قاچاق حجم زیادی از داروهای ایرانی به کشورهای همسایه
دکتر محمدرضا شانه‌ساز در نشست برگزاری دومین نمایشگاه بین‌المللی فارمکس خاورمیانه ۲۰۲۰ ضمن اشاره به برخی شایعه‌پراکنی‌ها و بمباران رسانه‌ای دشمن در جهت ایجاد یاس و ناامیدی در جامعه، گفت: علیرغم تلاش‌های دشمن و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، خوشبختانه در حوزه کالاهای سلامت محور و خصوصا در حوزه غذا و دارو توانستیم گام‌های بلندی برداریم و در سایه تحریم‌ها نه تنها سرعت ما در این حوزه کُند نشد بلکه سرعت بیشتر و قدم‌ها نیز بلندتر شده است.
وی با بیان اینکه صنعت داروسازی عمدتا از دو بخش فرمولاسیون و تولید اشکال مختلف دارویی و همچنین تولید مواد اولیه تشکیل می‌شود، گفت: کشورهای هند و چین ۸۰ تا ۹۰ درصد مواد اولیه دارویی دنیا را تولید می‌کنند و در اختیار همه کشورها نیز قرار می‌دهند. در مجموع تعداد اندکی کشور در زمینه تولید مواد اولیه دارو فعالیت دارند. این موضوع نشان دهنده "های تک" این حوزه است. در چنین شرایطی ایران ۹۷ تا ۹۹ درصد داروهای مورد نیازش را خود تولید می‌کند و قسمتی از این دو – سه درصد داروهای وارداتی هم، مشابه تولید داخل دارند که البته وارد نیز می‌شوند.
شانه‌ساز با بیان اینکه تولید مواد اولیه دارویی به لحاظ پیچیدگی‌ها و خطرات فراوان آن دانش بسیار پیچیده‌ای است، افزود: بنابراین کار هر کشوری نیست که وارد این عرصه شود، اما ایران به لحاظ دانش و توانمندی اکنون به جایی رسیده است که ۹۷ درصد داروهای مورد نیازش را خودش می‌سازد.
وی با استناد به آمار سال ۹۷ ادامه داد: در سال گذشته ۳ درصد داروی وارداتی کشور حدود ۱.۳ میلیارد دلار ارزبری داشته است و این درحالیست که ۹۷ درصد تولید داخل ۷۵۰ میلیون دلار ارز به خود اختصاص داده است. از طرفی هم ۶۰ تا ۶۵ درصد مواد اولیه داروهای کشور، تولید داخلی است که ۱۳۰ میلیون دلار ارزبری داشته است. بنابراین وقتی بتوانیم به حوزه تولید مواد اولیه داخلی وارد شویم، در گام اول نیاز داخل را برطرف می‌کنیم و در گام دوم نیز صادرات خواهیم کرد و از خام فروشی خارج خواهیم شد و به این ترتیب قدم بزرگی در اقتصاد مقاومتی برداشته‌ایم.
شانه‌ساز ادامه داد: در مجموع در کلان کشور از جمله وزارت بهداشت، معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، وزارت صمت و سندیکای مربوطه عزم و انگیزه در حوزه مواد اولیه دارویی وجود دارد و برنامه‌ریزی‌ها بر آن است که در یکی – دو سال آینده با گسترش تولید در این حوزه، به ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی برسیم.
رییس سازمان غذا و دارو در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان اینکه دشمنان از دارو به عنوان صلاح علیه ملت‌ها و دولت‌های مخالف خود استفاده می‌کنند و در تاریخ معاصر یکی از محورهای اساسی فشار دشمنان بر دولت‌ها، حوزه دارو بوده است تا به این ترتیب ملت‌ها را ناراضی کنند. به عنوان مثال در اتفاقات اخیر آمریکای مرکزی یکی از محورهای اصلی ناراضی کردن مردم بحث دارو بوده است. بنابراین می‌بینیم که درایت مسوولان، دانش و هوشمندی مردم ما چقدر در ایجاد مانع در تحمیل سیاست‌های دشمنان به ملت، نقش اساسی داشت.
وی همچنین گفت: یک قلم داروی وارداتی در مقایسه با تولید داخل ۱۰.۷ برابر ارزبری بیشتری دارد. در سال ۹۸ نیز با اقدامات انجام شده، ارزبری دارو نسبت به سال ۹۷ بیش از ۲۰ درصد کاهش یافت و حدود ۳ میلیارد ارز مورد نیاز دارو و تجهیزات پزشکی کاهش یافت. یکی از دلایل مهم آن بود که به تولید داخل با جدیت بیشتری بها داده شد. در همین راستا نیز امسال ۶۰ درصد ارز تخصیصی را در اختیار تولید داخل گذاشتیم. در سال ۹۹ نیز با برنامه‌ریزی این رقم را به حدود ۲.۵ میلیارد دلار خواهیم رساند.
شانه‌ساز در توضیح سه درصد داروی وارداتی به کشور، گفت: دانش فنی تولید بخش زیادی از این سه درصد داروی وارداتی در کشور وجود دارد. اما تولید برخی اقلام از نظر اقتصادی توجیه ندارد و بسیار کم مصرف هستند و به همین دلیل تنها چند شرکت در دنیا برای همه تولید می‌کنند. البته در این بخش هم بر شرکت‌های دانش بنیان متمرکز شدیم و ساز و کاری را دیده‌ایم که برخی از این داروها در مقدار و حجم کم تولید شوند.
وی همچنین در توضیح کیفیت داروی ایرانی ادامه داد: علیرغم برخی فضاسازی‌ها، داروهای ایرانی به لحاظ کیفیت واقعا مورد استقبال سایر کشورها قرار می‌گیرد. اما متاسفانه کشور ما کشور برندهاست و برخی پزشکان نیز در ارتباط با کمپانی‌های بزرگ دارویی هستند. این درحالیست که داروی ایرانی به لحاظ کیفیت کاملا قابل دفاع است و مسایل غیرعلمی و غیرکارشناسی موانعی را برای شرکت‌های داروسازی ایجاد می‌کنند که نتوانند در سایر کشورها ثبت شوند. به همین دلیل نیز متاسفانه حجم زیادی از داروهایمان در کشورهای همسایه به صورت قاچاق استفاده می‌شود و این نشان می‌دهد که این کشورها به داروی ایرانی نیاز دارند اما اجازه ثبت آن داده نمی‌شود.
