سرطان چقدر به شما نزدیک است؟

آنقدر ترسناک که قدیمی ترها از اینکه اسمش را بر زبان بیاورند ابا داشتند و آنقدر دور که بعید می دانستی کسی که سنش حداقل زیر 50 سال باشد به چنگ او بیفتد، اما حالا وضع فرق کرده، حالا در عرض تنها چند ده سال چنان دامش را گسترده کرده که مجبوری در لیست بیماری های ممکن برای زیر 50 ساله ها که هیچ برای زیر 20 ساله ها هم بدون شک حسابش کنی و نام همچنان ترسناکش را بر زبان بیاوری.

سوال اینجاست که آیا سرطان خود را به ما تحمیل کرد یا ما با گشاده رویی در را به روی او باز کردیم؟

کارشناس مسئول برنامه پیشگیری و کنترل سرطان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک با بیان اینکه انتظار می رود تعداد موارد جدید سرطان در دنیا به ۱۵ میلیون نفر مبتلا در سال ۲۰۲۰ افزایش یابد، می گوید: پیش بینی شده که حدود ۶۰ درصد این موارد جدید در کشورهای کمتر توسعه یافته جهان رخ دهد.

بهار شاه محمدی در گفت و گو با ایسنا، بیان کرد: سرطان‌ها از مهم ترین بیماری های غیرواگیر هستند که بار بیماری عمده ای را به جامعه تحمیل می کنند. سرطان دومین عامل شایع مرگ ومیر در کشورهای توسعه یافته و سومین عامل مرگ در کشورهای در حال توسعه است و در سال های آینده روند رو به رشدی خواهد داشت.

وی تغییر در سبک زندگی(از سنتی به مدرن)، کنترل نسبی بیماری های واگیر، افزایش عوامل خطر محیطی و مسن شدن جمعیت را از عوامل افزایش آمار بیماری سرطان در چند دهه اخیر برشمرد و افزود: در ایران سرطان دومین عامل مرگ و میر است و سالانه بیش از ۵۶ هزار نفر در کشور جان خود را در اثر این بیماری از دست می دهند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر نزدیک به ۲۵۰ هزار نفر بیمار مبتلا به سرطان در کشور زندگی می کنند و با افزایش امید به زندگی و افزایش درصد سالمندی انتظار می رود موارد بروز سرطان در دو دهه آینده افزایش یابد، بنابراین نظام مراقبت موارد مبتلا به سرطان به عنوان یکی از اولویت های اصلی نظام بهداشتی درمانی مطرح است.

کارشناس مسئول برنامه پیشگیری و کنترل سرطان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک با اشاره به اینکه با دانش کنونی بشر، پیشگیری از بروز سرطان ها با کنترل عوامل خطر مقدور بوده و تشخیص زودرس با هدف درمان قطعی در مورد بسیاری از سرطان ها امکان پذیر است، گفت: آمار بروز سرطان ها در سطح کشور براساس آخرین گزارش کشوری برنامه ملی ثبت سرطان در سال ۱۳۹۴ نشان می دهد که تعداد موارد جدید سرطان ها در سال ۱۳۹۴ در کشور، ۱۰۹ هزار و ۶۷۳ مورد بوده است. از این تعداد، ۵۱ هزار و ۱۶۲ مورد معادل ۴۷ درصد از سرطان ها در زنان و ۵۸ هزار و ۵۱۱ مورد معادل ۵۳ درصد در مردان رخ داده است.

وی شایع ترین سرطان ها در کل جمعیت کشور را شامل سرطان پستان، پروستات، پوست(غیر ملانوما)، معده و کولورکتال دانست و افزود: آمار بروز سرطان ها در سطح استان مرکزی براساس آخرین گزارش کشوری برنامه ملی ثبت سرطان در سال ۱۳۹۴ حاکی از آن بود که تعداد موارد جدید سرطان ها بالغ بر ۲ هزار و ۱۱۹ مورد بوده است که ۹۸۴ مورد ( ۴۶ درصد) از سرطان ها در زنان و هزار و ۱۳۵ مورد(۵۴ درصد) از سرطان ها در مردان رخ داده است.

شاه محمدی با بیان اینکه شایع ترین سرطان ها در کل جمعیت استان شامل سرطان پستان، پروستات، معده، کولورکتال و پوست(غیر ملانوما) بوده است، اظهار کرد: 15 بهمن ماه مطابق با ۴ فوریه توسطWHO به عنوان روز جهانی مبارزه با سرطان نام گذاری شده است. سرطان یکی از مشکلات اصلی نظام سلامت در ایران است که مبارزه با آن، نیازمند برنامه ریزی مسئولان و جلب مشارکت مردم است و به دلیل اهمیت و ابعاد این موضوع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (۱تا ۷ بهمن ماه) را به عنوان هفته پویش ملی مبارزه با سرطان در نظر گرفته است.

وی با اشاره به شعار پویش ملی مبارزه با سرطان "سرطان قابل پیشگیری و درمان است با خود مراقبتی و امید" گفت: در این هفته علاوه بر اجرای برنامه‌های آموزشی، جلب مشارکت ذی نفعان و تهیه محتواهای آموزشی و تبلیغاتی با هدف آگاه سازی مردم در زمینه پیشگیری و درمان سرطان در دستور کار است و برنامه های پویش تا ۱۵ بهمن ماه روز جهانی مبارزه سرطان در استان ادامه خواهد داشت.

وی بیان کرد: در همین راستا و با توجه به نامه مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت متبوع با تاکید بر اجرای موفقیت آمیز ششمین دور از این پویش در سال ۱۳۹۸ با در نظر گرفتن اهم برنامه های این پویش ملی و با تاکید بر مداخلات مبتنی بر اولویت های منطقه ای انتظار می رود با حضور و مشارکت همه جانبه تمامی بخش های مختلف دانشگاه، خبرگان، گروه های مرجع و سیاستگذاران و مجریان خارج از حوزه دانشگاه و ساز مان های مردم نهاد و خیریه و... و. اقدامات اجرایی این پویش با انتقال مفاهیم آموزشی، اصلاح باورهای نادرست، ترویج و افزایش انگیزه در تشخیص زودهنگام وغربالگری در راستای پیشگیری وکنترل ودرمان به موقع طی بازه زمانی بهمن ماه، تحقق یابد.

شاه محمدی شناسایی روش های خود مراقبتی برای پیشگیری اولیه از سرطان، شناسایی علائم هشدار دهنده سرطان، قابل پیشگیری بودن این بیماری با اصلاح شیوه زندگی و ... را بخشی از تلنگرها و شیوه های پیام رسانی در این پویش بیان کرد و گفت: تشخیص زودهنگام(غربالگری) سرطان به معنای تشخیص سرطان در مرحله ای است که هنوز محدود و کوچک است واحتمال درمان قطعی آن زیاد است. در این فرایند یک آزمایش بالینی برای جمعیت بی علامت، اما در معرض خطر بیماری، انجام می شود تا امکان تشخیص قبل از بروز علائم بیماری فراهم شود.

وی تصریح کرد: در حال حاضر در کشور ما سرطان های پستان، کولورکتال(سرطان روده بزرگ و راست روده) و دهانه رحم (سرویکس) در قالب برنامه خدمات نوین سلامت(ایراپن) قابلیت غربالگری و تشخیص زودهنگام را دارند، اما به هر حال باید راهکارهای کنترل و پیشگیری سرطان را با جدیت مدنظر داشت.

به گفته کارشناس مسئول برنامه پیشگیری و کنترل سرطان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک پرهیز از مصرف سیگار و قلیان و قرار نگرفتن در معرض دود آنها، انجام روزانه حداقل ۳۰ دقیقه پیاده روی تند،، صرف روزانه ۵ وعده میوه و سبزی، کاهش مصرف نمک، قند، شکر و روغن، کنترل وزن، حفاظت پوست با کرم ضد آفتاب و پوشش مناسب، مصرف نکردن الکل، شناسایی آلاینده های سرطان زا و دوری از آنها، شناسایی علائم هشدار دهنده و مراجعه به موقع به پزشک از راهکارهای اصلی پیشگیری از ابتلا به سرطان است.

براساس این گزارش، در مجموع، مهربان بودن با خود، دیگران و محیط زیست تنها راهکاری است که می تواند تارهای این عنکبوت بدقیافه را از شما دور کند، در غیر این صورت با کمال میل پذیرای شماست.