توصیه‌های دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت برای مقابله با گرمازدگی
دکتر علیرضا عباسیان در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص روش‌های طب سنتی برای مقابله با گرمازدگی، گفت: یکی از حالت‌هایی که ممکن است در فصول گرم سال رخ دهد، گرمازدگی است. گرمازدگی حالتی است که فراتر از یک احساس گرمای ساده اذیت کننده است و به دلیل اینکه فرد در مدت طولانی در محیط گرم زیر تابش نور آفتاب بوده است، آب و مایعات بدن خود را از دست داده و دچار علائم بالینی می‌شود که با یک خنک شدن ساده رفع نخواهد شد. این علائم می‌تواند طیف گسترده‌ای از یک بی‌حالی ساده تا سردرد و حتی بیهوشی، اغما و مرگ در برخی افراد داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه گرمازدگی در دو شاخه مجزا مطرح می‌شود، افزود: شاخه اول بروز گرمازدگی در افراد سالم است و شاخه دوم بروز آن در افرادی است که بیماری زمینه‌ای دارند؛ به طور مثال در افرادی که به دیابت دچار هستند این موضوع بسیار مهم‌تر است؛ چراکه ممکن است این افراد بویژه کسانی که قند بالایی دارند به دلیل اینکه آب بدن خود را از دست می‌دهند، اندازه قندخون‌شان حتی دو برابر شده و همین موضوع سبب بیهوشی، غما و به کما رفتن آنها شود.
معاون تعالی دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه طب رایج و طب سنتی دستورات خاص خود را برای رفع این موضوع دارند، اظهار کرد: مهم‌ترین اقدامی که طب رایج توصیه می‌کند، جایگزینی مایعات برای افرادی است که دچار گرمازدگی شده‌اند که معمولا در حالات خفیف مایعات خوراکی استفاده می‌شود. ما نیز در شاخه طب سنتی توصیه می‌کنیم این مایع اندکی املاح نیز داشته باشد؛ به طور مثال استفاده از دوغی که کمی نمک دارد یا لیوان آبی که مقداری نمک و شکر دارد به افراد توصیه می‌شود، زیرا با تعریق علاوه بر از دست دادن آب بدن، مقداری از املاح بدن را نیز از دست می‌دهیم.
وی افزود: در حالت‌های شدید گرمازدگی نیز با تزریق سرم به فرد ضمن رساندن آب به بدن فرد، املاح کافی نیز به او خواهد رسید و کمک می‌کند فرد در شرایط بهتری قرار گیرد.
وی با بیان اینکه طب سنتی در دو بخش درمان و پیشگیری از گرمازدگی، توصیه‌هایی به مردم دارد، گفت: در بحث پیشگیری فرد باید حالاتی را که منجر به گرمازدگی خواهد شد، پیش‌بینی کند و بطری آب، سایه بان و... فراهم کند تا بتواند از گرمازدگی پیشگیری کند. به افردی که مجبور به خروج از منزل در هوای گرم هستند نیز توصیه می‌کنیم در ساعات اولیه صبح یا هنگام غروب آفتاب از منزل خارج شوند تا در معرض تابش مستقیم نور زیاد خورشید قرار نگیرند. همچنین به افراد توصیه می‌کنیم در این فصل از مصرف غذاهای گرم مزاج مانند غذاهای تند و ادویه دار، خشکباری مانند گردو، میوه‌هایی مانند موز خودداری کنند. در مقابل مصرف غذاهای سرد مزاج یا غذاهایی که رطوبت بالایی دارند مانند کاهو که حجم زیادی از آن را آب تشکیل می‌دهد توصیه می‌شود.
عباسیان با بیان اینکه در طب سنتی تنوعی از سکنجبین‌ها وجود دارد، اظهار کرد: اگر بخواهیم به طور اجمالی توضیح دهیم، سکنجبین‌ها از دو طعم ترش و شیرین تشکیل شده و توصیه می‌شود در تهیه سکنجبین‌ها، درصد ترشی را بیشتر در نظر بگیرند؛ حتی یک شربت آبلیموی ساده هم یک نوع سکنجبین محسوب می‌شود. استفاده از سکنجبین‌ها به عنوان یک نوشیدنی پیشگیری کننده از گرمازدگی در صبح روز گرمی که قرار است از منزل خارج شوند، توصیه می‌شود. البته هر کس به فراخور حال خود می‌تواند به این توصیه‌ها عمل کند و فردی که دیابت دارد بهتر است از همان توصیه اول یعنی استفاده از دوغ همراه با کمی نمک پیروی کند.
وی درباره مواقعی که فرد دچار گرمازدگی می‌شود نیز گفت: توصیه اول این است که فرد را به محلی که سایه است ببرند و سپس روی بدن او لباس مرطوب قرار دهند و آرام آرام به او مایعات خنک بدهند. آب ساده یا دوغ رقیق نمک‌دار می‌تواند موثر باشد. استفاده از تخم خرفه خیس شده در آب یا دوغ نیز می‌تواند موثر باشد.
معاون تعالی دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت درباره توصیه‌های طب سنتی برای مقابله با سوختگی‌های پوست بدن ناشی از قرار گرفتن در هوای گرم و آفتابی، بیان کرد: ماسک کردن تراشه خیار یا خیار رنده شده، ماسک کردن ماست، ژل آلوئه‌ورا می‌تواند کمک کننده باشد.
وی با بیان اینکه در هنگام گرمازدگی موضوعی مانند آسیب دیدن چشم به دنبال گرمای زیاد نیز مطرح است، خاطرنشان کرد: بستن چشم‌ها و قرار دادن پارچه مرطوب بر روی چشم نیز می‌تواند برای رفع این مشکل، موثر باشد.
