در روزهای اخیر، ترور سردار شهید قاسم سلیمانی بسیاری را تحت تاثیر قرار داد و همگرایی عجیبی را بین مردم به وجود آورد؛ چنانکه حضور منحصر بهفرد مردم در مراسم تشییع پیکر او در شهرهای مختلف کشور، همه را حیرتزده کرد. حالا اما بهنظر میرسد عدهای درتلاشاند تا از محبوبیت، نام و برند این سرمایه اجتماعی ملی، برای تبلیغ و اهداف خود استفاده کنند؛ غافل از آن که سرمایههای اجتماعی به سختی شکل میگیرند و استفاده نابهجا از آنها باعث تحلیل رفتن آنها میشود.
در حالی که هنوز نامزدهای نهایی انتخابات مجلس یازدهم اعلام نشدهاند، هواداران برخی کاندیداها با توجه به محبوبیت شهید سلیمانی در میان اقشار مختلف جامعه، اقدام به نشر پوسترهای تبلیغاتی در فضای مجازی کردهاند که زیر عکس سردار قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی مهندس، نوشتههایی چون «فرزندان راستین ایران زمین» یا «راهتان ادامه دارد» آورده و نام کاندیدای مورد علاقه خود را ضمیمه کردهاند. گرچه ممکن است این شیوه در ابعاد کوچک و محلی، صرفا زنده نگه داشتن یاد شهدا تلقی شود؛ اما اگر همین اقدام در ابعاد وسیعتر از سوی گروهها و جناحها پیگیری شده و شهید سلیمانی را به نماد برخی احزاب و جناحها تقلیل دهد، طبعا به چهره فراگیر شکلگرفته از این سردار شهید آسیب خواهد زد.
رهبر انقلاب هم در دیدار مردم قم تاکید کردند که این شهید «اهل حزب و جناح و مانند اینها نبود، لکن بشدّت انقلابی بود.» به گفته ایشان، سردار سلیمانی، «در این عوالم تقسیم به احزاب گوناگون و اسمهای مختلف و جناحهای مختلف و مانند اینها نبود امّا در عالَم انقلابیگری چرا، بشدّت پایبند به انقلاب، پایبند به خطّ مبارک و نورانیِ امام راحل (رضوان الله علیه) بود.»
البته ماجرا تنها به سوءاستفاده از نام سردار سلیمانی برای به دست آوردن کرسیهای بهارستان و پاستور ختم نمیشود. اخیرا موسسه «نسل توحیدی» سلسله کارگاههایی ویژه مراقبتهای دوران بارداری برگزار میکند که بر روی پوستر تبلیغاتی این کارگاهها با شعار «نسل توحیدی، نسل سلیمانیها» از عکس سردار سلیمانی به همراه چند کودک استفاده شده است؛ اقدامی که حتی اگر با حسن نیت انجام شده باشد، میتواند بازتابهای نامناسبی داشته باشد.
این درحالی است که اخلاق سیاسی و فهم اجتماعی حکم میکند قداست و جایگاه شهدا پاس داشته شود و سیاسیون و اهالی فرهنگ از نام چهرههای مردمی برای تبلیغات استفاده نکنند. سردار مرتضی قربانی هم اخیرا در در یک آیین یادواره شهدا گفتهاست: شهدا جایگاه بلندی در جامعه دارند و هر فردی که از موقعیت و جایگاه شهید بخواهد استفاده کند سیلی را از همان شهید و ایثارگر میخورد.
پیش از این نیز، در سال ۱۳۹۶ بعد از حادثه منا خبرهایی درباره سوءاستفاده برخی از شهدای حادثه منا منتشر شدهبود. بعد از آن، مجمع خانوادههای شهدای منا بیانیهای منتشر و اعلام کرد کاندیداهای انتخابات و طرفداران آنان در جلسات انتخاباتی و تبلیغات فضای مجازی از استفاده ابزاری از شهدای منا و مسائل مرتبط با آن بپرهیزند.