چطور فرزندان را در خانواده با مسایل جنسی آگاه کنیم؟

«مهشید رابطیان» افزود: اوج نیاز به آموزش مسایل جنسی در کودکان در سن چهار سالگی به بعد اتفاق می افتد. در این زمان است که کودکان اعضای تناسلی خود را کشف می کنند و نسبت به موارد جنسی کنجکاوتر و می خواهد اسم و کارکرد آنرا بپرسد و یا اینکه چرا اعضای تناسلی دختر با پسر تفاوت دارد.

عضو انجمن علمی روانپزشکان افزود: در این زمان چنانچه برای بچه سوالی پیش آمد، نخستین کاری که از سوی والدین باید صورت گیرد این است که سوال کنند چه میزان اطلاعات راجع به مسایل جنسی دارد تا دانسته های خود را بروز دهد، چه چیزهایی را دیده، چه فکر می کند یا اینکه چه اتفاقی افتاده، آیا بچه در معرض خطر بوده و یا مورد آزار قرار گرفته است. از این طریق ضمن پی بردن به افکار بچه چنانچه در حد کنجکاوی باشد خیلی ساده و کوتاه، جواب سوال آنان را ارایه دهیم.

رابطیان افزود: والدین برای اینکه حس کنجکاوی بچه ها را بیشتر از این تحریک نکنند، نام اعضای تناسلی را به صورت کتابی همان «اعضای تناسلی و یا مقعد» به کودک آموزش دهند و از الفاظ عامیانه آن استفاده نکنند.

وی خاطر نشان کرد: در سنین ۴ تا ۶ سالگی تمایل به جنس مخالف طبیعی است و با تحریک جنسی نباید اشتباه گرفت. برای نمونه خانواده ای که یک فرزند پسر داشت به کلینیک مراجعه کرده بود و می پرسید آیا تغییرات فیزیکی آلت تناسلی کودک یعنی نشانه بلوغ زود رس؟

متخصص رونپزشک کودک و نوجوانان توضیح داد: در این مواقع به خصوص برای پسر بچه ها بیشتر اتفاق افتاده که تغییراتی در اندازه و قوام آلت تناسلی آنها بوجود آید و نباید با تحریک جنسی اشتباه گرفت و از طرفی به دلیل آنکه برای بچه ها این بخش از بدن جالب به نظر می رسد، ممکن است با دست زدن به بدن خود موجبات این تغییرات را در آنان شاهد باشیم.

این متخصص روانپزشک کودک و نوجوان اظهار داشت: والدین حتما توجه داشته باشند به بچه ها القا نکنند که این حرکت یک کار بسیار اشتباه است. بیشتر مواقع دیده شده که خانواده ها این حرکت را «گناه» دانسته و فرزندشان را می ترسانند.

وی گفت: بهتر است به فرزند گفته شود که نشان دادن آلت تناسلی در جمع کار ناپسندی است و نباید اجازه دهد که دیگران به آلت تناسلی آن دست بزنند و در ادامه روش های خود مراقبتی و یا اینکه اجازه ندهد کسی از آن سوء استفاده کند. این رویه تا شش سالگی به فرزند باید آموزش داده شود.

دوره شش تا ۱۱ سالگی

رابطیان افزود: از شش سالگی تا ۱۱ سالگی که دوران نهفته جنسی است و پیش از بلوغ جنسی است. والدین وظیفه دارند پس از این دوره که هورمن ها در بدن فعالیت های خود را آغاز و زیاد می شود، آموزش به فرزندان را آغاز کنند و بدین طریق است که فرزند دختر از سوی مادر و پسر از سوی پدر مراحل بلوغ را به نحو ساده توضیح داده شود که چه اتفاق هایی قرار است در بدن آن رخ دهد.

وی اضافه کرد: بهتر است تمامی این موارد از طریق پدر و مادر به فرزندان انتقال داده شود. چنانچه پدر یا مادر حضور نداشتند به هر نحو این وظیفه بر عهده بستگان درجه یک و یا اگر این افراد نبودند معلمان و مشاوران مدارس گزینه ای مقبول جهت آگاه کردن دختران و پسران در سنین پیش از بلوغ است.

رابطیان یادآور شد: تا جایی که امکان دارد نباید گذاشت نوجوانی که دوران پیش از بلوغ خود را سپری می کند از طریق دوستان و یا فضای مجازی نسبت به اتفاقات این دوره اطلاعات خود را کسب کند. احتمال دارد اطلاعات نادرست و یا بیشتر از آن چیزی که نوجوان به آن احتیاج دارد در اختیارش قرار داده شود و از طرفی در این مسیر شاید با نشان دادن تصاویر و فیلم های نامتعارف ضمن استرس وارد کردن به فرد، موجب اضطراب و آسیب روانی او شد.

وی تصریح کرد: فرزندی که به سن بلوغ می رسد معمولا باید قسمت های اعضای بدن و کارکردهای آن را بشناسد، اینکه نوزاد به چه شکلی به دنیا می آید و اعضای بدن آن به چه نحوی تغییر می کند، اگر دختر باشد مراحل قاعدگی و مسایل بهداشتی آن را و اگر فرزند پسر است احتلام های شبانه که برای آن پیش می آید را توضیح داده شود.

رابطیان گفت: از همه این مسایل مهمتر والدین تلاش کنند فرزند نوجوان خود را در خصوص بهداشت جنسی آگاه کنند. مراقبت هایی که دختران در دوران قاعدگی باید رعایت کنند تا به عفونت مبتلا نشود، هرچقدر فرزندان بزرگتر شدند آموزش جنسی را که یاد گرفتند باید نسبت به بیماری هایی که از طریق جنسی فرزند ابتلا پیدا می کند، حتما آگاه سازند و روش جلوگیری از آلودگی به این بیماری ها را هم بیاموزد.

این روانپزشک کودک و نوجوان گفت: بچه ها باید در دورانی که شرایط بلوغ آنان تکمیل و از هویت جنسی خود مطلع شدند نسبت به مسایل خود ارضایی و عواقب آن آگاهی داشته باشند.

وی برای نمونه گفت: خانواده ای به کلینیک و روانپزشک مراجعه کرده بود و اظهار داشتند که مدتی است متوجه شده فرزندشان در اوقاتی که با همسالان اقوام نزدیک کنار هم قرار می گیرد اندام تناسلی خود را به یکدیگر نشان می دهند.

رابطیان تصریح کرد : این مورد بسیار اتفاق می افتد و در بین بچه ها شایع است. بچه ها در این دوران ذهن کنجکاوی دارند و مدام می خواهند علت را جویا شوند و چنانچه کودکی در جایی تصویر و یا فیلم غیر متعارف مشاهده کرد و یا با صحنه ای در خانه و یا جای دیگر مواجه شده در برخورد با جنس مخالف و یا همجنس به دنبال یافتن پاسخ چرایی در ذهن خود است و می خواهد ادای آنچه را که دیده، اجرا کند.

این روانپزشک با بیان اینکه خانواده ها نباید نگران باشند، اظهار داشت: در مواقعه ای که برای فرزندان در خصوص مسایل جنسی سوالی بوجود می آید، والدین صریح و کوتاه جواب کودک خود را دهند چرا که بچه چیزهایی را دیده و از طرفی مسایلی در ذهنش بوجود آمده و چنانچه از طریق پدر و مادر پاسخی دریافت نکند حتما به هم سن و سالان خود روی خواهد آورد، پس در نتیجه باید بچه ها را در هر دوره سنی به اقتضای آن نسبت به مسایل جنسی آگاه کرد.

رابطیان به والدین تذکر داد: در اوقاتی که فرزند آنان تنها درون اتاق خود است حتما در اتاق را مقداری باز گذاشته و هرچند وقت یکبار برای اطلاع از وضعیت فرزند به بهانه هایی به داخل اتاق سرکشی کنند نظارت داشته باشند. مخصوصا در زمان‌هایی که چندتا بچه در اتاق برای بازی و یا حتی درس خواندن به حال خود رها می شوند، خانواده ها باید بر احوال آنها نظارت کنند.