حمید جمعهپور با بیان اینکه سهم اعتیاد تزریقی در انتقال ویروس اچ آی وی در معتادان در کشور طی سالهای اخیر کاهش یافته است، اظهار کرد: این موضوع به آن معنا نیست که توجه ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به برنامههای کاهش آسیب، کاهش یافته است.
وی افزود: در حال حاضر ستاد به منظور کاهش آسیبها و عوارض سوء مصرف مواد و اعتیاد از برنامهها و فعالیتهای متعددی همچون ارائه خدمات و بستههای کاهش آسیب و حمایتی به معتادان دارای رفتارهای پرخطر، شناسایی معتادان مبتلا به اچ آی وی/ایدز، ارائه خدمات تشخیصی، مشاورهای و درمانی به این افراد و همچنین واکسیناسیون هپاتیت، حمایت میکند.
ارائه خدمات پیشگیری از هپاتیت در مراکز کاهش آسیب
به گفته جمعهپور، خدمات تشخیص ویروس اچ آی وی هماکنون در حال اجراست و خدمات پیشگیری از هپاتیت نیز به صورت پایلوت در مراکز کاهش آسیب اجرا خواهد شد.
۱۰ درصد بیماران مبتلا به ایدز معتادان تزریقیاند
وی با اشاره به وضعیت بیماری ایدز و هپاتیت در میان معتادان تزریقی تاکید کرد: طبق اعلام وزارت بهداشت، ۱۳.۸ درصد معتادان تزریقی، مبتلا به ویروس اچ آی وی (ایدز) هستند، البته شواهد موجود نشان میدهد که ایران همچنان در مرحله نیاز به توجه است؛ به طوری که در صورت عدم کنترل آن، به اپیدمی ایدز متمایل میشویم. همچنین شواهد دیگری در این خصوص نیز نشان میدهد که بیش از ۱۰ درصد مبتلایان بیماری ایدز را گروه معتادان تزریقی تشکیل میدهند که البته این روند کاهشی ناشی از اجرای برنامههای کاهش آسیب نسبت به سالهای گذشته است.
نیمی از معتادان تزریقی دچار آنتی بادی هپاتیت c هستند
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد معتادان تزریقی دچار آنتی بادی هپاتیت c هستند، افزود: البته این به معنای آن نیست که همه معتادان تزریقی هپاتیت c دارند، زیرا ممکن است بیماران هپاتیت در مرحلهای خود به خود درمان شوند، اما تا پایان عمر آنتی بادی خونشان مثبت باشد.
وی درباره وضعیت معتادان تزریقی در زندانها و آمار شیوع اچآیوی در زندانیان نیز بیان کرد: سازمان زندانها در حوزه درمان ویروس اچ آی وی (ایدز) الگوی موفق منطقهای به شمار میرود و تقریبا تمامی پزشکان شاغل در زندانها درباره تست غربالگری و درمان این بیماری آموزش دیدهاند، اما آخرین آمار بیماران معتاد مبتلا به اچ آی وی در داخل زندانها در اختیار نیست.
۶۰ هزار زندانی کشور تحت پوشش برنامه «درمان نگهدارنده با متادون»
جمعهپور ادامه داد: در حال حاضر حدود ۶۰ هزار زندانی کشور تحت پوشش برنامه «درمان نگهدارنده با متادون» هستند، لذا میتوان گفت ایران در حوزه پوشش و ارائه خدمات کاهش آسیب برای زندانیان یکی از موفقترین کشورهای دنیا به شمار میآید، زیرا در تمامی زندانهای کشور خدمات درمان و کاهش آسیب اعتیاد و خدمات مشاورهای به بیماران اچ آی وی ارائه میشود.
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر در بخش دیگری از این گفتوگو در پاسخ به این سوال که چرا دستگاههای خودپرداز توزیع سرنگ و وسایل بهداشتی جمعآوری شده است و همچنین این دستگاهها در جلوگیری از بیماریهایی مانند ایدز و هپاتیت چه تاثیری داشت؟ گفت: کلیه برنامهها و فعالیتهای حوزه درمان و کاهش آسیب اعتیاد کشور در ابتدای هر سال با برگزاری جلسات مشترک با سازمانهای عضو ستاد همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان بهزیستی، سازمان زندانها و... مورد توافق قرار گرفته و طی انعقاد تفاهم نامه مورد حمایت ستاد مبارزه با مواد مخدر قرار میگیرد و اگر در زمان برنامهریزی و انعقاد تفاهمنامههای مشترک با سازمانها فعالیت مورد نظر(دستگاه خودپرداز توزیع سرنگ بهداشتی) از سوی دستگاههای اجرایی عضو به عنوان یک نیاز مطرح شود، حتما پس از بررسی مورد حمایت مالی و عملیاتی قرار خواهد گرفت. اما طی چند سال اخیر فعالیتها و اقدامات متعددی نظیر مراکز گذری، تیمهای افزایش دسترسی، خدمات موبایل سنتر، مراکز سرپناه، کانکس و... توسط سازمانهای متولی با حمایت ستاد در حوزه کاهش آسیب اعتیاد در سطح کشور در حال اجراست.
جمعهپور به تشریح مزایای تیمهای سیار نسبت به دستگاههای خودپرداز سرنگ و وسایل بهداشتی پرداخت و بیان کرد: در زمانی که دستگاههای خودپرداز در مناطق پرخطر نصب شده بودند، بیماران با مراجعه به آن دستگاهها بدون دریافت هیچ آموزشی سرنگ دریافت میکردند، اما هماکنون تیمهای سیار و ونهای ارائهدهنده خدمات کاهش آسیب با مراجعه به مناطق آلوده و محل زندگی معتادان علاوه بر ارائه تجهیزات به بیمار، نحوه استفاده از سرنگ و ... را با هدف جلوگیری از تزریق مشترک و پیشگیری از ابتلا به اچ آی وی و سایر بیماریهای عفونی و قابل انتقال به آنها آموزش میدهند.