میترا حسابی*- مدتهاست که در رسانهها روند خرید خانه شیون فومنی شاعر بزرگ گیلان زمین و شاعر نامدار فارسی گوی ایرانی و دیگر ادیبان و بزرگان این استان را دنبال میکنیم، خانههایی که قرار بود تبدیل به مراکز ادبی و جذب گردشگر شود، اما وعدههای مسئولان در این زمینه تنها در حد یک آرزو برای گیلانیها باقی ماند.
به گزارش روابط عمومی بنیاد فرهنگی شیون فومنی، حال مدت زیادی است که با درخواست شخصیتهای نامدار فرهنگ و هنر و پژوهش گیلان و درخواست مردم فرهنگ دوست استان گیلان با تلاشهای حامد فومنی فرزند « میراحمد سید فخری نژاد» ملقب به "شیون فومنی" شاعر نامدار دو زبانه گیلانی، که آوازه شهرت وی در کل کشور سر زبان بسیاری از فرهیختگان و مردم فرهنگ دوست است، تلاش میشود با طی کردن مراحل پیچیده بروکراسی و مکاتبات اداری مسئولین، خانهای به یاد او ثبت و تبدیل به خانه موزه شیون فومنی شود.
حامد فومنی، رییس بنیاد شیون فومنی در جلسهای که پنجشنبه 19 دی 1398 در همین زمینه از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی استان گیلان در محل دفتر ریاست این سازمان برگزار شد، از تلاش برای ثبت خانه مادری شیون در رشت خبر داد و گفت: این خانه یکی از هویتهای میراثی شیون است که دوران کودکی، نوجوانی و جوانیاش را در آنجا سپری کرده و با وجود اینکه طی سالها از ساخت این خانه میگذرد بیم آن میرود به دلیل قدمت و فرسودگی از بین برود ولی خوشبختانه این خانه در حال حاضر همچنان پا برجاست.
وی افزود: در گذشته تلاش زیادی برای خرید خانه شخصی شیون در منطقه گلسار رشت انجام شد ولی با وجود مکاتبات اداری متعدد به سازمان میراث فرهنگی و استانداری، شورای شهر و شهرداری رشت به خاطر عدم همکاری مالک و نیز عدم پیگیریهای مجدانه ی مسولان وقت استان برای خرید این خانه موفقیتی در این زمینه محقق نشد.
رییس بنیاد شیون فومنی گفت: با درخواست بنیاد شیون فومنی از سوی اعضای هیات امنای این بنیاد به سازمان مدیریت و برنامهریزی گیلان و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری گیلان مبنی بر خرید و ثبت میراثی خانه مادری شیون در حال حاضر با حمایت دکتر کیوان محمدی رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی گیلان و همکاری و مساعدت دکتر شهرود امیرانتخابی مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان و همکارانشان مقرر گردید تا با ارزیابی و کارشناسی و بررسی ابعاد همه جانبه خانه مادری شیون این خانه خریداری و به ثبت برسد.
وی در ادامه افزود: امیدواریم در کنار سازمان مدیریت و برنامهریزی استان گیلان، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان دیگر مراکز دست اندرکار اعم از استانداری، شورای شهر رشت، شهرداری رشت و اداره کل فرهنگ و ارشاد استان گیلان با ایفای نقش ذاتی خود سهم بسزایی در تحقق این خواستهی دیر سالهی مردم و اهالی قلم و فرهنگ و هنر استان گیلان داشته باشند.
مهندس محمد حسین مهدیپور، عضو هیات امنای بنیاد فرهنگی شیون فومنی، هم در این زمینه گفت: زنده یاد شیون فومنی با اشعار و موسیقی کلامش به فرهنگ و مردم استان خدمات زیادی کرده است و حق بر گردن همه ما دارد. در مورد تأسیس خانه موزه زنده یاد شیون فومنی، باید عرض کنم که مساله خرید خانه شخصی شیون فومنی در سال ۸۶ مطرح شد و تاکنون به علت عدم موافقت مالک خانه و نیز عدم پیگیری مجدانه مسئولان استان، به نتیجه نرسیده است. لیکن اکنون پیش بینی ما این است که با رعایت حقوق مالک که رسما اعلام رضایت برای فروش و ثبت خانه نموده است و طی کردن مراحل قانونی خرید و همزمان ثبت بنای 80 ساله در فهرست آثار ملی، خانه مادری زنده یاد شیون فومنی؛ این مسیر برای تأسیس خانه موزه شیون با توجه به تفاهمنامه رسمی امضاء شده فی ما بین مالک و بنیاد شیون فومنی، کاملا مهیا و اجرایی است. امیدواریم با همت مسئولان استان گیلان و نیز تاکیدات دکتر محمدباقر نوبخت رییس محترم سازمان برنامه و بودجه کشور هر چه زودتر روند خرید و ثبت خانه مادری شیون فومنی پیگیری شود. از سوی دیگر برای جذب اعتبار کمک به بنیاد فرهنگی شیون فومنی از جهت مرمت و احیای بنای خانه، همه کارهای قانونی ثبت بنیاد شیون فومنی با اخذ کد اقتصادی و تقدیم اظهارنامه های مالیاتی انجام شده است و برای مدیریت و نظارت این خانه موزه، بنیاد آمادگی کامل دارد. لازمه این اقدام تسریع در تصویب و تامین اعتبار خرید و سپس مرمت و تجهیز خانه و تحویل آن برای ایجاد خانه موزه شیون فومنی به بنیاد زنده یاد شیون فومنی است. بدین جهت همکاری صمیمانه و عملیاتی برنامه ریزی شده چند جانبه میراث فرهنگی، شورا و شهرداری رشت و سازمان مدیریت استان ضروری و اجتناب ناپذیر است.
هوشنگ عباسی، یکی از دیگر از چهره های شناخته شده فرهنگ و پژوهش گیلان و عضو هیات امنای بنیاد شیون فومنی در این جلسه گفت: شیون فومنی به فرهنگ و موسیقی ما خدمت زیادی کرده و ترانه های فولکلور ایشان توسط خوانندههای بزرگ گیلانی خوانده شده و نقش بی بدیل ایشان در این عرصه غیر قابل انکار است.
وی افزود:امیدوارم خانه های قدیمی که میراث شاعران و ادبیان این مرز و بوم است،هیچ وقت به دست بساز و بفروش ها نیفتد، زیرا این خانه ها میتواند به مراکز فرهنگی تبدیل شود و جوابگوی بخشی از مطالبات و دغدغه های فرهنگی این شهر و استان باشد.
احمد اداره چی گیلانی، گیلان شناس و پیشکسوت پژوهش گیلان و عضو هیات امنای بنیاد شیون فومنی گفت: در سالهای دور طی نامه ای با امضای بزرگان فرهنگ و هنر و ادب گیلان خطاب به مسولان وقت استان گیلان خرید خانه شیون فومنی تقاضا شد و با وجود اینکه برخی از امضاکنندگان این نامه از جمله: استاد جعفر خمامی زاده، استاد فریدون نوزاد، استاد مصطفی فرض پور ماچیانی، دکتر محمدعلی فائق، دیگر در میان ما نیستند متاسفانه تاکنون خرید خانه شیون در رشت اقدام و انجام نشده است ولی اکنون این اراده و همت فراهم شده و تقاضای اهتمام به این امر دارم.
دکتر سید هاشم موسوی، رییس پژوهشکده گیلان شناسی دانشگاه گیلان و عضو هیات امنای بنیاد شیون فومنی، گفت: شیون فومنی، چهره ی نامدار، شناخته شده و شاعر مردمی شعر گیلان است و ضروری است خرید خانه مادری شیون که فضای نوستالژیک خاص خودش را دارد در رشت عملی شود تا خدمات ارزشمند این مرد بزرگ برای آیندگان به یادگار بماند.
دکتر شهرود امیرانتخابی، مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان در راستای ثبت خانه مادری شیون فومنی گفت: علی رغم تلاش فراوان برای ثبت خانه ابتهاج و مطالباتی که مردم داشتند، متاسفانه به دلیل عدم رضایت مالک تا آخرین لحظه نتوانستیم به هدف مان برسیم و این خانه تخریب شد، اما خانه مادری شیون فومنی که هم اکنون در دست یکی از برادران ایشان است که به عنوان مالک طی امضای تفاهم نامه ی رسمی با بنیاد شیون فومنی رضایت و موافقت خود را مبنی بر ثبت میراثی همزمان با خرید خانه مادری شیون برای ایجاد خانه موزه ی شیون فومنی اعلام نموده است و میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان با موافقت و حمایت کامل در صدد است تا مراحل ثبت و سپس احیای این خانه را دنبال نماید. در ادامه آقای دکتر ولی جهانی معاون میراث فرهنگی استان با ارائه گزارش بازدید از خانه یاد شده، اعلام نمود خانه از نظر بنا ( علی رغم مداخلات غیر اصولی انجام شده در گذر زمان) و مشاهیر فرهنگی امکان ثبت اثر داشته و موافق با ثبت این بنا در فهرست آثار ملی می باشد و ما آمادگی خرید آن از منابع استانی و احیای آن ( مرمت و تجهیز از منابع ملی) برای ایجاد خانه موزه زنده یاد شیون فومنی را داریم.
در انتهای جلسه دکتر کیوان محمدی ،رییس سازمان برنامه و بودجه استان گیلان نیز در این جلسه با اعلام حمایت سازمان از رویدادهای فرهنگی ضمن بیان خاطرات استماع اشعار زنده یاد شیون در مواقع متعدد و تایید و تکریم شخصیت غیر قابل انکار و ممتاز ادبی شیون فومنی اثرگذاری شدید ایشان در بین مردم و تاریخ ادبیات گیلان اعلام کرد: مراحل اداری و تهیه پرپوزال ثبت و سپس خرید این خانه باید توسط اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان برای شورای برنامه ریزی و توسعه استان انجام شود و بعد از تصویب در کارگروه های گردشگری و احیای بناهای تاریخی، با فوریت در اولین جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان به تصویب و تایید قانونی برسد تا در اسرع وقت موضوع تامین اعتبار و ثبت میراث فرهنگی بنا، برای خرید خانه مادری شیون فومنی محقق گردد. این مسئولیت ضمن مشورت و گفتگو با استاندار محترم بر عهده اداره کل میراث فرهنگی استان است که اینجانب از آن قطعا حمایت خواهم نمود.