجعه فردی به این مرکز بی اطلاع باشد و یا گزارش جلسه مشاوره را در پرونده بیمار ثبت نکرده باشد، تخلف محسوب میشود.
بسیاری از افراد معتقدند که روانشناسی نمیتواند در زندگی آسیبزا باشد و اگر تأثیری داشته باشد این تأثیر در جهت مثبت است اما تجربه و تحقیقات خلاف این را نشان داده است.
نمونههای سوءاستفاده روانشناسان از مراجعان کم نیست، با این حال به دلیل اینکه عوامل متعددی در «سوءاستفاده» تلقیکردن یک رفتار دخیل است، نمیشود تمام روایتها از چنین برخوردهایی را با اظهارات یکی از طرفین قضاوت کرد، هرچند برخی موارد مثل تشویق به ادامهدادن رابطه درمانی وقتی که رابطه از هدف خود دور شده است، ادامهدادن رابطه وقتی روشن است که «شیوه درمان انتخابشده» جوابگو نیست و مواردی از این دست، راحتتر از آسیبهای دیگر این رابطه قابل تشخیص است.
ناهید، ۲۵ ساله، دانشجو، به دلیل اختلافهای خانوادگی به یک موسسه به ظاهر روان شناسی مراجعه میکند «تا پزشک من را دید بدون اینکه صحبتی با هم داشته باشیم گفت تو دو قطبی هستی و طی روزهای آینده آنقدر این حرف را پیش کشید تا همسرم برای طلاق اقدام و در برگه دادگاه نوشت همسر من دوقطبیه، ولی اگر سعی کنه اخلاقش را درست کند میتوانیم با هم زندگی کنیم».
احمد، ۳۵ ساله، کارمند میگوید به دلیل افسردگی به یک روان شناس نما مراجعه کردم ؛ به جای اینکه من را کمک کنند به هر دلیلی از من پول میگرفت. زمانیکه متوجه این موضوع شدم آن پزشک مطب خود را جا به جا و دیگر اثری از او نبود.
روانشناس از یک طرف رابطه بین عملکرد مغز و رفتار را بررسی و از سوی دیگر ارتباط بین محیط و رفتار را مورد تشخیص قرار میدهد. افرادی که قصد دارند به یک روان شناس مطمئن مراجعه کنند، اسامی ۵۰۰۰ روانشناس مورد تایید سازمان نظام روان شناسی بر روی سایت سازمان نظام روان شناسی قرار دارد.