مراحل ابتلا و پیشرفت بیماری آلزایمر در تمامی مواقع به یک شکل ظاهر نمیشود و ممکن است علائم آن در بیماران متغیر باشد اما آگاهی از آنها میتواند راهنما و فاکتور مفیدی برای ارائه خدمات مراقبتی و درمانی به مبتلایان باشد.
سایت "وب ام دی" در مطلبی در این باره به برخی از مراحل بروز و پیشرفت بیماری آلزایمر اشاره کرده است:
مرحله نخست: رفتارهای ظاهری طبیعی
در مراحل اولیه شروع بیماری آلزایمر نمیتوان علائم خاصی را در فرد مبتلا مشاهده کرد. تنها با برشنگاری با گسیل پوزیترون (پت اسکن) میتوان نوع فعالیت مغز را ارزیابی کرد و نشان داد آیا فرد به بیماری آلزایمر مبتلا شده است یا خیر؟ هرچه فرد مبتلا به مراحل بعدی این بیماری نزدیک میشود میتوان تغییرات و نوسانات بیشتر و بیشتری را در تواناییِ تفکر و تعقل او مشاهده کرد.
مرحله دوم: تغییرات بسیار خفیف
در این مرحله نیز ممکن است در رفتارهای فرد مبتلا به آلزایمر تغییرات محسوسی مشاهده نشود. هرچند با مرحله اول تفاوتهایی دارد با این وجود حتی ممکن است پزشک متوجه این تغییرات نشود. از جمله این تغییرات رفتاری میتوان به فراموش کردن لغات یا جا گذاشتن اشیاء و وسایل اشاره کرد. در این مرحله، بروز علائم آلزایمر در فعالیتهای روزمره فرد خللی ایجاد نمیکند همچنین باید توجه داشت این علائم ممکن است نشانه آلزایمر نباشد اما میتواند از بالا رفتن سن ناشی شود.
مرحله سوم: تحلیل رفتن خفیف قدرت تفکر و تامل
در این مرحله است که میتوان تغییرات ظاهری در قدرت تفکر و استدلال فرد را مشاهده و از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فراموش کردن مطلب مطالعه شده
- مطرح کردن پرسشهای مکرر در مورد یک موضوع
- مشکل در برنامهریزی یا ساماندهی امور
- فراموش کردن نام افراد هنگام ملاقات آنان.
مرحله چهارم: کاهش متوسط قدرت تفکر و تامل
در این دوره بروز مشکل در تامل و تفکر نسبت به مرحله سوم آشکارتر میشود همچنین مشکلات جدیدتری ظاهر میشود که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیمار جزئیات اطلاعات مربوط به خود را فراموش میکند.
- فصل و ماه و تاریخ را از یاد میبرد.
- در طبخ مواد غذایی یا حتی سفارش غذا از منو مشکل پیدا میکند.
مرحله پنجم: افت نسبتا شدید
در این مرحله فرد این موضوع که در چه مکان و چه زمانی قرار دارد را فراموش میکند همچنین ممکن است در به یادآوردن آدرس، شماره تلفن و مدرسهای که در آن تحصیل میکرده دچار مشکل شود همچنین ممکن است در انتخاب نوع لباس مناسب هر فصل مشکل داشته باشد.
مرحله ششم: افت شدید
همزمان با پیشرفت بیماری آلزایمر، فرد ممکن است چهرهها را به یاد آورد اما اسامی آنان را فراموش میکند. همچنین ممکن است در تشخیص افراد از یکدیگر دچار مشکل شود علاوه بر این فرد دچار توهماتی میشود. بهطور مثال ممکن است تصور کند لازم است در محل کار حاضر باشد درحالیکه بیکار است.
مرحله هفتم: افت بسیار شدید
در این مرحله از بیماری بسیاری از فعالیتهای اصلی فرد از قبیل خوردن، راه رفتن و نشستن تحت تاثیر قرار میگیرد.