این راهی است که درختان از خودشان محافظت کنند و بتوانند از سرمای زمستان جان سالم بهدربرند. برگها در ماههای زمستان میریزند، اگر این برگها بر درختان باقی بمانند و برگهای تازه و جوان به جای آنها سبز نشوند، درختان راهی برای تولید غذای مورد نیازشان نخواهند داشت.
وقتی برگها سبز هستند در نقش عضوی از درخت عمل میکنند. رنگ سبز برگها از کلروفیل موجود در سلولهای برگ ایجاد میشود که نور خورشید را به قند تبدیل میکند و درخت میتواند آن را "مصرف" کند.هر چه هوا سردتر میشود و روزها کوتاهتر و تاریکتر، نور خورشید کمتری بر آنها میتابد و درخت آن ذرات سبز موجود در برگها را مصرف میکند و آنها را برای فصل زمستان در ریشههایش ذخیره میکند. در این جریان، کلروفیلهای سبزرنگ از برگها میروند و رنگهای پنهان برگها خود را نشان میدهند. اولین رنگی که خود را نشان میدهد زرد است پس از مدتی زرد هم جای خود را به تلفیقی از سرخ مایل به قهوهای یا اُخرایی میدهد که در تمام ماههای پاییز بر درختان جلوهگری میکند.
چرا برگها فرومیریزند؟
خیلی ساده است، برگ درختان میریزد چون درختان نیازی به آنها ندارند. این کار آنها باعث تضمین بقای طولانی آنهاست. اگر درختان هر سال این کار را نکنند، آب موجود در سلولهای برگها، یخ میزند و به دلیل انبساط آب در جریان تبدیل شدن به یخ، برگها شکاف میخورند و از هم گسسته میشوند.
با سرآمدن فصل زمستان، درخت دیگر برگهای کارا ندارد یعنی برگها دیگر برای درخت غذا تولید نمیکنند و به زودی میمیرند. همچنین در پایان تابستان بیشتر برگها را حشرات خوردهاند یا به نحوی آسیب دیدهاند، این زمان فرصتی است برای آنها تا زندگی دوبارهای را شروع کنند و برگ جدیدی رو کنند!
اما درختان کریسمس تمام سال سبز میمانند، چرا؟
بعضی درختان به درختان "همیشهسبز" معروف هستند. همانطور که از اسمشان برمیآید برگهای این درختان در تمام طول سال سبز میماند و فرونمیریزد. دلیل آن هم این است که برگهای درختانی مثل سرو و کاج و صنوبر پوشش ضخیم و چسبناکی از رزین دارند که از برگها محافظت میکنند. این پوشش باعث میشود که برگها یخ نزنند و مثل برگهای باقی درختان در سرما و یخبندان بافتشان از هم گسسته نشود. این درختان نیازی ندارند تا برگهای خود را در پایان تابستان از دست بدهند و برگهای جدید برویانند. بعضی از برگهای این درختان گاهوبیگاه در طول سال میریزد. گروهی از درختان هم "نیمه همیشهسبز" هستند که فقط در سرمای شدید برگهایشان میریزد. اگر زمستان ملایمی باشد همیشه سبز میمانند.
صبر کنید! من در ماه دسامبر مدام برگهای سوزنی درخت کریسمس را از زیر آن جارو میکنم، پس برگهای آنها هم میریزد!
برای اینکه این درختان قطع شدهاند و دیگر آب جذب نمیکنند. وقتی درخت آب موجودش را از دست بدهد، برگها حتی اگر سوزنی باشند نمیتوانند دیگر غذا تولید کنند و میریزند.
پس برگها همیشه میریزند. گزیر و گریزی از آن نیست. حالا میدانید چراـــ البته این دانستن سختیِ جمع کردن و تمیز کردن آنها را آسان نمیکند.