پایش وضعیت معیشت و مسکن ایرانیان
معصومه ابتکار یکی از ماموریت‌های معاونت امور زنان و خانواده را توان‌افزایی و تحکیم خانواده عنوان کرد و گفت: ما باید خانواده ایرانی را در برابر آسیب‌ها محافظت کنیم، این مهم به موضوعات مختلفی مانند قوانین، رصد و پایش، توان‌افزایی و چالش های خانواده مرتبط است.
وی در ادامه به دو طرح «پیمایش ملی خانواده» و طرح «گفتگوی ملی خانواده» اشاره کرد و افزود: پیمایش ملی خانواده طرحی بود که با همکاری جهاد دانشگاهی اجرا و ویژگی‌های خانواده ایرانی به وسیله این طرح مشخص شد. طرح گفتگوی ملی خانواده نیز یکی دیگر از کارهای این معاونت است که مرحله اول آن مسئله‌یابی مشارکتی است و در ۳۱ استان کشور اجرا شده و ۳۱ کتاب نیز در ارتباط با شرایط اجتماعی خانواده‌های استان‌ها به دست آمده است. در مرحله دوم این طرح نیز به بحث گفتگوی ملی خانواده و توان‌افزایی خانواده‌ها پرداخته شد، بنابراین از نظر پشتوانه علمی و مطالعاتی در حوزه خانواده پژوهش‌ها و مطالعات جامع و کافی را در سطح ملی داشته‌ایم و داریم و مهم ترین مسائل را شناسایی کرده‌ایم.
ابتکار با بیان اینکه طرح «پیمایش ملی خانواده» و مسئله‌یابی مشارکتی در طرح «گفتگوی ملی خانواده» به عنوان سند پشتیبان شاخص‌های خانواده است، تصریح کرد: پس از آن که گزارش‌های دو طرح مذکور به دست آمد معاونت براساس این گزارش‌ها، در کارگروه‌های ستاد ملی زن و خانواده نشست‌هایی را برای تدوین شاخص‌های خانواده برگزار کرد.
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده معتقد است که اگر بتوانیم درک کارشناسانه و آماری از وضعیت خانواده داشته باشیم، می‌توان فرصت‌ها و هم تهدیدات پیش روی خانواده ایرانی را تبیین کرد و در کنار آن برنامه‌ریزی خوبی برای وضعیت خانواده داشت و در این راستا نیز مسئولیت دستگاه‌ها را تعریف و وضعیت خانواده را به طور مستمر رصد و پایش کرد، زیرا در حال حاضر هرچقدر درباره خانواده صحبت می‌کنیم کلی‌گویی است و آمارها چندان دقیق نیست، اما شاخص‌های خانواده به ما این امکان را می‌دهد که در سطح هر شهرستانی بتوانیم وضعیت خانواده آن شهرستان را بررسی کنیم.
به گفته وی، شاخص‌های خانواده دارای ۱۰ محور اصلی شامل سلامت، اقتصاد- معیشت- امور رفاهی و مسکن، روابط و مناسبات خانوادگی و خویشاوندی، آموزش- مشاوره و اطلاع‌رسانی، دین و ارزش‌های اخلاقی، مشارکت در امور جامعه، موانع- ناهنجاری‌ها و آسیب‌ها، فرزندآوری- تربیت و تامین آینده فرزندان، نظام حقوقی خانواده و تشکیل خانواده است. از این ۱۰ محور، ۴۵ مولفه به دست آمده و ۱۷ دستگاه حقیقی و حقوقی عضو ستاد ملی زن و خانواده هستند.
ابتکار درباره اینکه شاخص‌ها با چه منطقی تدوین شده است، نیز بیان کرد: براساس مطالعاتی که به دست آمد و همچنین چند سند بالادست مانند سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری که در موضوع خانواده ابلاغ کردند، ماده ۱۰۲ قانون برنامه ششم و همچنین اولویت‌های تخصصی رئیس جمهوری در ارتباط با خانواده تدوین شده است.
معاون رئیس جمهوی در امور زنان و خانواده تاکید کرد: معاونت یک سال بر روی شاخص‌های خانواده کار کرد و به اجماع رسید که در جلسه ستاد ملی زن و خانواده این شاخص‌ها با حضور رئیس جمهوری نهایی و نظرات دستگاه‌ها گرفته شد و در نهایت در روز گذشته در دولت به تصویب رسید و رسما برای همه دستگاه‌های دولتی ابلاغ می‌شود.
بنابر اظهارات وی، در مرحله بعد معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده باید با مرکز آمار ایران برای هرکدام از شاخص‌های خانواده شناسنامه‌ای به دست بیاورد و وضعیت هر استان را به طور جداگانه مشخص کند.
بنابر اظهارات ابتکار، این اولین بار است که در کشور شاخص‌هایی برای پایش وضع خانواده ها تدوین می‌شود.
پيمايش ملي خانواده .گفتگوي ملي خانواده . چه جملات دهن پر كني . حتما براي اين طرحها كلي هزينه شده . بالاخره بودجه مملكت يه جوري بايد خرج بشه . خانم ابتكار همه اينها كه گفتيد توي دو كلمه خلاصه ميشه اول اقتصاد و دوم آموزش . خانم حتما شنيدي اگه از يه در فقر وارد بشه از در ديگه دين خارج ميشه .شما اگر مي تونيد فقر را از بين ببريد عمده مسائل خانواده حل مي شه و آموزش ( فرهنگ سازي ) بقيه مسائل رو حل مي كنه . اگر هزار تا ازاين طرح ها هم بگذاريد ساده ترين مسائل خانواده رو نمي تونيد حل كنيد. اينو يه درد كشيده ايراني داره بهت مي گه . 
