فرزند مرده ترامپ چه سرنوشتی دارد؟

از اواخر سال 96، زمزمه‌ها پیرامون طرح آمریکا برای ایجاد صلح میان اسراییل و فلسطین، موسوم به معامله قرن، بالا گرفت، از همان آغاز گمانه‌زنی‌ها پیرامون مفاد این طرح آغاز شد.

در نحستین اظهار نظرها، یک دیپلمات غربی بیان کرده بود این طرح، پیشنهادی مبنی بر تشکیل کشور فلسطین در ابتدا در حدود نیمی از کرانه باختری، تمامی نوار غزه و برخی محله‌های قدس از جمله «بیت حنینا »، « شعفاط »، « راس خمیس » و « کفر عقب » مطرح می‌کند و در کنار آن، شهرک قدیمی و محله‌های اطراف آن همچون « سلوان »، « الشیخ جراح » و « جبل الزیتون » را برای اسرائیل باقی می‌گذارد.

چندی بعد فلسطین الیوم، در خبری عنوان کرد که محافل نزدیک به وزارت امور خارجه اسرائیل جزئیات دقیقی از مفاد این طرج را افشا کرده اند. به نقل از فلسطین الیوم هشت بند اصلی این طرح به قرار زیر است:«

1- توافقنامه

توافقی سه جانبه بین اسرائیل و سازمان آزادیبخش و حماس امضا می شود و کشوری فلسطینی به نام « فلسطین جدید» در اراضی کرانه باختری و نوار غزه بدون شهرک های یهودی موجود برپا می شود.

2- تخلیه زمین

مجتمع‌های شهرک نشین همین طور در دست اسرائیل باقی می‌ماند و شهرک‌های پراکنده به آنها ملحق خواهد شد و مساحت مجتمع‌های شهرک نشین گسترش خواهد یافت تا شهرک های پراکنده را در بر بگیرد.

3- قدس

قدس تقسیم نخواهد شد و مشترک بین اسرائیل و فلسطین جدید خواهد بود و ساکنان عرب منتقل می شوند و به عنوان ساکنان فلسطین جدید می شوند و نه اسرائیلی‌ها، شهرداری قدس فراگیر و مسئول همه اراضی قدس به شمار آیند.

همچنین به یهودیان اجازه خرید خانه‌های عربی و به اعراب اجازه خرید خانه‌های یهودی داده نخواهد شد. مناطق بیشتری به قدس ضمیمه نخواهد شد و اماکن مقدس مثل همین امروز باقی خواهد ماند.

4- غزه

مصر اراضی جدیدی را به فلسطین برای احداث فرودگاه و کارخانه و تبادل تجاری و زراعی خواهد داد؛ بدون اینکه فلسطینی ها اجازه اقامت در آن را داشته باشند، یک اتوبان بین غزه و کرانه باختری احداث خواهد شد.

5- کشورهای حامی

کشورهایی که موافقت کرده‌اند در اجرای توافق و سرپرستی امور اقتصادی آن کمک کنند که شامل آمریکا و اتحادیه اروپا و کشورهای عرب تولید کننده نفت در منطقه خلیج فارس هستند.

به این منظور، مبلغ 30 میلیارد دلار در طول پنج سال برای پروژه‌های مربوط به فلسطین جدید در نظر گرفته می شود.

6- درصد مشارکت بین کشورهای حامی

- آمریکا 20 درصد

-اتحادیه اروپا 10 درصد

- کشورهای عرب تولید کننده نفت در منطقه خلیج فارس 70 درصد

7- ارتش

داشتن ارتش برای فلسطین جدید ممنوع است و تنها سلاحی که اجازه داشتن آن داده می شود، همان سلاح نیروهای پلیس است.

توافقی بین اسرائیل و فلسطین جدید امضا خواهد شد تا اینکه اسرائیل دفاع از فلسطین جدید در برابر هرگونه حمله خارجی را برعهده داشته باشد؛ به شرط اینکه فلسطین جدید هزینه این دفاع را به اسرائیل پرداخت کند. مذاکره بین اسرائیل و کشورهای عرب درخصوص مبلغی که اعراب به ارتش اسرائیل به عنوان هزینه حفاظت (از فلسطین جدید) خواهند پرداخت، انجام خواهد شد.

8- جداول زمانی و مراحل اجرا

در زمان امضای توافقنامه:

- حماس همه سلاح های خود را بر می چیند که این امر شامل سلاح‌های فردی و شخصی رهبران حماس هم می شود و این سلاح تحویل مصری‌ها می شود.

- نیروهای حماس به جای آن از کشورهای عرب حقوق ماهیانه می گیرند.

- مرزهای نوار غزه برای تجارت جهانی از طریق گذرگاه‌های اسرائیلی و مصری باز می‌شود و همچنین بازار غزه با کرانه باختری گشوده می‌شود و همچنین از طریق دریا داد و ستد انجام می شود.

- بعد از یک سال از توافقنامه، انتخاباتی دموکراتیک برای دولت فلسطین جدید برگزار و هر شهروند فلسطینی می تواند در انتخابات نامزد شود.

- بعد از گذشت یک سال از انتخابات، همه اسیران به طور تدریجی در طول سه سال آزاد می شوند.

- در طول پنج سال، بندری دریایی و فرودگاهی برای فلسطین جدید احداث خواهد شد و تا آن زمان، فلسطینی ها از فرودگاه ها و بنادر اسرائیل استفاده خواهند کرد.

- مرزها بین فلسطین جدید و اسرائیل به روی عبور و مرور شهروندان و کالاها باز خواهد بود؛ همانطور که هم اکنون با کشورهای دوست اینگونه است. « اسرائیل تعریف هرگونه مرزی برای خود را رد کرده است.»

- یک پل معلق با ارتفاع 30 متر از سطح زمین احداث و کرانه باختری و نوار غزه را به هم وصل می کند و ماموریت احداث آن به شرکتی از چین داده می شود و چین به میزان 50 درصد، ژاپن به میزان 10 درصد، کره جنوبی به میزان 10 درصد، استرالیا به میزان 10 درصد، کانادا به میزان 10 درصد و آمریکا و اتحادیه اروپا با هم به میزان 10 درصد در هزینه ساخت آن مشارکت خواهند داشت.

غور اردن

- همانند امروز وادی اردن در دست اسرائیل باقی خواهد ماند

- جاده "90" چهار بانده خواهد شد. اسرائیل بر احداث آن نظارت خواهد داشت. این جاده فلسطین جدید را به اردن وصل خواهد کرد و زیر نظارت فلسطینی ها خواهد بود.

مسئولیت‌ها (مجازات‌ها)

1- در صورتی که حماس و سازمان آزادی‌بخش این معامله را رد کنند، آمریکا همه حمایت مالی خود از فلسطینی ها را لغو خواهد کرد و با جدیت جلوی کمک به فلسطینی ها از سوی هر کشور دیگری را خواهد گرفت.

2- اگرسازمان آزادی‌بخش فلسطین با شروط این توافقنامه موافقت کند و حماس یا جهاد اسلامی با آن موافقت نکند، این دو گروه مسئول بوده و در هرگونه رویارویی نظامی بین اسرائیل و حماس، آمریکا از اسرائیل برای هرگونه آذار و اذیت رهبران حماس و جهاد اسلامی حمایت خواهد کرد. آمریکا نخواهد پذیرفت که دهها نفر فقط سرنوشت میلیون ها انسان را در دست داشته باشند.

3- در صورتی که اسرائیل این معامله را نپذیرفت، حمایت اقتصادی از اسرائیل متوقف خواهد شد.»

اظهار نظرها پیرامون مخالفت یا موافقت با این طرح از همان لحظات ابتدایی آغاز شد. طرف‌های فلسطینی مانند حماس و تشکیلات خودگردان در کنار ایران، قطر، ترکیه، اردن و یمن، مخالفت صریح خود را با این طرح اعلام کردند. روسیه و اتحادیه اروپا موضع صریحی نگرفته و عنوان کردند که این طرح را با معیارهای خود بررسی خواهند کرد. بریتانیا، اسراییل، فرانسه، عربستان و امارات نیز به صورت شفاف از این طرح حمایت کردند. دبیرکل سازمان ملل با این طرح مخالفت کرد و طرفین را به بازگشت به قطعنامه‌های سازمان ملل فراخواند. همچنین عفو بین الملل این طرح را مصداق نقض حقوق بشر دانست.

معامله قرن تنها طرح صلح بین اسراییل و فلسطین است که هیچ یک از طرف‌های فلسطینی آن را امضا نکرده است. حتی سازش‌پذیرترین طرف‌های فلسطینی مانند محمود عباس و صائب عریقات نیز صراحتا مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده اند.

اما برای درک اهداف این طرح باید به زمینه‌های معرفی آن نیز اشاره کرد. ترامپ در حالی نهایتا معامله قرن را اعلام کرد که خود زیر فشار شدید استیضاح بود و دولت اسراییل نیز علیرغم دو مرحله تنخابات پارلمانی هنوز به ائتلاف نرسیده بود.

ترامپ فارغ از عملکرد خود در حوزه سیاست داخلی، در بحث سیاست خارجی کارنامه چندان قابل دفاعی ندارد. وی از بسیاری از پیمان های مهم جهانی مانند پاریس و برجام خارج شد و نظم بین المللی را به هم زد. سپس با یکجانبه‌گرایی خود درب هرگونه مذاکره را با کره شمالی بست و نهایتا یک جنگ تجاری زیانبار با چین راه انداخت.

از سوی دیگر با وضع تعرفه‌های سنگین حتی شرکای اروپایی خود را خشمگین کرد. با این ها، ترامپ برای فرار از برزخ عملکرد خود در سیاست خارجی به یک برگ برنده احتیاج داشت که آن را در ایجاد صلح بین اسراییل و فلسطین جست و جو میکرد البته از آنجایی که وی برای انتخابات آتی به کمک لابی‌های صهیونیسم مانند آیپاک نیازدارد، در این طرح بیش از هرچیزی در پی کسب رضایت حداکثری اسراییل و صهیونیست‌ها بود.

علاوه بر آنکه هیچکدام از طرفین فلسطینی زیر بار این طرح نرفتند، اتفاقات دیگری نیز باعث شد تا ترامپ نتواند طرح خود را پیگیری کند.

جبهه مقاومت به عنوان مخالف اصلی این طرح در سالیان گذشته توانسته موازنه قدرت را در منطقه معتدل کند و دیگر اسراییل و حامیانش دست بالا را در منطقه ندارند.

رهبری اصلی این جبهه با ایران است که به ویژه توسط نیروی قدس سپاه اعمال می‌شود، ترامپ یکی از موانع اصلی بر سر راه طرح خود را جبهه مقاومت و به ویژه ایران و در راس آن سردار سلیمانی می‌دانست. لذا با ترور شهید سلیمانی خواست قدم نهایی را برای اعمال این طرح بردارد، اما تحولات منطقه بسیار متفاوت تر از آنچه او و هم پیمانان اسراییلی‌اش تصور می‌کردند پیش رفت. سران جبهه مقاومت با اتخاذ استراتژی‌ها و مواضع یکپارچه و موضع‌گیری تهاجمی این پیام را به آمریکا رساندند که فعالیت جبهه مقاومت پس از شهید سلیمانی با همان حدت و شدت و با همان آرمان‌ها ادامه دارد.

فرایند استیضاح ترامپ و تشکیل دولت ائتلافی اسراییل نیز بیشتر از آنچه تصور می‌کردند به طول انجامید. سپس اتهامات اقتصادی نتانیاهو نیز به دادگاه عالی اسراییل رفت و او را همانند ترامپ وارد یک جدال تمام عیار داخلی کرد.

با آغاز بحران کرونا نیز سیل توجهات از هرگونه مسئله کوچک و بزرگ دیگر برداشته شد و به این بیماری معطوف گردید. با کاهش شدید قیمت نفت و تبعات بسیار سنگین اقتصادی کرونا، به نظر میرسد هیچ کدام از کشورهای عربی که بار اصلی تامین مادی این طرح بر دوش آنان است، توانایی تامین مالی طرح را نداشته باشند.

آمریکا طرفین فلسطینی را تهدید کرده که در صورت نپذیرفتن این طرح، تمامی کمک‌های مالی خود را به فلسطین قطع خواهد کرد، اما در سالیان اخیر این تنها امریکا نبوده که کمک‌های خود را راهی فلسطین کرده است، بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی در کنار مجامع بین المللی اقدام به کمک به فلسطین کرده اند. هر چند آمریکا تهدید کرده جلوی کمک‌های خارجی را نیز می‌گیرد اما به نظر نمی‌رسد توانایی آن را داشته باشد. حتی آمریکا اگر بتواند جریان کمک‌های کشورهای اروپایی و سازمان‌های بین المللی را قطع کند، گستردگی جبهه مقاومت در حدی است که به راحتی بتوانند این کمک‌ها را به فلسطین برسانند.

در سال‌های گذشته شاخه‌های نظامی جنبش‌های مقاومت فلسطینی، پیشرفت بسیاری داشته‌اند و علاوه بر افزایش سرمایه انسانی، به بسیاری از ادوات نظامی نیز مجهز شده‌اند. کما اینکه بسیاری از آنان در جنگ 33 روزه به کمک لبنان برخواسته و اسراییل را شکست داده‌اند و حال نسبت به آن زمان نیز پیشرفت بسیاری داشته‌اند.

مانع دیگر بر سر راه آمریکا و اسراییل، انشقاق در بین کشورهای عرب است، در سال‌های اخیر تنش‌ها میان قطر با عربستان و امارات و بحرین اوج گرفته است. همچنین دولت یمن نیز تبدیل به یک دولت انقلابی شده است. بنابراین دیگر دیگر همه کشورهای عرب در یک جبهه قرار ندارند تا از اقدامات آمریکا و اسراییل حمایت کنند.

همچنین اردن نیز برخلاف قبل به مخالفت با اقدامات اسراییل و آمریکا روی آورده است. طبق معامله قرن، اسراییل بخش‌هایی از خاک اردن را نیز تصاحب می‌کند که این خود از مهمترین دلایل مخالفت اردن با این طرح است.

حدس و گمان‌ها بر این است که در آخرین دیدار پوتین و نتانیاهو، رییس جمهور روسیه به نخست وزیر اسرائیل تاکید کرده اگر اسرائیل میخواهد تا نفت و گار روسیه به آن ها صادر شود نباید این طرح را بپذیرد.

رهبر انقلاب نیز هفته گذشته در جریان سخنرانی خود به مناسبت روز جهانی قدس بر تداوم تلاش‌ها در همه ابعاد سیاسی، نظامی و اجتماعی برای ایجاد کشور مستقل فلسطین و نابودی اسراییل تاکید کردند.

ایشان با بیان این نکته که رژیم صهیونیستی زائده‌ای مهلک و زیان بخش برای این منطقه است و به یقین ریشه‌کن و ازاله خواهد شد، به نکوهش افرادی پرداختند که اسراییل را یک واقعیت می‌دانند و تاکید کردند با واقعیت‌های مهلک و زیان‌بخش باید مبارزه کرد و آن را ازاله کرد.

رهبر انقلاب در پایان سخنانشان تصریح کردند فلسطین متعلق به فلسطینیان است و باید با اراده‌ی آنان اداره شود. طرح همه‌پرسی از همه‌ی ادیان و اقوام فلسطینی که از نزدیک به دو دهه‌ی پیش از این ارائه کرده‌ایم، تنها نتیجه‌ای است که باید بر چالش‌های امروز و فردای فلسطین مترتب شود، این طرح نشان می‌دهد که ادعای یهودی ستیزی که غربیان با بوق‌های خود آن را تکرار می‌کنند، به کلی بی‌اساس است. در این طرح، فلسطینیانِ یهودی و مسیحی و مسلمان، در کنار هم در یک همه‌پرسی شرکت و نظام سیاسی کشور فلسطین را تعیین می‌کنند؛ آنچه قطعاً باید برود نظام صهیونیستی است و صهیونیسم، خود بدعتی در آئین یهود و کاملاً بیگانه از آن است.