قطعاً مجری هر برنامهای میتواند رکن مهمی برای موفقیت آن برنامه باشد. حتی تجربه ثابت کرده برنامههای گفتوگومحور هم میتوانند با داشتن مجری کاربلد، حرفهای و محبوب، بینندگان بسیاری را به خود جذب کنند.
این در حالی است که عملکرد صداوسیما در این سالها بهگونهای بوده که بسیاری از مجریان حرفهای، باسواد و باسابقه خود را از دست داده است؛ عاملی که میتواند یکی از دلایل کاهش مخاطبان تلویزیون باشد.
این مجریان را تشویق کنید
رضا پورحسین، قائممقام معاون سیما در نامهای خطاب به مدیران شبکههای مختلف، ضمن اعلام مجریان برتر هر شبکه از مدیران خواست که آنها را مورد تشویق قرار دهند. نکته قابل توجه در این نامه، شاخصهای این ارزیابی است؛ پوشش، آرایش، رعایت حدود شرعی و دینی و رعایت اصول حرفهای اجرا.
اما سواد، دانش، تجربه، محبوبیت و حتی فن بیان و کاریزما بودن در این شاخصها جایی ندارد. مجید یراقبافان، نجمالدین شریعتی، رسالت بوذری، ندا ملکی، محسن آزادی، محمدحسین میثاقی و ... از مجریان منتخب سازمان هستند.
مدیران در جایگاهی نیستند که مجریان را تشخیص دهند
محمود شهریاری، مجری باسابقه و ممنوعالتصویر صداوسیما درباره اعلام منتخبان و اسامی این لیست گفت: با همه احترامی که برای دوستانی که اسامیشان در این لیست آمده، قائل هستم، باید بگویم سالهای اولی که در سازمان، استخدام شده بودیم یک تهیهکننده باتجربهای داشتیم.
او در روزهایی که برنامهای زنده پخش میشد، سر خیابان جام جم میایستاد و از مجری میخواست در آن محل تقاضای تاکسی برای رفتن به مسیری را بکند. اگر ماشینها برای آن مجری ترمز میکردند که وی را برسانند، متوجه میشد که برنامه با اقبال و حمایت مردم روبهرو شده و اگر غیر از این بود، اشکالات را جستوجو میکرد که ببیند مشکل کار کجاست که برنامه و مجری با اقبال مردم روبهرو نشده است.
مدیران در جایگاهی نیستند که مجریان را تشخیص دهند که آیا خوب هستند یا خیر. مردم هستند که باید این کار را انجام بدهند. مردم هستند که باید سره را از ناسره تشخیص و رأی دهند که کدام برنامه را بیشتر میبینند. در غیر این صورت بله قربان گفتن و مطابق با دستور مدیران، برنامه اجرا کردن تنها برای چند نفر محدود است و مشکلی را حل نمیکند.
حذف نود و عادل دهنکجی کردن به مردم است
این مجری با انتقاد به حذف برنامه نود و عادل فردوسیپور بیان کرد: مرحوم مصدق زمانی به مجلس رفته و درباره ملی شدن صنعت نفت صحبت کرده بود. نمایندههای دست نشانده، علیه او صحبت کرده بودند.
وقتی به میدان بهارستان آمد و استقبال مردم را دید، روی چهارپایه ایستاد و گفت مجلس جایی است که مردم باشند. شما ببینید وقتی از مردم نظرسنجی میکنند، مردم برنامه ۹۰ و عادل فردوسیپور را بهعنوان بهترین برنامه و مجری معرفی میکنند.
اما بلافاصله آن برنامه را حذف میکنند و آن مجری صادق، دوستداشتنی و پرهیزکار به معنای واقعی کلمه را کنار میگذارند. این در واقع دهنکجی کردن به مردم است. مردم هستند که شبکههای صداوسیما را با دیدن باید نگه دارند.
لیستهای فرمایشی راه بهجایی نبرده
شهریاری با اعلام اینکه این لیستهای فرمایشی هیچوقت راه بهجایی نبرده و مشکلی را حل نمیکند، افزود: متأسفانه من یک آماری خواندم که بیش از ۶۳ درصد مردم، امسال، تحویل سال را از شبکه من و تو دیدند.
شبکهای که با یک عده محدود اداره میشود. صداوسیمای ما با ۳۸ هزار و پانصد نیرو در سراسر کشور و جهان اداره میشود. بودجه سازمان ما را در مقایسه با یک شبکه در نظر بگیرید.
من نمیخواهم از شبکهای دفاع کنم. میخواهم بگویم که صداوسیما عملاً در جذب مردم شکست خورده است. وقتی ۶۳ درصد مردم شبکههای داخلی را کنار میگذارند و تحویل سال را با یک شبکه ماهوارهای میگذرانند، بیانگر مشکلاتی است که مدیران باید به آن برسند، نه اینکه بیایند و لیست تعیین کنند.
ملاک، نزدیکی به رئیس و معاونان است؟
وی در پاسخ به این پرسش که وقتی میخواستید حرفه اجرا را آغاز کنید از چه مراحل و آزمونهایی عبور کردید، گفت: زمانی که ما در صداوسیما استخدام شدیم، غیر از آزمونهای علمی و ... که از ما گرفتند، در دانشکده صداوسیما هم پذیرفته شدیم و آنجا تحصیلاتمان را به اتمام رساندیم.
البته من به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفتم و آنجا تحصیلات فوقلیسانسم را به پایان رساندم. غیر از تمام این مبانی علمی و رد کردن این آزمونها، از ما آزمون صدا و تصویر میگرفتند. باید صدا و تصویر در حد معقولی باشد. یعنی یک کاریزمایی داشته باشد که مردم را جذب کند. من به یاد دارم که تست صدای من را سرکار خانم فیروزه امیرمعز گرفتند.
ایشان یک گوینده فوقالعاده باسابقه و باتجربهای بود که اوایل انقلاب هنوز رادیو را ترک نکرده بود. او از من آزمون گرفت. در آن زمان ما بهعنوان نیروهای بعد از انقلاب جذب شدیم. ایشان با صداقت به من گفتند که شما به درد این کار میخورید. در آزمونی که از من گرفت و اساتید دیگر هم باید نظر میدادند، پذیرفته شدم.
الان متأسفانه از این تست صدا و تصویر، خبری نیست و هر کسی که به رئیس سازمان و معاونان سازمان نزدیکتر باشد، جذب میشود و اصلاً مهم نیست الفاظ را درست ادا میکند یا نه؛ ادبیات را که سالهای سال اساتید ما برایش زحمت کشیدند، به سخره بگیرند یا نگیرند. اینها اصلاً برای آقایان مطرح نیست. ادای درست کلمات، کاریزما و قدرت جذب، مطرح نیست. همه این موارد عواملی هستند که مردم را از صداوسیما دور میکند.
مدیران و مسئولان عالیرتبه ما نقاب میزنند
محمود شهریاری درباره چگونگی رفتار و شخصیت مجریان روی آنتن و خارج از فضای اجرا، بیان کرد: متأسفانه در سالهای اخیر نهتنها از مجریان بلکه از همه مردم خواستهاند که نقاب به چهره بزنند. به فرزندان ما در دبستان یاد میدهند که یک گونه دیگری باشند و در منزل یک شکل دیگر رفتار کنند.
به فرزند ما در خانه یاد میدهند که اگر بیرون پرسیدند که در منزل چگونه رفتار میکنید و چه کانال و فیلمی را میبینید دروغ بگویند و نقاب بزنند. متأسفانه مدیران و مسئولان ما نقاب میزنند و آن چیزی نیستند که واقعاً هستند.
به همین دلیل، وقتی فیلمهایی از این افراد در فضاهای دیگر منتشر میشود، متوجه میشویم که شخصیت اصلیشان چه بوده و آنچه ما شاهدش بودیم، نقاب بوده است.
کسی که روی صندلی عادل نشست، پذیرفته نشد
وی در ادامه افزود: در صداوسیما نقاب زدن را دارند ترویج میکنند. برای آقایان آن اندازه که تهریش و ریش مهم است، صداقت مهم نیست. در صورتی که خاصیت تصویر این است که صداقت یا عدم صداقت را بلافاصله لو میدهد و مردم میفهمند حرفی که این آقا میزند، حرف واقعی دلش است یا خیر.
به همین دلیل میبینید عادل فردوسیپور از طرف مردم پذیرفته میشود و کسی که روی صندلی او تکیه میزند، از طرف مردم پذیرفته نمیشود. حال این اسم در لیست آقایان هم باشد مشکلی را حل نمیکند. باید مدیران ما بهجای چهرههای بله قربانگو، دنبال کسانی باشند که بتوانند بیننده را جذب کنند.