احمد مقدسی، رئیس اتحادیه گاوداران میگوید که تاجران گوشت خارجی را با دلار ۴٢٠٠ تومانی هر کیلوگرم ١٢هزار و ۶٠٠ تومان خریدند و حدود چهار برابر قیمت به مردم فروختند. این کسبوکار جذاب باعث شده است که نهتنها همچنان واردات گوشت قرمز با دلار ۴٢٠٠ تومانی ادامه داشته باشد که در سال ٩٩ هم قرار است دلار ارزان در اختیار تاجران گوشت قرار بگیرد. واردات گوشت قرمز با دلار ۴٢٠٠ تومانی در شرایطی رقم خورد که محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، گفته بود که دولت این سیاست را به کار گرفته است تا واردات کالاهای اساسی و مایحتاج غذایی مردم بدون جهش قیمت در نرخ ارز وارداتی انجام شود. در واقع دولت تلاش کرده بود تا جهشهای ارزی سال ٩٧ در قیمت ارز واردات لحاظ نشود و با این سیاست بازار را کنترل کند.
این در حالی است که کارشناسان معتقدند دولت میتوانست یارانه دلاری را به تولیدکنندگان داخلی بدهد تا گوشت را ارزانتر به دست مردم برسانند یا اینکه این یارانه را مستقیم به دست مردم برساند.
معادله عجیب گوشت
واردات گوشت قرمز که در سالهای اخیر به حداقل خود رسیده بود، پارسال به اوج خود رسید و این روند همچنان ادامه دارد. احمد مقدسی، رئیس اتحادیه گاوداران، میگوید که «واردات گوشت قرمز به سه برابر نیاز مردم رسیده است و سودهای جذاب واردات گوشت با یارانه ارزی باعث شده است که این روند حتی با وجود انباشت دام در دامداریها ادامه داشته باشد.
از سوی دیگر صادرات دام زنده هم ممنوع شده است و قیمت گوشت پایین نمیآید تا آنجا که حتی مدیران وزارت صنعت و وزارت کشاورزی هم به وجود دستهایی در بازار اشاره میکنند که اجازه نمیدهند گوشت ارزان شود.
بنا به اعلام وزارت کشاورزی در سال ٩٧ واردات گوشت قرمز ۵٧درصد بیشتر از سال ٩۶ بوده و رشد کم سابقهای داشته است. این موضوع در شرایطی اتفاق افتاد که بیشتر از یک دهه است که ایران در زمینه تولید گوشت قرمز تقریبا بینیاز از واردات شده است.
بر اساس آمار گمرک در سال ٩٧ گوشت یکی از ١٠ قلم کالایی بوده است که رکورددار واردات به کشور بودهاند. بر این اساس پارسال گوشت قرمز با ۷۸۶میلیون و ۳۳۸هزار دلار ارزبری به کشور وارد شده بود.
با این حال این یارانه سنگین دلاری برای تولیدکنندگان خارجی باعث نشد که گوشت ارزان به دست مردم برسد و براساس اعلام بانک مرکزی گوشت قرمز در یک سال رشد ٩٠ تا ١٠٠درصدی داشته است. با وجود این مسئولان وزارت کشاورزی و وزارت صنعت اعلام میکردند که این یارانه دلاری را برای تنظیم بازار گوشت پرداختهاند.
رئیس هیأتمدیره انجمن صنفی گاوداران ایران با تأکید بر اینکه در شرایطی که با انباشت دام روبهرو هستیم، واردات گوشت یخی اشتباه بزرگ اقتصادی است، میگوید: «ایران تا سال ٩٧ صادرکننده دام زنده بود و هر سال صادرات دام زنده داشت. وقتی تولیدکنندگان داخلی ما میتوانند بیشتر از نیاز داخل تولید کنند، پس چه نیازی به واردات گوشت یخزده و خارجی داریم در حالی که خودمان هم میتوانیم صادرکننده باشیم؟ از وقتی که ارز ۴٢٠٠ تومانی برای واردات گوشت در نظر گرفته شد واردات افزایش پیدا کرد و از طرف دیگر صادرات هم ممنوع شد و همین موضوع منجر به افزایش قاچاق دامهای داخلی شد تا آنهایی که از واردکردن گوشت خارجی سود میبرند به بهانه قاچاق و تولید کم در داخل واردات را افزایش دادند.»
مقدسی با بیان اینکه گوشت وارداتی «گران» به مردم فروخته میشود، ادامه میدهد: «واردکنندگان گوشت با ارز ۴٢٠٠ تومانی گوشت خارجی را کیلویی ٣ دلار خریدند و در داخل کشور کیلویی ۵٠هزار تومان فروختند تا سود هنگفتی به جیب بزنند. نتیجه این موضوع شد که واردات ١٠٠هزار تن گوشت خارجی و یخزده در دو ماه ابتدایی سال جاری در حالی که کشور ما سالانه ٩٠٠هزار تن مصرف دارد و میتوانیم ٨٨٠هزار تن تولید کنیم که البته توانایی افزایش تولید را داریم اما سه برابر نیاز کشور گوشت وارد شد.»
او ادامه میدهد: «در حالی که ما بیش از نیاز داخل گوشت وارد میکنیم، تولیدکنندگان وقتی با پایان انقضای گوشتهای وارداتی روبهرو میشوند گوشت یخزده را به بازار تزریق میکنند و نتیجه آن نابودی تولید داخل میشود. درواقع دستهای پشتپرده واردات گوشت قرمز حتی اجازه پایینآمدن گوشت گرم تولید داخل را نمیدهند؛ چون اگر این اتفاق رخ دهد دیگر مردم گوشت یخزده نمیخرند و بازار آقایان کساد میشود. نتیجه این میشود که این دستهای پنهان نمیگذارد گوشت داخلی با قیمت مناسب عرضه شود و سهونیم برابر نیاز کشور گوشت وارد میکنند و ضربه بزرگی به تولیدات داخلی میزنند.»