حسین چمنی در پاسخ به این سوال که چگونه می توان با افزایش قیمت لبنیات سرانه مصرف لبنیات را در کشور بالا برد؟ گفت: ساختار اقتصادی ما اینگونه است که طی چند دهه گذشته همواره قیمت تمام شده تولید در همه زمینه ها افزایش یافته و شاخصی به نام تورم، سنجه افزایش هزینهها بوده است.
وی ادامه داد: لبنیات نیز تابع همین شرایط است. دامدار برای تولید شیرخام نهاده خریداری میکند، زمین میخرد، کارگر استخدام می کند و هزینه های آب و برق و گاز و امثال آن را میپردازد. صنایع تبدیلی نیز هزینه های مشابهی دارند که تابع همین شرایط اقتصادی رو به افزایش بوده است؛ از این رو نمیتوان از صنعت شیر توقع داشت که بر خلاف جهت و جریان اقتصاد کشور قیمت هایش ثابت بماند. آنچه قاطعانه میتوان گفت این است که این افزایش قیمتها هرگز منجر به افزایش سود نشده و حاشیه سود این صنعت بسیار پایین تر از سود قانونی و مشروع آن است.
این کارشناس صنعت لبنیات اضافه کرد: البته از منظر مصرف باید نگاه متفاوتی به شیر داشت. شیر در هرم غذایی جزو موادغذایی بدون جایگزین است. بعضی از ریزمغذیهای بسیار ضروری برای بدن مانند کلسیم، فقط از طریق مصرف کافی و مستمر شیر وفرآورده های آن به طور کامل تامین میشود؛ بنابراین هم خانواده ها و هم مسئولان نظام سلامت باید به نحوی عمل کنند که همه افراد کف میزان توصیه شده لبنیات مصرف کنند؛ در غیر این صورت همه متضرر خواهند شد و هزینه های چند ده برابری به خانواده ها واقتصاد کشور تحمیل می شود.
چمنی با بیان اینکه شیر نوعی ماده غذایی است که خصوصیات منحصر به فردی دارد و اگر به صور مستمر و کافی مصرف نشود تبعاتی خواهد داشت، اظهار کرد: براساس آمارها تا سال ۲۰۵۰ کشور سالمندی خواهیم شد و تقریبا ۲۶ درصد افراد جامعه سالمند میشوند؛ بنابراین اگر به جمعیت جوان لبنیات به میزان کافی نرسد این جمعیت در میانسالی دچار مشکل خواهد شد و در سالمندی این مشکلات به حدی می شود که ممکن است اقتصاد کشور را زمین گیر کند.
این کارشناس صنعت لبنیات با اشاره به اینکه در حال حاضر سرانه مصرف لبنیات در کشور در خوشبینانه ترین حالت برای هرفرد ۸۰ کیلو در سال بوده و این در حالی است که سرانه مصرف شیر کشورهای توسعه یافته بیش از ۲۸۰ کیلو است، گفت: پرداخت یارانه در کشورهای توسعه یافته نیز صورت می گیرد و دولت ها گروه های آسیب پذیر را تحت پوشش خود قرار می دهند. برای مثال توزیع شیر در مدارس در برخی از کشورهای اروپای غربی حدود 100 سال سابقه دارد؛ بهویژه از دهه ۶۰ قرن پیش بیشتر این کشورها به اهمیت شیر پی بردند و تصمیم گرفتند که شیر را در مدارس و در سنینی که مهمترین زمان دریافت کلسیم و مواد مغذی است، توزیع کنند. در کشور ما علیرغم اینکه طرح شیر مدرسه به قانون تبدیل شده اما چند سالی است که به دلیل کمبود بودجه تقریبا اجرا نمیشود.
چمنی در پایان گفت: میزان تولید شیر خام هر چه باشد ۱۰ درصد از آن صادر میشود، پنج درصد به مصرف دام می رسد و پنج درصد نیز ضایعات است؛ بنابراین باید از میزان تولید ۲۰ درصد کم شود تا سرانه مصرف به دست بیاید. روشن است که سرانه موجود مصرف شیر با سرانه مطلوب فاصله زیادی دارد.