پول سفرهای خارجی لغوشده را چگونه برگردانیم؟
امیرپویان رفیعی‌شاد با اشاره به مشکلات پیش‌آمده در بازپرداخت وجوه کنسلی سفرهای خارجی و داخلی به دنبال شیوع ویروس کرونا، اظهار کرد: شرایط پیش‌آمده در گردشگری بحرانی است و نمی‌توان برای تمام بخش‌های خدماتی یک نسخه پیچید. آژانس‌ها واسطه فروش خدمات سفر هستند؛ پول را از مشتری می‌گیرند و به خدمات‌دهنده می‌دهند. وقتی چنین شرایطی پیش می‌آید چگونه انتظار دارید خسارت مردم را بپردازند؟ آن‌ها این پول را قبلا به هتل و ایرلاین داده‌اند، حالا چگونه آن را بازگردانند؟ از طرفی هنوز تکلیف پروازهای چارتر تعیین نشده و معلوم نیست ایرلاین‌ها وجوه دریافت‌شده را چگونه مسترد می‌کنند و یا مشخص نشده قطارهایی که گارانتی داشتند در صورت انصراف مشتری چگونه پول را برمی‌گردانند.
او با اشاره به بخشنامه‌ای که معاونت گردشگری با اعلام شرایط خاص و تعریف ساز و کار لغو سفر منتشر کرده است، گفت: آژانس‌ها و هتل‌ها از اول سال ۹۸ در پی حوادث مختلف، مکرر متضرر شده‌اند، بی‌آن‌که خسارت‌شان جبران شده باشد. همه ما به تعطیلات نوروز چشم دوخته بودیم که سود منطقی به‌دست آوریم. با این شرایط نباید نامه کارشناسی‌تری را تنظیم و ابلاغ می‌کردند که حقوق مردم و بخش خصوصی توأمان حفظ شود؟ آیا دولت ترکیه هم وقتی با بحران داخلی مواجه شد این‌چنین از مسؤولیت شانه خالی کرد و توپ را به زمین بخش خصوصی انداخت؟ آیا مشکل مردمی را که می‌خواهند سفرشان را لغو کنند و پول‌شان را کامل پس بگیرند، با یک بخشنامه ساده و کارشناسی‌نشده می‌توان حل کرد؟
او با طرح این پرسش که آیا شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌های غیرایرانی از بخشنامه داخلی ما تکمین می‌کنند، ادامه داد: مادامی که شرایط «فورس‌ماژور» رسما از سوی مقامات عالی کشور اعلام نشود نمی‌توان از بازگشت وجوه پرداخت‌شده مطمئن شد. همین حالا هواپیمایی لوفتهانزا که پس از قضیه هواپیمایی اوکراینی پروازهای ایران را یک‌باره لغو کرد، به آژانس‌ها مقروض است. چه ضمانتی وجود دارد ما پول پروازها و هتل‌های کنسل‌شده را به مردم برگردانیم و از آن طرف ایرلاین و هتل خارجی به موقع تسویه حساب کند؟ مواردی داریم که آژانس ایرانی برای تور ژاپن و آفریقای جنوبی در ازای هر مسافر چندهزار دلار به کارگزار خارجی پرداخت کرده، با این شرایط آیا اعلام شرایط فورس‌ماژور داخلی کفایت می‌کند؟
رفیع‌شاد مذاکره هیات‌های رسمی کشور با طرف‌های خارجی برای پیگری حقوق شهروندان و بخش خصوصی ایران را الزامی دانست و افزود: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وظیفه دارد با متولیان گردشگری در کشورهای دیگر مذاکره کند و ستاد بحرانی با حضور وزارتخانه‌های گردشگری و راه، فراکسیون گردشگری در مجلس و نمایندگان تشکل‌های خصوصی و شرکت‌های هواپیمایی برای تعریف یک ساختار دقیق و تعیین زمانی برای بازپرداخت سفرهای داخلی و خارجی لغوشده تشکیل شود.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران سپس پیشنهادهایی را برای وضع موجود ارائه کرد؛ این پیشنهادها که در قالب نامه‌ای به مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای طرح با وزیر فرستاده شده به این شرح است: پیشنهاد شده است از طرف دولت و وزارتخانه اقداماتی صورت پذیرد که مردم احساس کنند ما به سلامت آن‌ها اهمیت می‌دهیم، مانند ایستگاه‌هایی برای بررسی علائم در مردم مانند فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های راه‌آهن، پایانه‌های مسافرتی و سایت‌های گردشگری.
با توجه به این‌که در حوزه گردشگری ورودی و یا خروجی یک طرف معامله شخص حقیقی یا حقوقی خارجی است، تا زمانی که شرایط فورس‌ماژور اعلام نشود باید طرف ایرانی تمام تعهدات خود را به انجام رساند تا در صورت هرگونه کنسلی جریمه بپردازد که این امر مستلزم اخذ جریمه از مسافر است، لذا با توجه به این مهم باید تصمیمی که در تضاد با منافع ملی نباشد اتخاذ شود.
کمیته‌ای در خصوص تصمیم‌سازی فوری با حضور نمایندگان سازمان و وزارتخانه‌های مرتبط با گردشگری تشکیل شود تا با فوریت تصمیم‌گیری و موارد را اجرا کند.
با توجه به این‌که هزینه ویزا تحت هیچ شرایطی عودت داده نمی‌شود از هرگونه تصمیم‌گیری درباره آن اجتناب شود.
جلسه‌ای فوری با نمایندگان ایرلاین‌های خارجی و داخلی برگزار و برای اعتمادسازی و برگشت به مرحله مسافرپذیری اقدام شود و در گام اول پروازهای ترانزیت تابع نظر آن‌ها برقرار شود.
نفر واحدی در خصوص اطلاع‌رسانی شرایط در حوزه گردشگری انتخاب شود تا کلیه موارد به وسیله او اطلاع‌رسانی شود و با توجه به صرفه و صلاح مردم و متولیان تاسیسات گردشگری موضع‌گیری و از پراکنده‌گویی و مصاحبه‌های حساب‌نشده و عجولانه خودداری شود.
اقدامات تشویقی برای متولیان تاسیسات گردشگری از جمله بخشودگی‌ها در خصوص مالیات و بیمه و با توجه به نظر و صلاح دولت مشخص و اعلام شود.
فعال‌سازی کمیته تبلیغات و بازاریابی در خصوص اطلاع‌رسانی الزامات و اعمال تجربه سایر کشورها در این ایام با توجه به این‌که این موضوع در سال نو چینی اتفاق افتاد و می‌توان برای کاهش صدمه در عید نوروز از آن بهره گرفت.
بهره‌گیری روزانه از نظرات سمن‌ها، انجمن‌ها و پیشکسوتان بخش خصوصی برای تصمیم‌سازی اقدامات لازم.
توزیع اقلام ضدعفونی‌کننده در تاسیسات گردشگری با توجه به تامین نشدن این اقلام در بازار و اختصاص سهمیه به تاسیسات گردشگری الزامی است.
