چرا نیمه شب‌ها از خواب می‌پریم؟
آلیس گرگوری ، استاد روانشناسی در دانشگاه گلداسمیتس لندن و نویسنده NoddingOff ، میگوید: «بیدار شدن در شب کاملاً طبیعی است. پس از به خواب فرو رفتن، مراحل مختلف خواب را طی می کنیم، چرخه‌ای که به طور متوسط حدود 90 دقیقه طول می‌کشد تا خواب بزرگسال را کامل می کند و به سمت صبح سرعت می یابد.»
گرگوری می گوید: «شب نیز بیدار شدن مختصری از خواب اتفاق مییفتد. به طور معمول، مردم بدون این که بیدار شده باشند به خواب می روند اما گاهی اوقات ممکن است حداقل کمی آگاهی در خواب پیدا کنیم یا کاملاً بیدار شویم. دلایل آن کاملاً واضح است (بیش از حد گرم یا سرد بودن،کابوس دیدن، سر و صدا یا گریه کودک) تا پزشکی (تنفس نامنظم، آپنه خواب یا داشتن ادرار بیش از حد در شب).
بیدار شدن از خواب در شب لزوماً به معنای بی خوابی نیست، که به گفته گرگوری، «در کنار معیارهای دیگری مانند فراوانی این واقعه و مدت زمان وقوع آن، تشخیص داده میشود.»
گرگوری اضافه میکند: «اگر مرتباً در طول شب از خواب بیدار می شوید، حتما این موضوع را با پزشک معالج خود در میان بگذارید که دلایل احتمالی آن را در نظر بگیرد.»
با این وجود، از دلایل کمبود خواب می توان از تحریک پذیری و کاهش تمرکز در کوتاه مدت، تا افزایش خطر چاقی، بیماری‌های قلبی و دیابت نام برد.
اگر مرتباً بدون هیچ دلیل واضحی از خواب بیدار می‌شوید، در مورد آن چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
بیدار شدن از خواب نشانه اختلال است؟
کیتی فیشر ،متخصص خواب، می گوید: «این یک تصور غلط است که ما شب‌ها به طور کامل میخوابیم. هیچ کس هرگز چنین کاری نمیکند.بیدار شدن به اندازه پنج یا هفت بار در شب لزوماً دلیلی برای نگرانی نیست. مهم‌ترین چیز این است که صبح‌ها ۳۰دقیقه بعد از بیدار شدن، احساس طراوت می‌کنید یا گرسنگی یا قادر به انجام کاری هستتید یا خیر؟»
اگر مسئله پزشکی اساسی‌ای در این زمینه وجود نداشته باشد، ممکن است یک دلیل خارجی علت بیدار شدن شما از خواب باشد. فیشر نگاه عام تری به این قضیه دارد: «دانستن اینکه این افراد فرزند دارند یا نه، بسیار مهم است. آیا آنها همسری دارند که خروپف می کنند یا شیفتی کار می کنند؟»
او می گوید «آنها ممکن است مشکلات مربوط به خواب نداشته باشند اما ممکن است در کنار کسی که این مشکل را دارد، بخوابند.»
تغییرات سبک زندگی برای افرادی که از آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب) رنج میبرند، میتواند تغییر بزرگی ایجاد کند (اگرچه این امر باید توسط متخصص انجام شود). فیشر میگوید که «این بستگی به میزان مصرف کافئین دارد اما مردم تمایل به دست کم گرفتن تأثیر آن دارند و نمی‌دانند که آن تا چه اندازه میتواند در بلند مدت روی خواب تاثیر بگذارد.»
فیشر می گوید: «مصرف کافئین را باید تا 2 یا 3 بعد از ظهر متوقف کرد. مصرف آب در طول روز نیز یک عامل مهم دیگر است. حتی مصرف کم آب، هنگام رفتن به رخت‌خواب نیز می تواند خواب ما را مختل کند.»
الکل چطور؟
برخی افراد معمولاً برای کمک به خوابیدن به الکل متوسل می شوند. فیشر در این باره میگوید: «از هر ۱۰ نفر، یک نفر از الکل برای کمک به خوابیدن استفاده میکند. بر خلاف تصور عموم، الکل باعث ایجاد اختلال در خون میشود. رژیم غذایی میتواند به همان روش، با (غذاهای ضد خواب) که پر قند هستند یا باعث نفخ یا سوزش قلب (مانند کلم بروکلی و کلم) عمل می کند، کمک کند.»
رژیم غذایی و ورزش و تاثیر آن در بهبود خواب
فیشر میگوید: «رژیم غذایی (ضد التهابی) به نفع میوه ، سبزیجات ، پروتئین های بدون چربی ، آجیل ، دانهها و چربیهای سالم (و محدود کردن غذاهای فرآوری شده ، گوشت قرمز و الکل) برای بهبود آپنه خواب نشان داده شده است.»
در مورد ورزش ، اگرچه در طول روز به خوابیدن کمک میکند اما باید از انجام هر کار سخت، قبل از خواب جلوگیری کرد. توصیه‌های زیادی برای جلوگیری از (بیدار شدن از خواب) در شب، زیر چتر آنچه که به عنوان (بهداشت خوب خواب) شناخته شده است، است: {محدود کردن اتاق خواب به خواب ، ممنوع کردن صفحه نمایش‌های ساطع کننده نور آبی ، نگه داشتن وقت خواب منظم و ...}
مشاور خواب، ماریان تیلور، میگوید: «اتاق‌های خواب ما - حتی تخت‌خواب ما - به اندازه سینماهای خانگی، دفاتر، (یک اتاق غذاخوری) دو برابر شده‌اند.
او می گوید: «برای بسیاری از ما، خواب ممکن است اولین فرصت ما در روز باشد که با افکار خود تنها باشیم. مدیریت استرس و اضطراب در ساعت‌های بیداری و یادگیری چگونگی استراحت بدن و ذهن ، کلیدی برای یک شب خوب است.»
