با تعطیلات طولانی مدت و ناخواسته مدارس به دلیل پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، آموزش دانشآموزان به دو شیوه آموزش تلویزیونی و مجازی در حال انجام است.
با وجود اینکه جریان آموزش دانش آموزان تعطیل نیست و آموزشها به شکل مجازی ادامه دارد اما با وجود نقایص و مشکلاتی که در شیوه آموزش مجازی وجود دارد، نگرانیهایی درباره وضعیت تعمیق یادگیری دانش آموزان وجود دارد از سوی دیگر برخی دانشآموزان به ویژه در مناطق محروم و روستایی به فضای مجازی دسترسی ندارند، این موارد ضرورت مرور مجدد مطالب ارائه شده در جریان آموزش مجازی را پس از بازگشایی مدارس دو چندان میکند.
وضعیت بازگشایی مدارس نیز هنوز مشخص نیست و آن گونه که وزیر آموزش و پرورش اعلام کرده است هر زمان که ستاد ملی کرونا اعلام کند مدارس باز میشوند با این وجود سناریوهای مختلفی برای بازگشایی مدارس و جبران زمان از دست رفته آموزش مطرح است.
مرکز پژوهشهای مجلس نیز در گزارشی سناریوهای بازگشایی مدارس پس از کرونا را بررسی کرد.
در این گزارش آمده است که از ابتدای اسفند ماه مدارس و مراکز آموزشی وزارت آموزش و پرورش به دلیل شیوع ویروس کرونا در سراسر کشور به تدریج تعطیل شدند و وزارت آموزش و پرورش برای جلوگیری از اختلال و انقطاع فرایند یاددهی یادگیری آموزش الکترونیکی را در بستر رسانه ملی و شبکههای اجتماعی داخلی در دستور کار قرار داد.
۴ سناریو برای بازگشایی مدارس
از آنجایی که تعطیلات ناشی از کرونا و سایر عوامل پیش بینی نشده همچون آلودگی هوا، سیل، زلزله و... باعث شده بخشی از سرفصلهای آموزشی حدود ۳۰ درصد و امتحانات پایانی ناتمام بماند بنابراین از پرسشهای مهم و دغدغههای دانش آموزان و خانواده در این روزها این است که ادامه سال تحصیلی چگونه خواهد بود با توجه به فرضهای مختلف درباره کنترل ویروس کرونا ۴ سناریو برای بازگشایی مدارس پیشنهاد میشود.
ملاحظات کلی در خصوص بازگشایی مدارس
آموزشهای مجازی فقط مکمل یادگیری نه جایگزین آن
آموزشهای الکترونیکی وزارت آموزش و پرورش فقط مکمل فرایند یادگیری است و نه جایگزین آن بنابراین برگزاری کلاسهای حضوری در مدارس برای تعمیق و اتمام فرآیند یادگیری به ویژه ارزشیابی تحصیلی ضروری است.
بعد از بازگشایی مدارس حداقل یک ماه برای جبران عقبماندگیها نیاز است
بعداز بازگشایی مدارس ضروری است حداقل به مدت یک ماه کلاسهای حضوری برای جبران عقب ماندگیها دایر شود.
استفاده از روزهای پنجشنبه
از ظرفیت روزهای پنجشنبه، افزایش ساعات آموزش در روزهای هفته و شیفت مخالف مدارس تک نوبت برای جبران بخشی از عقب ماندگیهای درسی و افت تحصیلی استفاده شود.
اختصاص حجم عمده بارم بندی نمرات به آموختههای نیمسال اول
در ارزیابی پایان سال تحصیلی، تمرکز و حجم عمده بارم بندی نمرات بر آموختههای نیمسال اول تحصیلی باشد.
آزمون سراسری کنکور حداقل به مدت دو هفته بعد از آخرین امتحانات نهایی پایه دوازدهم برگزار شود.
کلاسهای آموزشی به تناسب زمان کنترل ویروس کرونا در استانها و مناطق جغرافیایی مختلف کشور بازگشایی شوند و تصمیم گیری در این حوزه به استناد قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش استانی و شهرستانی مصوب سال ۹۲ بر عهده شورای آموزش و پرورش استان و شهرستان با هماهنگی ستاد استانی مقابله با ویروس کرونا است.
شورای آموزش و پرورش استانها و شهرستانها مرجع تصمیمگیری در خصوص انتخاب شیوه برگزاری کلاسهای جبرانی برای دانشآموزان، شهرها و مناطق گرمسیری، روستایی و عشایری با توجه به محدودیتهای ویژه این مناطق است.
سناریوهای بازگشایی مدارس متناسب با دوره زمانی کنترل ویروس کرونا
سناریوی اول، اگر مدارس تا پایان فروردین تعطیل باشند
استفاده از روزهای پنجشنبه و عدم تغییر تقویم آموزشی
با توجه به اینکه بنابر اظهارنظرهای مسئولان وزارت آموزش و پرورش تاکنون تدریس حدود ۷۰ درصد محتوای کتابهای درسی تحقق یافته است و تنها حدود ۳۰ درصد حجم کتابهای درسی مانده است اگر مدارس در پایان فروردین امکان بازگشایی یابند میتوان بدون تغییر تقویم آموزشی یعنی تا پایان اردیبهشت ماه و با احتساب دایر بودن کلاسهای درس در روزهای پنجشنبه و ساعات اضافه آموزشی دیگر روزهای هفته، حجم باقیمانده کتابهای درسی را به پایان برد و امتحانات را نیز خردادماه برگزار کرد آزمون سراسری کنکور نیز حداقل دو هفته بعد در تیرماه برگزار میشود.
سناریوی دوم، اگر مدارس تا پایان اردیبهشت ماه تعطیل باشند
استفاده از خردادماه و روزهای پنجشنبه
در صورتی که مدارس تا نیمه یا پایان اردیبهشت تعطیل باشند با توجه به حجم باقیمانده از محتوای کتابهای درسی نمیتوان سال تحصیلی را پایان یافته تلقی کرد و نیاز به ادامه آموزش حضوری حداقل به مدت یک ماه در خرداد ماه با احتساب برگزاری کلاسهای درس در روزهای پنجشنبه است.
برگزاری امتحانات پایانی در تیر و کنکور نیمه اول مرداد
از سوی دیگر از آنجایی که بر اساس قانون بازگشایی مدارس در آغاز مهرماه هرسال مصوب ۷۶ ، سال تحصیلی تا پایان اردیبهشت ماه پایان مییابد و امتحانات در خرداد ماه برگزار میشود بنابراین وزارت آموزش و پرورش در این سناریو باید اجازه برگزاری کلاسهای درسی در خردادماه را از مجلس شورای اسلامی اخذ کند، کلاسهای درسی در خردادماه و امتحانات پایانی در این حالت در تیرماه برگزار میشود و با توجه به تاریخ آخرین امتحان نهایی پایه دوازدهم آزمون کنکور سراسری در نیمه اول مرداد ماه برگزار میشود.
سناریوی سوم، اگر مدارس تا پایان خرداد ماه تعطیل باشند
کلاسهای آموزشی تا پایان تیرماه و امتحانات در مرداد یا شهریور
در صورتی که کلاسهای درس تا نیمه یا پایان خرداد ماه تعطیل باشند از یک سو نظام آموزشی تا این تاریخ بیش از سه ماه تعطیل شده است و از سوی دیگر آموزشهای از راه دور وزارت آموزش و پرورش طی این مدت بخشی از افت تحصیلی و عقب ماندگی دانشآموزان را جبران کرده است بنابراین به مدت یکماه حدوداً تا پایان تیرماه با احتساب روزهای پنجشنبه کلاسهای جبرانی رفع اشکال و پرسش و پاسخ برگزار شود و امتحانات نیز بلافاصله در مرداد و شهریور ماه برگزار شوند.
در این صورت به مدت دو هفته بعد از آخرین امتحان نهایی پایه دوازدهم حدود دهم شهریورماه، آزمون کنکور سراسری برگزار میشود با توجه به برگزاری دیرهنگام کنکور سراسری میتوان پذیرش دانشجویان جدیدالورود را به آبان ماه یا نیمسال تحصیلی دوم منتقل کرد.