از اختلافهای آماری که همواره بین مرکز آمار و بانک مرکزی وجود داشت و موجب ابهاماتی در آمارهای رسمی کشور میشد، در نهایت در اواخر سال ۱۳۹۷ و با مصوبه شورای عالی آمار رای بر حذف موازیکاری آماری شد و براین اساس بانک مرکزی دیگر مجاز به انتشار آمارهای مربوط به تورم، رشد اقتصادی و حسابهای ملی نیست و مرکز آمار مرجع رسمی انتشار این آمار است.
با این وجود در این فاصله گرچه بانک مرکزی آمار رشد اقتصادی و یا تورم را به طور رسمی در سایت خود منتشر نمیکند، اما این آمار اغلب از سوی رئیس کل بانک مرکزی اعلام میشود.
اما طی روزهای اخیر وضعیت رشد اقتصادی در مجموع سال ۱۳۹۸ از سوی مرکز آمار اعلام شد که نشان داد در مجموع رشد اقتصادی ایران مثبت نیست؛ به گونهای که رشد اقتصادی بدون نفت به منفی ۰.۶ و با نفت به منفی هفت رسیده بود.
به فاصله کوتاه عبدالناصر همتی - رئیس بانک مرکزی - نیز از آمار مثبت اقتصادی بدون نفت خبر داد و گفت که رشد اقتصادی بدون نفت مثبت ۱.۱ درصد ولی با نفت به دلیل کاهش درآمدهای نفتی منفی ۶.۵ درصد بوده است.
در این شرایط وضعیت رشدی که از سوی مرکز آمار و بانک مرکزی اعلام شده از این حکایت دارد که گرچه در بخش نفتی با توجه به کاهش درآمدهای نفت رشد منفی ثبت شده و هر دو آمار این موضوع را تائید میکند ، ولی در بخش بدون نفت آمار مرکز آمار منفی و بانک مرکزی مثبت بوده و ۱.۵ درصد بین هر دو اختلاف آماری وجود دارد.
در بخشهای دیگر این نیز اختلاف آمار دیده میشود؛ به طوری که طبق اعلام مرکز آمار در بخش کشاورزی رشد اقتصادی سه درصد و اعلام بانک مرکزی با اختلاف ۵.۸ درصدی مثبت ۸.۸ درصد است.
در رابطه با رشد حوزه صنعت و معدن این اختلاف فاحش است و تا ۱۷ درصد میرسد، مرکز آمار رشد حوزه صنعت و معدن را منفی ۱۴.۷ اعلام کرده در حالی که طبق محاسبات بانک مرکزی این رشد مثبت ۲.۳ درصد است.
در بخش خدمات آمار تا حدودی نزدیکتر است و مرکز آمار منفی ۰.۳ و بانک مرکزی منفی ۰.۲ درصد اعلام کرده که به گفته رئیس کل بانک مرکزی دلیل این موضوع به شیوع ویروس کرونا و اثرگذاری آن بر مشاغل این بخش برمیگردد.
براین اساسآمار مرکز آمار و بانک مرکزی در رشد اقتصادی بار دیگر موجب ایجاد اختلاف آماری شده و با توجه به اینکه بانک مرکزی منع از انتشار آمار است، شاید مناسب باشد در این میان توضیح شفافی در رابطه با این اختلاف به اذهان عمومی و به ویژه کارشناسان و برنامهریزان در رابطه با اختلاف آمار ارائه شود که بدانند با اختلاف موجود، کدام آمار دقیقتر بوده و باید به آن استناد کنند، هرچند که مرجع رسمی محاسبه و انتشار آمار مرکز آمار ایران است.
مقایسه آمار مرکز آمار و بانک مرکزی از رشد اقتصادی ۱۳۹۸
رشد اقتصادی | مرکز آمار | بانک مرکزی |
با نفت | ۷- | ۶.۵- |
بدون نفت | ۰.۶- | ۱.۱ |
کشاورزی | ۳ | ۸.۸ |
صنعت و معدن | ۱۴.۷- | ۲.۳ |
خدمات | ۰.۳- | ۰.۲- |