فرش قرمز برای بازگشت احمدی‌نژاد در ۱۴۰۰| یاران قدیمی او چه می‌گویند؟

محمود احمدی‌نژاد که این روزها در مظان آمدن دوباره به عرصه قدرت است، در یک گفت‌وگوی اسکایپی با شبکه یو.اس.ایران گفته است: «درباره انتخابات فکری نکرده و شخصا تمایلی ندارم، اما مثل همه ایرانیان آماده فداکاری هستم».

او در پاسخ به این سؤال که آیا در انتخابات پیش‌رو کاندیدا می‌شوید و چه پیامی برای ایران‌دوستان دارید، گفت: «فکر می‌کنم تا انتخابات خیلی وقت داریم و باید به فکر امروز باشیم. امسال در کل دنیا سال تحولات است و باید خودمان را برای آن آماده کرده و مراقب باشیم تا ملت‌ها آسیب نبینند. امروز بیشتر از آنکه مراقب یک منطقه باشیم باید فکر جهان، اصلاح و تغییر آن باشیم. هر تغییر در ضعف جهان و در ضعف جامعه انسانی رخ می‌دهد. من فرد کوچکی از هفت میلیارد جمعیت جهان هستم که دوست دارم جهان آزادی و عزت داشته باشد. درباره انتخابات فکری نکرده و شخصا تمایلی ندارم، اما مثل همه ایرانیان آماده فداکاری هستم».

به نوشته روزنامه شرق، از سویی دیگر، عباس امیری‌فر که پیش‌تر بسیار به احمدی‌نژاد نزدیک بود، قبلا خبر داده بود که احمدی‌نژاد صددرصد برای 1400 می‌آید و حالا به خبرآنلاین تأکید کرده است: «با شناختی که من دارم او در انتخابات شرکت خواهد کرد. ممکن است که افراد دیگری هم در این انتخابات شرکت کنند، منتها باید شرایط زمان را هم در نظر بگیریم، الان با توجه به این تورم بی‌سابقه و فضای اقتصادی این سال‌ها و... محبوبیت آقای احمدی‌نژاد بالا رفته است، بنابراین به نظر من شرکت می‌کنند».

احمدی‌نژاد برای آمدن سدی محکم به نام شورای نگهبان دارد؛ سال 96 رد صلاحیت شد. باهنر گفته بود: «من حضرت آیت‌الله جنتی را در یکی از جلسات مجمع تشخیص دیدم. بعد از این بود که حضرت آقا سفارش کرده بودند که آمدن احمدی‌نژاد به مصلحت نیست. به آقای جنتی گفتم احمدی‌نژاد کاندیدا می‌شود. گفت واقعا کاندیدا می‌شود؟ خبر داری؟ گفتم به‌هیچ‌وجه. فقط تحلیل دارم. آیت‌الله جنتی خیلی تعجب کرد و گفت اگر نامزد بشود یعنی به دنبال فتنه است...». حالا برخی مدعی شده‌اند که او رایزنی برای نزدیکی به شورای نگهبان را آغاز کرده است. مرتضی طلایی، چهره نزدیک به قالیباف، این ادعا را مطرح کرد اما بعدا عقب نشست و گفت فقط استنباط شخصی‌اش بوده نه اینکه اطلاعات خاصی داشته باشد! اطلاعات بوده یا استنباط حالا امیری‌فر هم مدعی است که احمدی‌نژاد اگر بتواند به شورا نزدیک شود و تیمی در حد انقلاب و نظام انتخاب کند امیدی است که برگردد: «مشابه این اتفاق در مجلس هم افتاد؛ یعنی تعدادی که الان منتقد آقای احمدی‌نژاد هستند اما مدتی در دولت ایشان بودند، مردم به آنها اقبال نشان دادند و تعدادی انتخاب شدند، این نکته‌‌ای است که بستگی به عملکرد ایشان دارد؛ یعنی باید مذاکراتی داشته باشد که با مقداری تفاهم در مسائل، می‌تواند خودشان را عرضه کند». امیری‌فر گفته که اگر رئیسی کاندیدا شود چون مخالفتی با آقای احمدی‌نژاد ندارد یا حداقل آن را علنی نمی‌کند، اگر بگوید من احمدی‌نژاد را در سمت معاون اولی خود انتخاب می‌کنم، اگر این نظر را بدهد به نظر من با رأی بالایی انتخاب خواهد شد، البته باید رقیب ایشان را هم درنظر بگیریم. درنهایت به نظر من احمدی‌نژاد الان رأی خوبی در میان مردم دارد؛ یعنی چون بیشتر در میان مردم است، اگر اشکالات خود را رفع کند و مقداری با صراحت بیشتر نسبت به نظام و ولایت فقیه و رهبری نظر قاطعی دهد، خیلی‌ها پشت ایشان قرار می‌گیرند و به او کمک می‌کنند. به نظر من این طرح می‌تواند موفق شود».

امیری‌فر مدعی است که شواهدی مبنی‌بر تغییر رویکرد احمدی‌نژاد و تغییر ترکیب تیمش وجود دارد. این به آن معنی است که او حلقه پیشین را که از سوی اصولگرایان به جریان انحرافی معروف شده بودند و چهره‌های اصلی‌اش را که این روزها در زندان‌اند، کنار می‌زند. به نظر می‌رسد که بی‌اعتمادی اصلاح طلبان به احمدی‌نژاد کاملا درست بوده است. او اهل بازی است و برایش قدرت از همه‌چیز مهم‌تر است؛ تاجایی‌که حتی حاضر است یارانش و جریانی که مدعی رهبری آن بود، یعنی به همان بهاری پشت پا بزند! امیری‌فر گفته است: «نشانه‌هایی وجود دارد که آقای احمدی‌نژاد تیم سابقش را در دفترش عوض کرده و افراد داناتری را آورده است و دیگر اسمی از آقای بقایی و مشایی نیست؛ یعنی اصلا دیگر در دفتر رفت‌وآمدی ندارند و یعنی تغییراتی ایجاد شده است. با روحیاتی که من از آقای احمدی‌نژاد می‌شناسم تغییر مواضع می‌دهد؛ یعنی این‌گونه نیست که حتما روی موضع خودش باشد و الان هم با گذشت هشت سال با تجربه‌‌ای که به دست آورده است این روحیه را دارد که بخواهد در گذشته خود تجدید نظر کند و اشتباهات خود را در گذشته تکرار نکند». او گفته که اگر این کار را بکند طبیعی است که اقبال ایشان زیاد است، «اقبال در این حد است که اگر شخصی هم مورد تأیید شورای نگهبان قرار بگیرد؛ مثلا شخصیتی مانند آقای رئیسی اگر احمدی‌نژاد را به عنوان معاون اول و نفر دوم خود انتخاب کند، در رأی‌گیری این فرد خیلی تأثیر دارد یعنی محبوبیت احمدی‌نژاد می‌تواند آرا را به خود جذب کند؛ همه اینها بستگی به خود ایشان دارد.» امیری‌فر که تا پیش از این به‌شدت منتقد احمدی‌نژاد بود در این مصاحبه فرش قرمز را برای رئیس سابقش پهن کرده است: «انتقاداتی به آقای احمدی‌نژاد داریم اما مزایای خوبی هم دارد، اینکه خود او یک رسانه است و مردم‌دوست است و برخلاف تمام این اختلاس‌ها و دزدی‌هایی که شاهد آن هستیم ایشان ساده‌زیست است و همان خانه‌‌ای را دارد که قبلا داشته و چیزی به آن اضافه نکرده است و طرح‌هایی مثل یارانه، مسکن مهر و... داشتند». اصولگرایانی که پیش‌تر یکی‌یکی از احمدی‌نژاد اعلام برائت کرده بودند، این روزها در حال رنگ عوض‌کردن‌اند. احتمالا برای 1400 گزینه رأی‌آور ندارند و بعد از مشارکت پایین مردم در انتخابات مجلس، برای‌شان «میزان رأی ملت است» بسیار مهم شده است.

پیش‌تر هم شمس‌الدین حسینی، وزیر سابق احمدی‌نژاد و نماینده فعلی مجلس در تمجید از رئیس سابق دولتش گفته بود که به او افتخار می‌کند: «به آقای احمدی‌نژاد که یک چهره خدومی بودند افتخار می‌کنیم و ارتباط عاطفی ما برقرار است... در اوج حملاتی که به آقای احمدی‌نژاد می‌شد در آبان سال ۹۲، آمدم و مبانی اقدامات کارمان را در برنامه پایش توضیح دادم».

رفاقت یک احمدی‌نژادی سابق با قاضی فراری

امیری‌فر: من با آقای منصوری دوست بودم و در بسیاری از جلسات فقه با هم شرکت می‌کردیم. یک روز به من گفت می‌خواهیم شما را برای انتشار سی‌دی «ظهور نزدیک است» دستگیر کنیم. من ابتدا فکر کردم شوخی می‌کند اما ۱۱ اردیبهشت دیدم بدون اینکه به من احضاریه یا اخطار دهند، یک‌مرتبه من را دستگیر کردند و ایشان قاضی ما شدند و شروع به تهدید کردند و من را به انفرادی انداختند. هرچه گفتم اینها دروغ و تهمت است، قبول نکردند و ۵۲ روز من را به انفرادی بردند و چنین برخوردی با من کردند و من فقط گفتم که آقای منصوری بدانید که خدا این بلا را یک روزی به سر خودتان خواهد آورد و ظلم درست نیست. شما با من رفیق و هم‌لباس هستید پس چرا شما پیگیری می‌کنید، پرونده من باید در دادگاه ویژه روحانیت بررسی شود، اما ایشان گفت چون شما سردار سپاه هستید کارکنان دولت پیگیر کارتان هستند و درنهایت من را با آن وضعیت بد به انفرادی انداختند. زمانی‌که ایشان بازنشسته شد و می‌خواست فرار کند (قبل از اینکه آقای رئیسی بیاید) با من تماس گرفت و گفت شما تبرئه شده‌‌اید و ما از شما عذر می‌خواهیم... در نهایت من از ایشان شکایت کردم که به‌خاطر بازنشسته‌شدن ایشان، آن شکایت را مختومه کردند. خلاصه اینکه ایشان ۵۲ روز من را بی‌گناه به انفرادی انداختند و سایت‌ها چقدر به من دروغ و افترا بستند. درنهایت بعد از چند سال حقانیت من به نتیجه رسید و پلیس بین‌الملل ایشان را به‌عنوان یک متهم بزرگ دستگیر کرد و می‌خواهند او را به ایران منتقل کنند. این قاضی اتهامات زیاد دیگری هم دارد که جای گفتن آن نیست.

مشاور سابق احمدی‌نژاد: جایگزینی افراد دانا و انقلابی به جای «مشایی و بقایی» شرط «تایید صلاحیت»

روزنامه اعتماد نیز در گزارشی درهمین رابطه نوشته است: محمود احمدی‌نژاد این روز‌ها یکی از مهم‌ترین گزینه‌های انتخاباتی محسوب می‌شود که حدود یک سال تا برگزاری آن، باقی مانده و با توجه به خوی تغییرپذیر و پیش‌بینی‌ناپذیر سیاست ایرانی، اظهارنظر قطعی درباره گزینه‌های سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری، آن هم در شرایطی که جمهوری اسلامی با هزار و یک مشکل و معضل اقتصادی مواجه است و همزمان شاهد برگزاری انتخاباتی با کمترین مشارکت تاریخ خود بوده، امری است ناممکن، اما بازار گمانه‌زنی‌ها این روز‌ها چنان داغ شده که گویی خیال همه هم از تایید یا احزار صلاحیت گزینه‌ها توسط شورای نگهبان آسوده است و هم از میزان مشارکت انتخابات ۱۴۰۰. این میان، یکی از چهره‌هایی که بحث درباره تایید یا عدم تایید صلاحیتش نقل محافل است، همان رییس‌جمهوری سابق ایران است که حالا از آمادگی خود برای «فداکاری» در راه «ایران» سخن گفته است.

مساله صلاحیت احمدی‌نژاد که روزگاری بهترین رابطه ممکن را با نهاد‌های حاکمیتی و انتصابی همچنین طیف موسوم به «حزب‌اللهی» دیروز و «انقلابی» امروز داشت از آنجا آغاز شد که او پس از خداحافظی‌اش از کاخ «پاستور»، در پی محاکمه نزدیکانش، مقابل همین نهاد‌ها ایستاد و همزمان با بی‌توجهی به «نهی رهبری» در انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کاندیداتوری کرد تا شورای نگهبان را ناچار به ردصلاحیت مردی کند که تنها ۴ سال پیش از آن، رییس‌جمهوری نزدیک به نظام بود. این مهم سبب شد تا بخش قابل توجهی از چهره‌های نزدیک به او برای آنکه شانس تایید صلاحیت خود را حفظ کنند، رفته‌رفته از احمدی‌نژاد و مواضعش فاصله بگیرند. تصمیمی که ازقضا جواب داد و سبب شد تا تعداد قابل توجهی از یاران بهاری احمدی‌نژاد، حالا در «بهارستان‌نشینان» دوره یازدهم باشند و همزمان حامیان جدی او، برای بازگشت دوباره به حلقه اصلی قدرت.

شرط تایید

«ممکن است در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ شرایط عوض شود و تایید صلاحیت شوند.» این عین عبارتی است که فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی اتمی دولت احمدی‌نژاد درباره وضعیت او در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده در آخرین گفت‌وگوی خود با روزنامه «اعتماد» به کار می‌برد. عبارتی که روز‌های بعد از انتشار با گفته‌های نزدیکان احمدی‌نژاد تکمیل شد تا خبر از تهیه پازلی از سوی بهاری‌ها با افق ۱۴۰۰ دهد. احمد خورشیدی آزاد، پدر داماد احمدی‌نژاد که در جریان رقابت بر سر کرسی ریاست مجلس ازجمله حامیان علی نیکزاد، وزیر راه و شهرسازی احمدی‌نژاد بود، در اظهاراتی قابل تامل که خبرگزاری برنا آن را منتشر کرد از «احتمال توافق میان احمدی‌نژاد و شورای نگهبان» برای «تایید صلاحیت» او سخن به میان آورد. او جزییات بیشتری از چیستی مبانی این مذاکره احتمالی ارایه نکرده ولی عباس امیری‌فر، مشاور و ریاست شورای فرهنگی و امام جماعت مسجد سلمان نهاد ریاست‌جمهوری در دولت دهم نیز دیروز در گفتگو با خبرآنلاین «انتخاب تیم و مدیران انقلابی» را یکی از شروط «بازگشت احمدی‌نژاد» عنوان کرده است.

تمایلی ندارم اما...

هیچ یک از چهره‌های نزدیک به رییس‌جمهوری سابق منظور خود از کلیدواژه «تیم انقلابی» را تشریح نکرده‌اند ولی با اتکا به نوع کنش و واکنش نهاد‌های حاکمیتی با احمدی‌نژاد، به نظر می‌رسد شرط بازگشت او، خداحافظی با نزدیک‌ترین رفقایش از اسفندیار رحیم مشایی و حمید بقایی گرفته تا مرتضی تمدن و محمدرضا الهام است. چهره‌هایی که در روزگار سختی رییس‌جمهوری دولت‌های نهم و دهم پس از خداحافظی با پاستور کنارش ایستادند و همین مساله کنار گذاشتن‌شان را دشوار کرده است؛ هر چند که امیری‌فر از ایجاد تغییر در دفتر او گفته و تاکید کرده است: «احمدی‌نژاد تیم سابقش را در دفترش عوض کرده و افراد داناتری را آورده است و دیگر اسمی از آقای بقایی و مشایی نیست.» با این حال و از قرار معلوم باید منتظر گذشت زمان بود و تغییرات احتمالی در تیم و یاران احمدی‌نژاد را به نظاره نشست ولی تا آن زمان گفته‌ها و مواضع او قابل توجه خواهد بود. احمدی نژاد درباره گمانه‌زنی‌ها درباره حضورش در انتخابات در اظهاراتی که شبکه ماهواره‌ای «یو اِس ایران تی‌وی» منتشر کرده، صراحتا حاضر به تکذیب ماجرا نشده و با تاکید بر اینکه او «به عنوان یکی از هفت و نیم میلیارد انسان این کره خاکی» دوست دارد «شاهد آسایش، آزادی، رفاه و عزت» باشد، گفته است که «هنوز هیچ فکری درباره انتخابات ریاست‌جمهوری» نکرده و «شخصا تمایلی به این مساله ندارد» ولی «همانند همه ایرانیان آماده فداکاری در راه ایران» است.

معاون اولی آقای رییس؟

نکته قابل توجه در این میان آنکه از قرار معلوم اصولگرایان برای استفاده از سبد رای احمدی‌نژاد به ویژه در شهر‌ها و روستا‌های کوچک‌تر خواب و خیال‌هایی دیده‌اند؛ چنان که امیری‌فر از احتمال ارایه پیشنهاد معاون اولی به احمدی‌نژاد، از جانب «ابراهیم رییسی» و «سعید جلیلی» سخن به میان آورده است؛ پیشنهادی که دست‌کم در مورد رییسی با توجه به تکذیب حضورش در انتخابات ریاست‌جمهوری ازجانب محسنی اژه‌ای - قائم‌مقام این روزهایش در دستگاه قضا- کمی دور از ذهن است ولی درباره جلیلی که روابطی حسنه با نهاد‌های حاکمیتی دارد، ممکن است عملیاتی شود هر چند که تحقق این مهم به معنای سایه انداختن معاون اول بر رییس دولت است و چندان منطقی به نظر نمی‌رسد ولی احتمال حضور احمدی‌نژاد در بیرون از صحنه و حمایت از جلیلی و حتی مهرداد بذرپاش همچنان وجود دارد؛ به‌ویژه آنکه حدادعادل ثابت کرده در میان اصولگرایان نیز سبد رای قابل توجهی ندارد و این مهم همزمان با گسترش دایره نفوذ عدالتخواهان و به اصطلاح نیرو‌های انقلاب درمیان اصولگرایان می‌تواند به منزله فرصتی برای حضور رییس‌جمهوری سابق در راس هرم اصولگرایان یا دست‌کم بخش تندرو آنان تلقی شود.

تغییر مواضع

امیری‌فر در بخشی از اظهاراتش درباره احمدی‌نژاد و شرط و شروط تایید صلاحیت دوباره‌اش از سوی شورای نگهبان به مواضع اخیر او اشاره کرده و گفته است: «این پیغام‌ها برای من می‌رسد که ایشان مواضع خودشان را تغییر داده است.»احتمالا منظور او از تغییر مواضع  احمدی نژاد، نوع نگرش به نهاد‌های حاکمیتی و رهبری است، اما از قرار معلوم تغییر مواضع احمدی‌نژاد شامل نوع نگاه او به امریکا و جهان غرب نیز شده است. وی که در روز‌های حضورش در راس دولت به‌زعم تحلیلگران یکی از خصمانه‌ترین روابط میان جمهوری اسلامی با اروپا و امریکا را رقم زد، حالا از لزوم «حل و فصل مشکلات» گفته و خواستار «مذاکره بی‌واسطه تهران و واشنگتن» شده و تاکید می‌کند که «رفتار‌های تند» حاصلی ندارد.

به این ترتیب ظاهرا باید منتظر ماند و دید احمدی‌نژاد برای بازگشت دوباره به حاکمیت تا چه حد حاضر به کنار گذاشتن دوستانش است و همزمان برای جلب نظر طیف دانشگاهی و روشنفکر جامعه ایرانی که چندان تمایلی به او ندارد، حاضر است از برخی از تفکرات خود عبور کند یا اینکه در بر همان پاشنه خواهد چرخید که پیش از این می‌چرخید؟