عادات ما سهم قابل توجهی از اقداماتی که در طول روز انجام میدهیم را تشکیل میدهند. این اقدامات مانند انجام ورزش، نوشیدن آب کافی، رعایت بهداشت دهان و دندان، خواب کافی و با کیفیت بالا و دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم میتوانند به سود سلامت و طول عمرمان باشند؛ در شرایطی که عادات ناسالم به ضرر ما تمام خواهند شد.
در ادامه با برخی عادات رایج که میتوانند طول عمر انسان را کاهش دهند بیشتر آشنا میشویم.
نشستن بیش از حد
دیرزمانی است که پژوهشگران میدانند که یک سبک زندگی کمتحرک میتواند طول عمر انسان را کاهش دهد.
نتایج یک مطالعه نشان داد که اگر کمتر از سه ساعت از روز خود را در حالت نشسته سپری کنیم و تماشای تلویزیون را به کمتر از دو ساعت در روز محدود کنیم، میتوانیم تقریبا ۲.۵ سال به عمر متوسط خود اضافه کنیم.
یک سبک زندگی کمتحرک با چاقی، دیابت، بیماری قلبی و برخی انواع سرطان پیوند خورده است که میتوانند عمر انسان را کاهش دهند.
وقتگذرانی بیش از حد در برابر نمایشگرها
در این مورد انواع مختلف نمایشگرها مانند تلویزیون، رایانه، تبلت و گوشی هوشمند در نظر گرفته میشوند. صرف زمان زیاد در برابر نمایشگرها میتواند به افت سلامت و کاهش طول عمر انسان منجر شود.
نور آبی که از نمایشگر دستگاههای الکترونیکی مانند رایانه، گوشی هوشمند و تلویزیون ساطع میشود میتواند به مغز و سلولهای شبکیه چشم آسیب برساند. نور آبی چه به نمایشگر نگاه کنید یا نکنید میتواند اثر منفی بر سلامت انسان داشته باشد.
به مدت زمانی که روبروی نمایشگر دستگاههای الکترونیکی سپری میکنید توجه داشته باشید و اگر مجبور به استفاده از آنها هستید، زمانهای استراحت کوتاه را برای خود در نظر گرفته و طی آنها از جای خود بلند شده و مقداری پیادهروی کنید.
عدم مدیریت اضطراب و استرس
پژوهشهای مختلف نشان دادهاند که اضطراب و استرس میتواند به کوتاهشدن تلومرها، ساختارهای محافظ در نوک هر کروموزوم، منجر شود.
تلومرها از DNA محافظت میکنند. مطالعهای در دانمارک نشان داد که تلومرهای کوتاهتر احتمال مرگ زودرس را به میزان ۲۵ درصد افزایش میدهد.
فعالیتهایی مانند مدیتیشن، یوگا، تکنیکهای تنفس عمیق و حتی شنا میتوانند به آرامش ذهن انسان کمک کرده و زندگی سالمتر برای مدت زمانی طولانیتر را ممکن سازد.
خواب ناکافی و بی کیفیت
خواب ناکافی و بیکیفیت میتواند در تشکیل پلاک در سرخرگها و افزایش سطوح سلولهای التهابی در رگهای خونی نقش داشته باشد. به طور همزمان، خواب ضعیف سطوح هورمونی که این سلولهای التهابی را کنترل میکند، کاهش میدهد. این میتواند زمینه را برای یک سکته مغزی فراهم کند.
میزان خواب کافی برای هر فردی میتواند متفاوت باشد اما هفت تا هشت ساعت خواب خوب شبانه برای بزرگسالان توصیه شده است و خواب نامنظم میتواند فرد را در معرض خطر مواردی مانند بیماری قلبی، نارسایی قلبی، دیابت، سکته مغزی و حتی زوال عقل قرار دهد.
مصرف الکل
مصرف الکل، بویژه زیادهروی در این کار، میتواند احتمال ابتلا به مشکلات سلامت مختلف و کاهش طول عمر انسان را افزایش دهد. مصرف الکل با افزایش سن میتواند خطر بیشتری برای فرد ایجاد کند زیرا جذب و گوارش الکل با سرعت کمتری نسبت به زمانی که وی جوانتر بوده است، انجام میشود.
مصرف الکل با افزایش خطر مشکلات کبد، پرفشاری خون، حمله قلبی و سکته مغزی پیوند خورده است. برخی مطالعات نشان دادهاند که زیادهروی در مصرف الکل حتی میتواند چهار تا پنج سال از عمر متوسط انسان را کاهش دهد.
عدم تامین آب مورد نیاز بدن
ما درباره نوشیدن آبمیوهها یا نوشیدنیهای ورزشی صحبت نمیکنیم بلکه آب ساده مد نظر قرار دارد. گاهی اوقات فکر میکنیم گرسنهایم اما در واقع این احساس تشنگی است که با گرسنگی اشتباه گرفته میشود.
اما نیازی نیست تا منتظر احساس تشنگی باشید تا متوجه شوید باید آب بنوشید. بدن ممکن است با کمآبی مزمن سازگار شده و ارسال سیگنالهای تشنگی را متوقف کند. در این شرایط به آن میزان که باید احساس تشنگی را تجربه نمیکنید. از اینرو، آبرسانی به بدن حتی در صورت عدم احساس تشنگی اهمیت دارد.
آب به تنظیم دمای بدن کمک میکند و از مغز و نخاع محافظت میکند. همچنین، آب امکان رشد و بازتولید را برای سلولهای بدن فراهم میکند. در غیر این صورت، شما با خطر پیری زودرس مواجه خواهید شد.
مصرف غذاهای ناسالم
دنبالکردن یک رژیم غذایی ناسالم بیش از مجموع سیگارکشیدن و فشار خون بالا موجب مرگ افراد میشود. رژیم غذایی نقش قابل توجهی در افزایش طول عمر شما ایفا میکند. مصرف ناکافی غذاهای کامل و مصرف بیش از حد غذاهای فرآوریشده که در برخی رژیمهای غذایی مانند رژیم غذایی غربی رایج است میتواند آثاری منفی بر سلامت انسان داشته باشد.
تنها محدودکردن مصرف محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز و نوشیدنیهای شیرین مانند نوشابههای گازدار برای اطمینان حاصلکردن از مصرف یک رژیم غذایی سالم کفایت نمیکند و باید به مصرف کافی مواد غذایی مغذی مانند میوه و سبزیجات و غلات کامل نیز توجه داشت. انواع مختلف میوه ها و سبزیجات، نان یا پاستای غلات کامل، برنج قهوهای، کینوآ یا حتی جو دوسر از جمله بهترین گزینههایی هستند که میتوانید مد نظر قرار دهید.
رعایتنکردن بهداشت دهان و دندان
مطالعات متعدد پیوند بین بیماری لثه با برخی انواع سرطان، بیماری قلبی، دیابت و بیماری کلیوی را نشان دادهاند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان میتواند تاثیر چشمگیری بر کاهش طول عمر انسان داشته باشد.
بیماری لثه و بیماری ریوی نیز با یکدیگر پیوند خوردهاند که سفر باکتریهای مضر از دهان به ریهها از دلایل احتمالی این پیوند است.