به همین منظور به سراغ علیاکبر گرجی، معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی ریاستجمهوری رفته و نظر این حقوقدان را درباره بازداشت بازپرس دادسرای فرهنگ و رسانه و تاثیر این بازداشت بر احکام صادره جویا شدیم.
امروز خبری مبنی بر بازداشت بازپرس دادسرای فرهنگ و رسانه منتشر شد. این فرد در پروندههای جنجالی مختلفی نقش داشته همچنین صادرکننده حکم فیلتر تلگرام بوده است. آیا بازداشت این فرد، فارغ از اینکه عنوان اتهامیاش چه بوده، میتواند تاثیری در احکام صادره توسط او داشته باشد؟
کسی باید در این مورد اظهارنظر کند که با زیر و بم اتهامات این فرد آشنا باشد و بداند که ایشان به چه اتهامی بازداشت شده و آیا اتهامهایشان مربوط به فساد در مراحل تحقیق و بازپرسی بوده است یا نه. اگر واقعا چنین اتهاماتی به ایشان منتسب شده باشد طبیعتا عدالت حکم میکند، احیانا اگر سوءجریانی در روند تحقیقات مقدماتی و بازپرسی وجود داشته و بر اساس همان سوء جریان احکام محکومیتی علیه شهروندان صادر شده است، رسیدگیها بازنگری شوند و احیانا دادستان کل یا رییس قوه قضاییه وارد موضوع شده و احقاق حق کنند. اما از آنجا که من اطلاعات خاصی در این زمینه ندارم، نمیتوانم داوری خیلی روشنی را انجام دهم و فقط میتوانم بگویم که اگر چنین اتفاقی بیفتد، چهره عدالت در کشور خیلی روشنتر خواهد شد؛ ولی من تقریبا بعید میدانم که اتهامات ایشان ارتباطی با ماجرای رسیدگیها داشته باشد، ممکن است اتهامات ایشان مالی باشد.
اگر ایشان حکمی برای فردی صادر کرده باشد با توجه به اتفاقی که افتاده، آیا آن فرد میتواند درخواست بازنگری در حکم صادره داشته باشد؟
اگر اتهاماتی که به آن متهم وارد شده مرتبط با پرونده مورد بحث این قاضی باشد یعنی در واقع مرتبط با فسادی در جریان رسیدگی و پرونده باشد قطعا خود دادستان، مدعیالعموم و رییس دادگستری یا رییس قوه قضاییه این صلاحیت را دارند که در چارچوب آیین دادرسی و قواعد حاکم بر آن درخواست اعاده و رسیدگی دوباره به پرونده را صادر کند. اما همان طور که عرض کردم این موضوع بسیار دور از ذهن است.
همیشه بعد از انتشار چنین خبرهایی، شایعههایی مطرح میشود. پس از خبر بازداشت بازپرس فیلترکننده تلگرام، برخی گمانهزنی کردند که ممکن است پشتپرده فیلترینگ تلگرام نیز مطرح شده است. اما اگر بر فرض ثابت شود که در موضوع فیلترینگ تلگرام هم تخلفی وجود داشته، آیا میتواند منجر به بازنگری یا لغو حکم فیلترینگ تلگرام شود؟
بله. هر چیزی ممکن است. از آنجا که در نظام حقوقی و سیاسی ایران بسیاری از مناسبات روشن نیست و حاکمیت قانون به معنای تمام و کمال وجود ندارد و شفافیت در بسیاری از عرصهها غایب است هر اتفاقی ممکن است، بیفتد. در حقیقت تا سخنگوی قوه قضاییه و خود مقامات ذیصلاح در این زمینه برای افکار عمومی اظهارنظر و شفافسازی نکنند واقعا سخن گفتن در این زمینه دشوار است. کمااینکه من هر گونه سوءجریانی را رد نمیکنم. صرف بازداشت ایشان نشانگر آن است که به هر حال ساختارهای نظارتی قوه قضاییه مواردی را در عملکرد این فرد ملاحظه کردهاند که در نتیجه آن، این بازداشت صورت گرفته است.
گمانهزنی دیگری که وجود دارد این است که بازداشت ایشان مربوط به پرونده اکبر طبری است؛ احیانا شما اطلاعی از این موضوع ندارید؟
بله احتمال دارد، چون سخنگوی قوه قضاییه هم در نشست خبریاش اشاره میکند که در پرونده این فرد ۲ قاضی هم بازداشت شدهاند. ما آرزو میکنیم که قوه قضاییه در این زمینه خط قرمزی را نشناسد. من بدون اینکه درباره ارتباط این پرونده با پروندههای دیگر اظهارنظر کنم فقط این نکته را برجسته میکنم که ورود قوه قضاییه به این عرصهها را باید به فال نیک گرفت. امیدوارم قوه قضاییه هیچگونه ملاحظهای در برخورد با فسادی که درونش اتفاق افتاده، نداشته باشد. اگر قوه قضاییه مبارزه با فساد را از خودش آغاز کند، مطمئن باشید که در برخورد با فساد در دیگر قوا و دیگر نهادها تردیدی به خودش راه نخواهد داد. به نظرم این طلیعهای که حضور آقای رییسی ایجاد کرده، امیدوارکننده است و آرزو میکنم که این روند همچنان ادامه داشته باشد و در رسیدگی به اتهامات و فسادهایی که گفته میشود در صداوسیما یا فلان نهادها یا بنیادها یا قوا وجود دارد نیز هیچ خط قرمزی نباشد و با کسی تعارفی نداشته باشند. همچنان که قوه قضاییه در رسیدگی و صدور حکم برای برادر رییسجمهوری تعارفی با کسی نداشت و با کمال افتخار رییسجمهوری هم هیچ مداخلهای در این حوزه نکرد.
امیدوارم قوه قضاییه در رسیدگی به تمام عواملی که با پرونده آقای طبری مرتبط بودند، تعارف را کنار گذاشته و این رسیدگی را انجام دهد. مطمئنا این رسیدگی نظام را با پالایش و پاکیزگی خوبی روبهرو خواهد کرد. قوه قضاییه به جای اینکه اهتمام خودش را صرف برخورد با آزاداندیشان و کنشگران سیاسی، فعالان محیطزیستی، اصحاب رسانه و کارگران و معلمان کند باید بیشترین نیروی خود را صرف مبارزه با زالوصفتهایی کند که در خود قوه و ارکان حکومت نفوذ کرده و خون مردم را در شیشه کردهاند. اگر این اتفاق بیفتد، من مطمئنم که به تدریج خزان فصل ناامیدی خواهد رسید. مردم به تدریج امیدوار خواهند شد اما اگر مردم ببینند که مبارزه با فساد سلیقهای و گزینشی است یا حد و خط قرمز دارد، مردم این امیدی که به قوه قضاییه پیدا کردهاند کمکم از دست خواهند داد.