بهترین نوشیدنی هنگام ورزش و کوهنوردی
باتوجه به گرمای هوا و اشتیاق کوهنوردان برای صعود، کوهنوردی در گرما چالش هایی را برای علاقه مندان این رشته ایجاد کرده است. از نکات مهمی که کوهنوردان باید در فصل گرما رعایت کنند جلوگیری از گرما زدگی است.
گرمازدگی حاد باعث شده که کوهنورد هرچند حرفه ای باشد یک قدم به مرگ نزدیک تر شود. بسیاری از مرگ و میر ها در تابستان برای علاقه مندان صعود به دلیل گرما زدگی بوده است بنابراین باید به این مورد مخصوصا در فصل گرما توجه خاصی شود. نوشیدن مایعات هنگام کوهنوردی باعث شده که گرما زدگی به تعویق افتد. حال سوال اصلی که در ذهن مخاطب ایجاد می شود این است که هنگام فعالیت های ورزشی در فصل گرما به خصوص ورزش کوهنوردی باید از چه مایعاتی استفاده کنیم؟
دکتر حمید مساعدیان عضو کمیسیون پزشکی اتحادیه جهانی کوهنوردی درباره مصرف مایعات برای جلوگیری از گرما زدگی گفت: حتما بدن ورزشکار برای فعالیت های ورزشی نیاز به مایعات دارد. اگر ورزشکاری حدود یک ساعت ورزش می کند آب معمولی می تواند نیاز های او را برطرف کند اما اگر فعالیت ورزشی چند ساعت طول بکشد مانند کوهنوردی و ورزش هایی که ورزشکار در باشگاه به مدت چند ساعت آن را انجام می دهد حتما باید علاوه بر آب، مواد قندی و نمکی مورد استفاده ورزشکار قرار گیرد.
او افزود: مواد نمکی شامل سدیم و پتاسیم می شود که می توان آنها را در پودر اُ آر اس یافت. برای تهیه این پودر باید به داروخانه ها مراجعه کرد. این پودر را با دستور العمل های موجود با آب مخلوط می کنیم. به عنوان مثال نصف قاشق چایی خوری این پودر با یک لیتر آب مخلوط می شود. حتی می توان مقداری مواد شیرین به ترکیب اضافه کرد تا این یک نوشیدنی ورزشی شود. همچنین برای خوشمزه کردن آن می توان از مقداری آب لیمو استفاده کرد.
مساعدیان گفت: این بهترین نوشیدنی است که یک ورزشکار می تواند در طول تمرین از آن استفاده کند. در هر ساعت ورزش باید ورزشکار یک تا دو لیوان آب استفاده کند( ۵۰۰سی سی). آب یونیزه شده هم به دلیل داشتن نمک توصیه می شود و می تواند نیاز های مایعاتی بدن ورزشکاران و کوهنوردان را تامین کند.
او در پاسخ به اینکه آیا این باور قدیمی که آبلیمو باعث می شود گرما زدگی از بین برود درست است یا خیر؟ پاسخ داد: آبلیمو در رفع گرما زدگی هیچ تاثیری ندارد. آبلیمو تنها خاصیتی که دارد بحث ارتفاع و آلکالوز تنفسی را برطرف می کند.
او در باره آلکالوز تنفسی گفت : آلکالوز تنفسی در صورت فعالیت ورزشی و نفس نفس زدن طولانی به وجود می آید. در این حالت معمولا دی اکسید کربن(CO۲) بدن افت می کند که باعث قلیایی شدن خون می شود. مواد اسیدی مانند لیمو می تواند آلکالوز تنفسی را جبران کند. همچنین لیمو باعث می شود که سردرد برطرف شود. بنابراین لیمو هم نوشیدنی خوب و موثر برای ورزش خواهد بود.
او در پاسخ به اینکه یک کوهنورد و ورزشکار چه مواد غذایی را باید مصرف کنند؟ گفت: استفاده از تمام ترکیبات غذایی شامل چربی ها، پروتئین‌هاو قندها به صورت متعادل توصیه می شود. همچنین استفاده از مواد قندی ساده و شیرین بسیار توصیه می شود. می توان گفت ترکیبات پلی ساکارید ها همراه مقدار مناسب چربی و پروتئین موثر خواهد بود. تخم مرغ، گوشت و سویا می تواند نیاز های بدنی یک ورزشکار و کوهنورد را برطرف کند.
مساعدیان در پایان تاکید کرد: گرمازدگی در مرحله حاد می تواند باعث مرگ شود مخصوصا در کشور ایران این موارد زیاد است. عدم توجه به بحث گرما و فعالیت های ورزشی و بدنی در دمای بالا می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. به عنوان مثال فعالیت بدنی در دمای بالا باعث تعریق شده و آب زیادی از بدن خارج می شود. از بین رفتن زیاد آب بدن گرما زدگی را به دنبال خواهد داشت که بعضی اوقات مرگ ورزشکار را به دنبال دارد. گرما زدگی یک مورد بسیار مهم است که بسیاری در باره آن دانش لازم را ندارند. بعضی اوقات پدر و مادرها برای خرید، فرزند خود را در ماشین نگه می دارند و در صورتی که ماشین زیر آفتاب باشد دمای داخل ماشین تا ۷۰ درجه افزایش خواهد یافت و باعث مرگ کودک شود. پس باید به این مورد توجه بسیار زیادی کرد.
