برای جلوگیری از ابتلا به عفونتهای ویروسی به ویژه مواردی که بیماری از طریق قطرات سرفه و عطسه پخش میشود، شستن دست ها همیشه اولین اقدام پیشگیرانه محسوب میشود.
اکنون در بحبوحه شیوع کروناویروس جدید، شستن صحیح دستها توصیه نخست مسئولان بهداشت در برابر کنترل میزان همهگیریِ این عفونت است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) در راهنماییهای خود در مورد چگونگی جلوگیری از ابتلا به عفونت ناشی از کروناویروس جدید اظهار داشته که مردم باید دستهای خود را به طور مرتب با آب و صابون بشویند.
با این وجود مردم همچنان در این زمینه تردید دارند که این امر ساده به عنوان "بهداشت عمومی شخصی" میتواند در جلوگیری از شیوع یک عفونت همهگیر اثر داشته باشد.
تحقیقات جدید از انستیتوی فناوری ماساچوست در کمبریج با هدف نشان دادن میزان اهمیت شستن دستها در کاهش سرعت بیماریهای عفونی میتواند این شک و تردیدها را برطرف کند.
این مطالعه از مدلسازی اپیدمیولوژیکی و شبیهسازی مبتنی بر دادهها برای تعیین این که آیا و چگونه بهداشت شخصی بهتر ممکن است بر میزان انتقال بیماری تأثیر بگذارد، استفاده کرده است.
رعایت بهداشت مناسب از سوی مردم میتواند یک راهحل ساده و مؤثر برای جلوگیری از انتقال عفونتها و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای همهگیر گسترده جهانی باشدمتخصصان و محققان علوم پزشکی از دادههای موجود این مطالعه را شروع کردند که نشان میدهد تعداد زیادی از افراد پس از استفاده از سرویس بهداشتی دستهای خود را شستوشو نمیدهند. به گفته متخصص اصلی این مطالعه، برآوردها حاکی از آن است که تنها ۷۰ درصد از افراد پس از استفاده از سرویس بهداشتی دستهای خود را شسته و ۳۰ درصد دیگر این کار را انجام نمیدهند. همچنین تنها ۵۰ درصد از افرادی که این کار را انجام میدهند، آن را به درستی و به روش صحیح انجام میدهند.
مرکز کنترل و پیشگیری از امراض ایالات متحده آمریکا (CDC) بهترین روش شستوشوی دستها را استفاده از آب تمیز و صابون و مالش کف دستها، پشت دستها، بین انگشتان دست و زیر ناخنها اعلام کرده است. این مرحله باید دستکم ۲۰ ثانیه طول کشیده و سپس دستها آبکشی شده و با حوله تمیز خشک شود.
با این حال متخصصان میگویند بسیاری از افرادی که دستهای خود را پس از استفاده از سرویس بهداشتی میشویند، از صابون استفاده نکرده و کمتر از ۱۵ ثانیه برای این کار زمان میگذارند.
محققان در این مطالعه از دادههای موجود در مورد پروازهای جهانی استفاده کردند. به طور خاص، آنها به مدت پرواز، مسافت پرواز، ارتباطات و تخمین میزان زمانی که مسافران در فرودگاهها میگذرانند، پرداختند.
بر اساس این اقدامات و دادههای حاصل از مطالعات مربوط به نحوه تعامل افراد با دیگران و محیط پیرامونشان و همچنین پتانسیل تماس با عوامل بیماریزا، محققان شبیهسازیهایی از الگوهای مسری ساختند.
آنها در این مطالعه ۱۲۰ فرودگاه را که تصور میکنند نقش مهمی در گسترش عوامل مسری و واگیردار دارند، بررسی کردند. با این حال، آنها همچنین توضیح دادهاند که این فرودگاهها الزاماً فرودگاههایی با بیشترین میزان ترافیک نیستند.
به طور مثال، فرودگاههای توکیو، ژاپن، هونولولو و هاوایی احتمالاً به دلیل این که ارتباط مستقیم با بسیاری از بزرگترین فرودگاههای جهان دارند، نقش اصلی در شیوع بیماریها ایفا میکنند. با این حال، اینها به طور کلی بیشترین میزان ترافیک را در بین فرودگاههای جهان ندارند. این فرودگاهها همچنین نقاط گذر بین تعداد قابل توجهی از کشورها در هر دو نیمکره شرقی و غربی هستند. این عوامل در کنار هم باعث میشود چنین فرودگاههایی نقش مهمی در گسترش بیماریهای مسری داشته باشند.
با این حال، متخصصان استدلال میکنند که اگر تعداد بیشتری از افراد به طور مکرر و صحیح دستهای خود را بشویند، سرعت شیوع بیماریها به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. به گفته محققان تنها حدود ۲۰ درصد از مسافران پروازها بهداشت دستهای خود را رعایت میکنند که اگر این میزان به ۶۰ درصد برسد، میتواند تقریباً ۷۰ درصد از شیوع عفونتها را کاهش دهد. حتی افزایش ۱۰ درصدی افرادی که دستهای خود را میشویند، میتواند باعث کاهش ۲۴ درصدی سرعت اپیدمیِ بیماری شود.
به گفته متخصصان علوم بهداشتی افزودن روشوییهای بیشتر به فرودگاهها حتی بیرون از سرویسهای بهداشتی ممکن است برای تشویق افراد به شستوشوی بیشتر دستهایشان مفید باشدبه باور محققان، افزایش بهداشت دستها امروزه یک چالش است که رویکردهای جدید در زمینه آموزش، آگاهی و رسانههای اجتماعی میتواند به حل این چالش کمک کند.
گرچه محققان توضیح میدهند که کمپینهای آموزشی در مورد بهداشت شخصی میتواند به بهبود کلی اوضاع کمک کند اما همچنین اذعان میکنند که حل این چالش در چنین تعداد زیادی از فرودگاهها ممکن است دشوار باشد. با این وجود، آنها استدلال میکنند که با شناسایی "۱۰ فرودگاه مهم" نزدیک به منبع شیوع و اجرای یک کمپین آموزشی شستوشوی دستها در هر یک از آنها میتوان به نتایج مثبت مشابهی دست یافت.
محققان پیشنهاد میکنند که این روش ممکن است به کاهش حدود ۳۷ درصدی سرعت عفونت کمک کند.
به گفته متخصصان علوم بهداشتی افزودن روشوییهای بیشتر به فرودگاهها حتی بیرون از سرویسهای بهداشتی ممکن است برای تشویق افراد به شستوشوی بیشتر دستهایشان مفید باشد.
آنها همچنین میگویند که یکی دیگر از اقدامات مفید ممکن است تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطوح بیشتری در فرودگاهها بهخصوص مکانهایی باشد که تعداد زیادی از مردم با آنها در تماس هستند.
مطالعه اخیر میتواند به طور بالقوه طرز ایجاد و اجرای استراتژیک مبتنی بر ترویج شستوشوی دست در فرودگاهها را شکل دهد که میتواند در ابتدای روز شیوع بیماری، هرگونه عفونت را در یک منطقه جغرافیایی محاصره شده حفظ کند و مانع از گسترش آن به عنوان یک بیماری همهگیر شود.
بنا بر گزارش سایت تخصصی مدیکال نیوز تودی، این مطالعه نشان داده است که رعایت بهداشت مناسب از سوی مردم میتواند یک راهحل ساده و مؤثر برای جلوگیری از انتقال عفونتها و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای همهگیر گسترده جهانی باشد.