تاخیرها و تعطلها برای پیوستن به کارگروه ویژه اقدام مالی (FATF) نهایتا ایران را به همان نقطه پیشین، یعنی لیست سیاه بازگرداند و بیمها و امیدهای فعالان اقتصادی را نقش بر آب کرد. «حالا چه میشود» سوالی است که بعد از بازگشت ایران به این لیست برای بسیاری از فعالان اقتصادی بوجود آورده است.
«حسن فروزانفر»، رییس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق بازرگانی تهران در این زمینه گفت: باتوجه به مجموع گرفتاریها با پیوستن ایران به لیست سیاه FATF اتفاق بزرگ و جدیدی نمیافتد، چرا که پیشتر هم در شرایطی قرار داشتیم که زمینههای ارتباط بانکی به دلیل تحریمهای آمریکا و عدم همکاری رسمی بانکها با ما فراهم بود.
وی تصریح کرد: در همین وضعیت تحریمهای سختگیرانه، کونلون بانک چین و چندجای دیگر هم تعاملات را با ما متوقف کرده بودند. بنابراین آنقدر در تنگنا هستیم که عملا ورود به لیست سیاه FATF تغییرات عمدهای در تعاملات با دنیا فراهم نمیکند. پیشتر نیز نه شرکتها آماده بودند به صورت مستقیم با ما در تعامل باشند و نه بانکهای کشورهای مختلف تعاملات رسمی با ما داشتند.
فروزانفر با بیان اینکه ورود به این لیست یعنی بازگشت به این مسیر دشوارتر از پیش خواهد بود، افزود: یک بار زمان برجام و پس از اینکه در لیست سیاه بودیم تلاش کردیم با ارائه توضیحات و در نظر گرفتن اصلاحات در نظام پولی و بانکی، خودمان را از این ورطه بیرون آوریم اما متاسفانه در نهایت موفق نشدیم و به این لیست بازگشتیم و اکنون خروج مجدد از لیست سیاه کاری سختتر از گذشته است.
عضو اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: کشورهایی که در این مذاکرات موفق بودند تائید کردهاند که باد از فرصتهای مناسب برای این گفتگوهای فنی- سیاسی باید استفاده شود، مانند کوبا که از ظرفیت مذاکرات در زمان اوباما با دقت بالا استفاده کرد تا از لیست سیاه خارج شود.
فروزانفر مذاکرات پیشرو برای خروج از لیست سیاه را دشوار خواند و گفت: با اتفاقی که رخ داد، تعاملات کامل متوقف است و هیچ رفت و آمد رسمی به سادگی در تعاملات تجاری نخواهیم داشت و نهایتا مجبوریم با هزینههای بیشتر و صرف زمان بیشتر فعالیتهای تجاری محدود را انجام دهیم.
به گفته وی این هزینهها شامل استفاده از شرکتهای واسطه غیر ایرانی و یا یا جابجا کردن پول میشود که در نهایت هزینه های مبادلات را بالا می برد.
عضو اتاق بازرگانی تهران با اعتقاد به اینکه بازگشت به لیست سیاه روند تجاری کشور را متوقف نمیکند، افزود: این لیست توصیهای است به کشورهای دیگر مبنی بر اینکه در مراواتشان با کشورهای عضو لیست سیاه دقت داشته باشند و از این نظر مسوولیت سنگینی برای تعامل با ایران به دوش کشورها می گذارد؛ اما ممنوعیت یا قطعنامه نیست که کشورهای دیگر را از برقراری تعامل با آن کشور منع کند.
رییس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: ورود به لیست سیاه تفاوت عمدهای در کوتاه مدت ایجاد نمیکند و تنها تعاملات را دشوارتر و پر هزینهتر میکند.
اثرات پیوستن به لیست سیاه پس از لغو تحریمها عیان میشود
فروزانفر معتقد است اگر روزی شرایط تحریم اصلاح شود، آن زمان اولین موضوع قطعا پیوستن به FATF خواهد بود.
وی راه حل کنونی را تلاش برای اصلاح نظام پولی عنوان کرد و گفت: در این شرایط نباید با بهانه قرار گرفتن در لیست سیاه FATF خودمان را متوقف کنیم، بلکه با تمام توان متمرکز باشیم بر اینکه نظام بانکی و پولی خود را از وضعیت عدم شفافیت و خطاها نجات دهیم و سعی کنیم تا جای ممکن از این وضعیت خارج شویم.
موانع کم نداشتیم، لیست سیاه هم اضافه شد
«احمد صادقیان» عضو دیگر اتاق بازرگانی تهران نیز در این زمینه گفت: وقتی روابط عادی بانکی و مبادلات با سایر کشورها نداشته باشیم مشخص است به مشکلاتمان اضافه میشود.
صادقیان تصریح کرد: با این اتفاق روابط بانکی که پیشتر به دلیل تحریمها محدود بود، محدودتر و همه مسائلی که ارتباط با تجارت و تولید دارد دچار مشکل میشود، چرا که حتی معدود نقل و انتقالات سابق به راحتی نمیتواند انجام شود.
وی با اعتقاد به اینکه بازگشت به لیست سیاه در کوتاهمدت اثر خود را نشان میدهد، افزود: شاید عموم مردم در بلند مدت متوجه تبعات منفی آن شوند اما فعالان اقتصادی که تجارت در راس امور آنان قرار دارد به وضوح آن را لمس خواهند کرد.
صادقیان با بیان اینکه باید مشکلهایمان را با دنیا حل کنیم، گفت: روابط با دنیا باید عادیتر شود چرا که عدم ارتباط باعث بروز مشکلات متعدد بخصوص برای تجارت میشود.