پس از سقوط هواپیمای بوئینگ 800-737 اوکراینی در حوالی فرودگاه امام(ره) که با خطای انسانی توسط پدافند ایران سرنگون شده بود، بازسازی و بازخوانی جعبه سیاه هواپیما برای بررسی دقیق این سانحه به یکی از مهمترین موضوعات در این زمینه تبدیل شد.
در ابتدا مسئولان ایرانی بر این مسئله تاکید داشتند که قابلیت بازسازی و بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی در داخل کشور وجود دارد اما در صورت عدم امکان انجام این کار، مقصد جعبه سیاه این هواپیما اوکراین یا فرانسه خواهد بود.
چندی پس از این اظهارات، نظر مسئولان وزارت راه و شهرسازی از شخص وزیر تا مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری تغییر کرد و اعلام کردند که به هیچ وجه جعبه سیاه هواپیما اوکراینی را به کشور ثالث نمیدهند و این جعبه سیاه باید در ایران بازسازی و بازخوانی شود که البته به گفته خود آنها، با وجود اعلام نیاز ایران به تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری برای انجام این کار، کشوری حاضر نشده بود آنها را در اختیار ایران قرار دهد.
البته قوانین بینالمللی هوانوردی این حق را برای کشوری مانند ایران که در آن سانحه هواپیمایی اتفاق افتاده، قائل است که جعبه سیاه را در هرجایی که میخواهد و با حضور نمایندگان قانونی، بازسازی و بازخوانی کند و بر همین اساس محمدجواد ظریف - وزیر امور خارجه - نیز اخیرا اعلام کرد که جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی را به کشور ثالثی نمیدهیم.
اما شب گذشته محمد اسلامی - وزیر راه و شهرسازی - در حاشیه بیست و هفتمین همایش هماهنگی ارگانهای دریایی در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت بازسازی و بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ اوکراینی اینگونه توضیح داد که هنوز در فرایند بررسی هستیم. جعبه سیاه فقط یکی از این موارد بررسی است و موارد دیگر هم وجود دارد.
وی با بیان اینکه هیچ حساسیتی درباره جعبه سیاه نداریم و موضوع در کمیته بررسی سانحه توسط ایران و اوکراین در حال بررسی است، افزود: روز گذشته اوکراینیها مدارک هواپیما را تحویل ما دادند که ممیزی میشود. همچنین شواهد موجود روی زمین و دیگر موارد را بررسی میکنیم و اگر نتوانیم جعبه سیاه را بخوانیم با هماهنگی کشور اوکراین در کشور ثالث این کار انجام میشود.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: از آن منظر که ما این تایپ هواپیما را در کشور نداشتهایم، امکاناتی هم در این حوزه نداشتهایم البته سازمان هواپیمایی کشوری امکاناتی در این حوزه تامین کرده است . اما FDR هواپیما آسیب دیده و نیاز به ترمیم دارد.
در پی این اظهارات و پیگیریها، مقصد جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی با توجه به این که از ابتدا اوکراین و فرانسه چنین درخواستی داده بودند، احتمالا یکی از این دو کشور خواهد بود و این جعبه سیاه به کانادا یا آمریکا نخواهد رفت.