اگر رهبری ورود نمی‌کرد، مساله بودجه پیچیده می‌شد
روزی که نمایندگان مجلس تصمیم گرفتند لایحه بودجه ۹۹ را رد کنند، انتظار نداشتند کمتر از یک هفته بعد تمام جلسات مجلس لغو شود. این مهم سبب شد مساله بودجه ۹۹ تبدیل به کلاف سردرگمی شود که پای آیت الله خامنه‌ای را هم به میدان بکشد. چندی پس از رد لایحه بودجه ۹۹ شیوع ویروس کرونا جلسات مجلس را کنسل کرد. این تعطیلی سبب شده تا مجلس بیشتر تصمیم‌گیری‌های خود را به بعد موکول کند ولی مساله بودجه را نمی‌توان به تاخیر انداخت. زیرا تعطیلات اخیر حتی امکان تصویب سه دوازدهم بودجه را هم به دولت و مجلس نمی‌داد. این همزمانی وقایع با هم سبب شد تا در سالی که مجلس برای اولین بار کل لایحه بودجه پیشنهادی دولت را رد می‌کند، رهبری نظام هم برای اولین بار حکم حکومتی خود به این مساله ورود کند.
علی قنبری، کارشناس امور اقتصادی و مدرس دانشگاه تربیت مدرس، در رابطه با مشکلاتی که تصویب نشدن بودجه برای کشور خواهد داشت، گفت: اکنون همه تصریح می‌کنند که شرایط اقتصادی کشور مساعد نیست. در این شرایط که با شیوع ویروس کرونا همزمان شده، بی نظمی‌هایی می‌تواند رخ دهد. چنانچه این میان کشور قانون بودجه هم نداشته باشد، مشکلات بیشتر می‌شوند و اقتصاد کشور را می‌تواند دچار انواع نوسانات و التهابات کند.
او ادامه داد: از طرف دیگر نمایندگان مجلس پیش از اینکه کرونا به اندازه کافی شیوع پیدا کند، اقدام به رد لایحه بودجه در صحن علنی مجلس کردند. با شیوع کرونا عملا امکان ادامه جلسات مجلس ممکن نبود و با دستور وزارت بهداشت مجلس تعطیل شد. این وسط مشکلی که پیش می‌آمد رفتن به سال آینده بدون داشتن قانون بودجه است.
معاون اسبق وزیر جهاد کشاوزی گفت: کنار هم گذاشتن این مسائل باعث می‌شود که شخصا استفاده از اصل ۸۵ قانون اساسی و ابلاغ حکم حکومتی رهبری را به سود کشور می‌دانم. اگر کشور در شرایط خاص فعلی نبود و مشکلی برای اداره جلسات نبود، می‌شد به نمایندگان فشار آورد تا با حضور در مجلس هرچه سریعتر لایحه بعدی دولت را بررسی کنند. اما این امکان هم اکنون وجود ندارد. به هر حال کشور در سال آینده برنامه مالی دارد. یک برنامه بد هم به مراتب می‌تواند از بی برنامگی بهتر عمل کند.
قنبری تصریح کرد: به این دلیل ورود رهبری به مساله بودجه را مفید می‌دانم. باید توجه داشته باشیم شرایط خاص کشور اجازه سپری کردن روزها بدون داشتن بودجه را نمی‌دهد. اتخاذ این تصمیم درست در سال آینده باعث می‌شود از به وجود آمدن سردرگمی‌های بیشتر جلوگیری شود. یادمان باشد حتی نمایندگان مجلس اجازه حضور در جلسات برای تصویب بودجه سه دوازدهم را هم نداشتند و اگر ورود رهبری نبود از ابتدای سال آینده تا زمان مصوبه نهایی قانون بودجه کشور بدون هیچ برنامه اقتصادی پیش می‌رفت.
این مدرس دانشگاه با اشاره به انتقاد نمایندگان مجلس به بخش درآمدهای لایحه پیشنهادی دولت، گقت: به باور من در بررسی برنامه‌های پنج ساله یا لوایح بودجه باید به دو بخش درآمدها و هزینه‌ها حساس بود ولی به دلیل اولویتی که بخش درآمدها دارد طبیعی است تمرکزها بیشتر بر این بخش باشد. البته در گذشته دیده می‌شد نمایندگان مجلس با هزینه‌تراشی‌های گهگاه پوپولیستی خود خرج بیشتری بر دوش دولت می‌گذاشتند ولی این بار این رویه معکوس شده و نمایندگان نسبت به تحقق درآمدها ابراز تردید کردند.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: مساله مهم در لایحه بودجه پیشنهادی دولت کاهش چشمگیر نقش نفت در بودجه و افزایش نقش منابع مالیاتی در بخش درآمدها بود. البته با توجه به تحریم‌هایی که علیه کشور صورت گرفته این مهم قابل پیش‌بینی بود. ولی صرفا درآمدهای مالیاتی نمی‌تواند با این سرعت و در شرایط رکود اقتصادی جایگزین درآمدهای نفتی شود و باید در این بخش دولت چاره اندیشی کند.
او تصریح کرد: در این ماجرا باید توجه داشت که منابع مالیاتی محدود است. درنتیجه به باور من دولت باید تنها از درآمدهای مالیاتی را صرف هزینه‌های جاری کند و برای پروژه‌های عمرانی نیز می‌توان از درآمدهای نفتی استفاده کرد. با این کار هم هزینه‌های جاری کشور از محل درآمدهای قابل پیش‌بینی خواهد بود و از سوی دیگر اگر هم دولت بتواند راههایی را برای فروش نفت پیدا کند آن را در بخش‌های عمرانی صرف کند. با این روش کشور را به روش نسبتا مرسوم در جهان کنونی اداره کرده‌ایم.
