افزایش ابتلا به پدیکلوزیس، منجر به شیوع سودجوییهایی نیز میشود که با عنوان توزیع شامپو و کرم و محلولهای پیشگیری به خانوادهها توصیه شده و بارها منجر به عوارض پوستی گاه درازمدت در مصرف کنندگان نیز شده است.
اما شپش و ابتلا آن یک موضوع جهانی است که در هر دو جنس مرد و زن دیده میشود اگرچه در دختربچهها به دلیل بلند بودن موی سر، بیشتر شیوع دارد.
یک کارشناس ارشد حشره شناسی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص به ایسنا گفت: شپش از زمره بیماریهای انگلی پوستی انسان محسوب میشود و در سراسر جهان آن را یک مشکل مرتبط با بهداشت عمومی میدانند.
مرضیه شهریاری با بیان اینکه شپش امکان دارد در سر یا بدن آلودگی ایجاد کرده یا فرد به شپشک عانه مبتلا شود، اضافه کرد: این بیماری در هر دو جنس (زن و مرد) دیده می شود اما در دختر بچهها شایعتر است؛ شیوع سنی خاصی ندارد، اما شپش سر بیشتر در بچه ها دیده می شود.
او خاطرنشان کرد: پدیکولوزیس شایع ترین آلودگی های انگلی در سراسر دنیاست که می تواند موجب طرد اجتماعی افراد و خانواده های مبتلا شود. همچنین می تواند افت تحصیلی دانش آموزان به علت بی خوابی ناشی از خارش شبانه را به همراه داشته باشد.
شهریاری گفت: نقش شپش به عنوان ناقل تعدادی از بیماری ها از قبیل تیفوس، تب راجعه اپیدمیک و تب خندق، از اوایل قرن اخیر شناخته شده است که از نظر اهمیت به عنوان شاخص بیماری های آمیزشی می تواند مورد توجه قرار گیرد.
این کارشناس ارشد حشرهشناسی ادامه داد: در مناطق متعددی بهبود وضعیت بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی تاثیر به سزایی در کاهش آلودگی به شپش داشته اما در زمان جنگ و در محل های پر جمعیت به علت توجه نکردن به بهداشت فردی و محیط، امکان ایجاد اپیدمی های بزرگ وجود دارد.
او تاکید کرد که شپش به جامعه یا طبقه اجتماعی خاصی مربوط نیست و به ویژه هنگام وقوع اپیدمی ها می تواند اقشار مختلف جامعه را مبتلا سازد.
شهریاری گفت: در روش انتقال مستقیم، تماس فرد آلوده با فرد سالم باعث انتقال انگل می شود. در مکان هایی که افراد به طور گروهی با یکدیگر زندگی می کنند، انتقال این انگل بسیار ساده است، از جمله پادگان ها، آسایشگاه ها، مهد کودک ها، مدارس و به ویژه مدارس ابتدایی که کودکان در هنگام بازی یا کار سر خود را به یکدیگر میچسبانند.
این کارشناس ارشد حشرهشناسی گفت: در روش انتقال غیرمستقیم که شامل استفاده از لوازم شخصی فرد آلوده از جمله استفاده ازپ وشاک، رختخواب، شانه و برس است انتقال صورت می گیرد.
شهریاری خاطرنشان کرد: شپش هنگامی که دمای بدن میزبان پایین تر و بالاتر از حد عادی باشد، بدن میزبان را ترک می کند و مناسب ترین دما برای تحمل شپش در بدن میزبان بین ۳۵ تا ۳۹ درجه سانتیگراد است.
او گفت: شپش سر انگل اجباری محسوب میشود، یعنی نمی توانند بدون وجود میزبان زندگی کند؛ این گونه از شپش تنها قادر به زندگی در بدن میزبان انسانی است.
کارشناس ارشد حشرهشناسی علوم پزشکی شیراز گفت: افزایش شیوع آلودگی به شپش سر در دانش آموزان و روند رو به تزاید مصرف ترکیبات پدیکولوساید همراه با شواهدی در مورد شکست درمانی آنها، احتمال ایجاد مقاومت در شپش ها را مطرح می کند.
به گزارش ایسنا، بهترین راه برای مقابله با شپش خصوصا در فصل مدرسه، رعایت بهداشت فردی و عمومی است؛ مراقبان و مربیان بهداشت خصوصا در مدارس ابتدایی به ویژه بین دانش آموزان دختر، ضمن آموزش اصول بهداشتی، مراقبتهای لازم را انجام دهند تا مانع از شیوع و همهگیری پدیکلوزیس شوند.
والدین نیز در این زمینه با کنترل روزانه فرزندان خود و توجه به رفتارهایی نظیر خاراندن بیش از اندازه بدن و سر، بروز نقاط قرمز رنگ روی پوست، بیقراری و وجود دانههای سفید رنگ چسبیده به بن موها، بلافاصله به پزشک مراجعه و نسبت به درمان کامل اقدام کنند.
یکی از مهمترین راهکارها برای درمان کامل بیماری و جلوگیری از ابتلای سایرین، شستشوی کامل لباسهای فرد مبتلا در آب گرم و خشک کردن آنها در برابر آفتاب و اتوکشیدن کامل لباس خصوصا درزهای لباسها است.