محققان حوزه اپیدمیولوژی معتقدند که ویروس کرونا از آنجایی که جزو دسته RNA ویروسها است، در صورت تکثیر میتواند فرمهای جدیدی از خود بسازد. از این رو اگر با استفاده از دستورالعملهای بهداشتی بتوان از تکثیر این ویروس جلوگیری کرد، میتوان از شدت اپیدمی آن کاست. ضمن آنکه مسافرتهای اخیر مردم به سایر شهرها نیز امکان تکثیر این ویروس را در مناطق عاری از آلودگی فراهم خواهد کرد.
دکتر پروفسور قاسم آهنگری، متخصص ایمونوژنتیک و استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در خصوص پیشبینیهای جهانی برای کاهش اپیدمی ویروس کرونا، توضیح داد: از آنجایی که ویروس کرونا ترموفیل (گرما دوست) نیست، بر اساس پیش بینیها امکان دارد که در ماه "می" میلادی (اردیبهشت) از شدت اپیدمی آن کاسته شود، ولی تحقق این واقعیت شرطی دارد و شرط آن همکاری صمیمانه مردم در خصوص عدم ایجاد موج مسافرتی و حرکتی جدید به سایر نقاط کشور است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه از سوی وزارت بهداشت نهایت سعی و کوشش برای انتقال آخرین اطلاعات بهروز به مردم میشود، ازمردم درخواست میشود که از موج جدید حرکتی و مسافرتی جلوگیری کنند؛ چراکه در این جابهجایی، امکان انتقال ویروس به سایر نقاط و یا درگیر شدن مسافران با این ویروس در مناطق آلوده وجود دارد.
آهنگری با تاکید بر اینکه از فرصتی که برای کنترل این ویروس ایجاد شده است، نهایت استفاده را ببریم؛ چراکه امکان کنترل این ویروس وجود دارد، خاطر نشان کرد: دستورات بهداشتی مقابله با کرونا، دستورات جامعی هستند که در سطح بینالمللی منتشر شده و خوشبختانه این دستورالعملها در سطح وسیعی در کشور نیز منتشر شده است و شاید این فرصتی بوده تا مردم با رعایت مسایل بهداشتی بیشتر آشنا شوند.
بقای کرونا با تداوم موج مسافرت به مناطق سردسیر
این محقق حوزه ایمونوژنتیک، با اشاره به شرایط متفاوت آب و هوایی ایران نسبت به سایر کشورها، یادآور شد: ایران کشوری ۴ فصل است و با توجه به اینکه ویروس کرونا "ترموفیل" نیست، ما با موج مسافرتی که داریم، این ویروس را به نقاط سردسیرتر منتقل میکنیم و این امر موجب خواهد شد تا این مناطق سردسیر تبدیل به کانون بقای این ویروس در فصول بهار و تابستان شوند.
وی ادامه داد: اگر بتوانیم این زنجیره را به نحوی قطع کنیم، حتما در کنترل اپیدمی ویروسی موفق خواهیم بود.
آهنگری با بیان اینکه این ویروس با شروع گرما قادر به فعالیت نیست، گفت: این گفته در حالی صحیح است که مردم علاوه بر اجرای توصیههای بهداشتی، مسافرتی نداشته باشند.
وی با اشاره به تولید فرمهای ویروس کرونا در ایران، افزود: با توجه به مسافرت یک ایرانی به کانادا و شناسایی ژنوم ویرس کرونی وی، مشخص شده که فرمی که این فرد مبتلا شده، فرمی است که در ووهان چین شیوع داشته؛ ولی در جاهای مختلف دنیا و حتی در چین فرمهای جدیدتری از این ویروس گزارش شده است.
روشهای درمانی کرونا
استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در خصوص صحت و سقم روشهای درمانی با پلاسما، گفت: کرونا ویروسها نسل جدیدی از ویروسها و در دسته RNA ویروسها هستند و با توجه به ساختار آنزیم RNA پلیمراز که دارند، قادرند در موتانتهای جدیدی ظهور کنند؛ از این رو هر چه قدرت اپیدمی از این ویروس گرفته شود، قدرت موتانت شدن آن کاهش خواهد یافت.
وی در خصوص دلایل این امر یادآور شد: هرچه کرونا ویروس تکثیر یابد، فرمهای جدیدتری ایجاد میکند و کسی نمیداند فرمهای جدیدتر این ویرس در بدن ضعیفتر عمل میکند یا قویتر.
آهنگری نکته کلیدی برای کاهش تکثیر این ویروس را در جلوگیری از سرایت آن دانست و اضافه کرد: روشهای تکثیر این ویروس نیز از سوی رسانههای جمعی به اطلاع عمومی میرسد و از طریق این روشها میتوان مانع از توسعه این ویروس شویم و در این صورت احتمالا میتوانیم از طریق روشهای پیشگیرانه مانع از ایجاد فرمهای جدید این بیماری شویم.
این محقق با اشاره به گزارشهای ارائه شده در زمینه درمان این بیماری با تاکید بر اینکه هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد، اضافه کرد: یکی از شرکتهایی که موفق به تولید آنتیبادی منوکلونال علیه سارس تولید کرده بود، مدعی است که با توجه به توالیهای مشترک میان ویروس کرونا و سارس این ماده تولیدشده میتواند در درمان این بیماری موثر باشد.
وی با بیان اینکه در دنیا ابتدا بیماری HIV و بعد سارس (سندرم تنفسی فوق حاد) شیوع یافت، اظهار کرد: ساختار ویروس کووید ۱۹ ترکیبی از این دو ویروس است که از یک طرف همانند ویروس سارس موجب اپیدمی و درگیر شدن ریهها میشود و از طرف دیگر همانند ویروس ایدز، تخریب و کاهش لنفوسیتها و سیستم ایمنی را به دنبال دارد.
استفاده از پلاسما برای کرونا درمانی
وی درخصوص ادعای مطرح شده در زمینه استفاده از پلاسما برای درمان مبتلایان به ویروس کرونا، گفت: ادعا شده که استفاده از پلاسما میتواند در درمان این بیماری موثر باشد که این ادعا یک ادعای غیر علمی است؛ چراکه فردی که مبتلا به کرونا شده، قطعا پلاسمای وی نیز آلوده است و روشهای دقیقی نیاز است تا از پلاسما ویروسزدایی شود.
آهنگری با بیان اینکه سطوح ایمنی مختلفی وجود دارد، افزود: یکی از این سطوح "سطوح ایمنی اولیه" است که برای اولین بار کشف شد که همان سیستم ایمنی فاگوسیتوز یا "بیگانه خواری" و سطح دوم "سیستم فیومرال" است که با استفاده از تولید آنتبادیها عمل میکند.
وی سطح دیگر ایمنی را شامل سیستم ایمنی اختصاصی سلولی دانست که با فرآوردههای "سلولهای لنفوسیت T " است و خاطر نشان کرد: این سیستم ویروسهایی که سیستم مخاطی بدن را درگیر کرده است، حذف میکند. این موضوع جدیدی است که مطرح شده و مطالعاتی که ما انجام دادیم، نشان میدهد که ویروسها از این طریق میتوانند حذف شوند؛ از این رو تلطیف مخاط ریه و دستگاه گوارش موجب تقویت سیستم ایمنی ذاتی مخاطی میشود که متعاقبا بدن را در برابر تهاجم ویروسها محافظت میکند.
این محقق پژوهشگاه زیست فناوری، ماندگاری افراد در منزل در زمان اپیدمی ویروسی، مصرف زیاد آب را از روشهای موثر در تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس دانست.
استفاده از تستهای تشخیصی
وی با اشاره به روشهای تشخیصی این ویروس، گفت: بر اساس مطالعات مروری مقالات و گزارشهای منتشر شده، دستورالعملهای کلی در خصوص روشهای تشخیصی منتشر شده است و این روشها شامل بررسی علایم و مشاهدات بالینی و آزمایشگاهی است که در ایران نیز اجرایی میشود.
استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با بیان اینکه بر اساس این مشاهدات نیاز نیست که حتما از همه افراد تست گرفته شود، اظهار کرد: باید اجازه دهیم متخصصانی که در این حوزه در مراکز درمانی فعال هستند، با استفاده از پروتکلهایی که در اختیار دارند، تصمیمگیری کنند.