همزمان با افت معاملات مسکن بعد از تنشهای اخیر منطقهای، رشد قیمتهای پیشنهادی نیز متوقف شده و فعالان بازار از محو شدن شوک افزایش قیمت بنزین در بازار مسکن خبر میدهند. بعد از آنکه خرید و فروش مسکن در شهر تهران طی آذرماه ۱۳۵ درصد افزایش پیدا کرد قیمتهای پیشنهادی تا ۱۵ درصد و قیمتهای قطعی ۸.۵ درصد بالا رفت که به نگرانیها از ورود بازار مسکن به دوره پرش قیمتی منجر شد. اما واسطههای ملکی بیان میکنند که بازار مجددا آرام شده و طرف تقاضا در نشستها دست بالا را پیدا کرده است.
بررسی آگهیهای عرضه شده به بازار مسکن نیز گویای آن است که فایلهای زیر قیمت و بهقیمت روز به روز بیشتر میشود. این در حالی است که در دو هفتهی قبل عمده مالکان این نوع واحدها، فروش را به حالت تعلیق درآورده بودند. با ورود املاک زیر قیمت انتظار میرود سایر مالکان نیز نرخهای پیشنهادی را پایین بیاورند و فضا برای رونق بازار در شب عید فراهم شود.
یکی از مشاوران املاک منطقه ۸ تهران گفت: خاصیت دیرپذیری بازار مسکن با افزایش وسایل ارتباط جمعی و ورود تکنولوژی از بین رفته است. پیش از این نوسانات بازارهای موازی اثر خود را شش ماه بعد در بخش ملک نشان میداد اما بعد از تغییر قیمت بنزین به یکباره شاهد افزایش نرخهای پیشنهادی بودیم. تنشهای اخیر منطقهای نیز باعث کسادی معاملات شد که البته این شرایط دوام چندانی ندارد و احتمالا در روزهای آینده شاهد افزایش معاملات خواهیم بود. اوضاع بازار تعریفی ندارد اما از رکود مطلق خارج شدهایم. از طرف دیگر آنقدر فایل در بازار وجود دارد که رقابتی بین مالکان است و هرکس ارزانتر بفروشد امکان فروش ملک او بیشتر میشود.
در روزهای اخیر برخی متقاضیان که به دنبال فایلهای مرغوب میگشتند از خرید خانه در شرایط فعلی منصرف شدند اما معدود خریداران آماتور با این پیشفرض که ممکن است با رشد قیمت در ماههای آینده مواجه شوند از ایدهآلهای خود درخصوص خانهی مورد نظر کوتاه آمدند. آسیب دیگر این روزها از طرف واسطههای غیرحرفهای به بازار ملک وارد شد. بدین صورت که مالک، واحد خود را با قیمت نامتعارف به یک مشاور نابلد میسپارد و پذیرش قیمت از سوی مشاور به توهم قیمتی دامن زد.
مکانیزم بازار مسکن بدین صورت است که معمولا از آذرماه تعداد معاملات افزایش پیدا میکند. این رفتار دست کم طی دو سال قبل وجود داشته و تا خردادماه سال بعد ادامه یافته است. سپس بازار وارد رکود میشود. بنگاهیها بیان میکنند که این وضعیت معمولا با مقداری شدت و ضعف همواره طی دهههای اخیر در بازار حاکم بوده اما تفاوت این دوره با سایر دورهها در این است که ظرفیت جهش قیمتی وجود ندارد. خرید و فروش افزایش یافته اما اغلب متقاضیان برای حفظ ارزش پول اقدام به خرید میکنند. ممکن است قیمتهای اسمی در این شرایط بالا برود اما اگر خواب سرمایه در دوره رکود را در نظر بگیریم سوددهی مناسبی برای آن دیده نمیشود.
طی دو ماه اخیر معاملات افزایش یافته است. آذرماه تعداد قراردادهای خرید و فروش ۱۳۵ درصد نسبت به آبان بالا رفت. آمار اتحادیه املاک گویای آن است که معاملات در دیماه نیز ۱۷ درصد نسبت به آذرماه افزایش یافته اما بسیاری از مشاوران سنتی چنین رونقی را احساس نمیکنند. بررسی علت این مساله نشان میدهد عمده قراردادها در دفاتری به امضا میرسد که از ابزارهای نوین و نیروهای آموزش دیده استفاده میکنند. هرچه میزان تسلط مشاوران به امکانات بهروز، بیشتر باشد، امکان عقد قرارداد از سوی آنان افزایش پیدا میکند.
تحلیل یک کارشناس از آینده بازار مسکن
مهدی روانشادنیا، کارشناس اقتصاد مسکن درباره علت ایجاد رونق زودتر از انتظار در بازار مسکن به ایسنا گفت: آمار شهریور و مهرماه که تعداد معاملات تهران به شدت پایین آمده بود و به حدود ۳۰۰۰ فقره رسیده بود یک استثنا است و نمیتوان روی آن تحلیلی ارایه داد. حالت طبیعی این است که ماهیانه حدود ۱۰ هزار معامله در شهر تهران داشته باشیم که این اتفاق در آذرماه افتاد. در سه ماه آخر سال هم احتمالا این روند ادامه مییابد اما آنطور که قیمتها ۸.۵ درصد بالا رفت شاهد چنین رشد قیمتی نخواهیم بود.