۳۴۰ بمب ساعتی در تهران
تراژدی پلاسکو به قدری تأثیرگذار و تلخ بود که سخت می‌شد، باور کرد، مجتمع‌های بزرگ و ساختمان‌های بلند با رفت و آمدهای زیاد از ایمنی و استانداردها غافل شوند، اما این موضوع فقط خیالی خام بود، چرا که زیر پوست تهران چیزی که بیداد می‌کند نبود ایمنی و استاندارد برای ابنیه است و اصولاً فکرها حول و حوش این موضوع می چرخد که «انشاالله اتفاقی نمی افتد» و مرگ برای همسایه است.
تصور این موضوع که فردی برای معالجه به مرکز درمانی مراجعه کند و رنج عمل جراحی را به جان بخرد، تنها به این امید که از بیماری رهایی پیدا کند و ادامه حیات بدهد اما در پروسه درمان و همان جا که نور امید روشن است، آتش بگیرد و دچار خفگی بشود به قدری درد آور است که جای هیچ توجیهی برای عدم استانداردسازی و ایمنی سازی مرکز را باقی نمی‌گذارد.
حادثه کلینیک «سینا اطهر» ابعاد متعددی از امدادرسانی توسط آتش نشانی و اورژانس تهران با استاندارد بالا تا فرهنگ عمومی مردم در مواجهه با چنین حوادث و رویکرد مسئولین و برخورد با این اتفاق قابل بررسی است که در این گزارش به تمام این ابعاد خواهیم پرداخت.
پرده اول وقوع حادثه
ساعت ۲۰ و ۴۵ دقیقه چهارشنبه شب حادثه آتش سوزی کلینیک به وقوع می‌پیوندد، که بروز دود سیاه و غلیظ در مرکز شهر با توجه به محل قرارگیری این کلینیک که از پرتردد ترین مراکز شهر است، مردم را با اطلاع می‌کند و مردم با هر آنچه که در دسترس داشتند و می‌توانستند اطلاع رسانی کنند این حادثه را اعلام می‌کنند و فقط با گذشت ۱۰ دقیقه از وقوع حادثه نیروهای امدادی اورژانس و آتش نشانی در محل حادثه حاضر می‌شوند.
پرده دوم عملیات نجات توسط اورژانس
رئیس مرکز اورژانس تهران در خصوص عملیات امدادرسانی به مصدومان حادثه کلینیک «سینا اطهر» اظهار داشت: اولین آمبولانس اورژانس ۴ دقیقه پس از اعلام در محل حادثه حاضر شد و مجموعاً در لحظات اولیه ۱۰ دستگاه آمبولانس و ۲ دستگاه اتوبوس آمبولانس به صحنه حادثه اعزام شد.
وی در تشریح جزئیات انتقال مصدومان گفت: در لحظات اولیه ۸ نفر از مصدومان به مراکز درمانی منتقل شدند و طبق پروتکل‌های امدادی اورژانس بیمارستان شهدای تجریش و بخش سوانح سوختگی بیمارستان مطهری نیز به حالت آماده باش در آوردیم.
پیمان صابریان افزود: در این حادثه ۱۸ نفر در صحنه حادثه و یک نفر نیز با وجود نداشتن علائم حیاتی و با توجه به اقدامات اورژانسی با انتقال به بیمارستان فوت شد که از این تعداد ۱۵ نفر کادر درمان ۲ نفر از بیماران و ۲ نفر نیز هنوز تعیین هویت نشده اند.
پرده سوم عملیات امدادرسانی و نجات توسط آتش نشانی
سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران اظهار داشت: پس از اطلاع این حادثه در کوتاه‌ترین زمان ممکن ۴ ایستگاه آتش نشانی به محل حادثه اعزام شدند و نیروها از چند طرف به داخل ساختمان ورود پیدا کردند و حجم غلیظ دود و حرارت کار را مشکل کرده بود اما در همان دقایق ابتدایی ۲۰ نفر از محبوس شدگان خارج شدند و در مجموع ۱۹ نفر در این حادثه فوت شدند.
سید جلال ملکی در خصوص وضعیت ایمنی این کلینیک اظهار داشت: به این کلینیک از سال ۹۴ تا کنون ۴ مرتبه اخطار داده شده و بازدیدهایی طی سال‌های ۹۶ و ۹۷ نیز صورت گرفته اما هیچ ترتیب اثری داده نشد و از آنجایی که آتش نشانی مسئولیت اجرایی و قضائی ندارد تمام اخطارها بر اساس قانون به شهردار منطقه ارجاع شده که متأسفانه هیچ اقدامی در خصوص ایمن سازی این مکان صورت نگرفته بود.
وی با اشاره به اینکه در شهر تهران ۳۴۰ ساختمان پرخطر در تهران وجود دارد گفت: آتش نشانی ۳۳ هزار ساختمان را مورد بازرسی قرار داده و همه این ساختمان‌ها دستورالعمل دریافت کرده اند.
پرده چهارم توضیحات شهرداری منطقه یک تهران
سید حمید موسوی شهردار منطقه یک تهران با اشاره به اینکه اخطارهای ایمنی درباره کلینیک درمانی سینا اطهر از قبل توسط سازمان آتش نشانی صادر شده بوده اظهار داشت: آتش نشانی مسئول پیگیری و رصد ساختمان‌ها است.
پرده پنجم مردم حاضر در صحنه حادثه
ازدحام و شلوغی در مواجهه با وقوع این حوادث همیشه معضلاتی را به همراه داشته چنانکه در حادثه پلاسکو شلوغی و سلفی‌های مردم بود که گره کور به کار امدادرسانان انداخت و چه بسا جان بسیاری از مصدومان و گرفتاران حادثه با این شلوغی‌ها گرفته شد، در حادثه کلینیک سینا اطهر نیز مردم خاطره تلخ پلاسکو را زنده کردند، مردم حاضر به ترک صحنه نبودند و با وجود کرونا تماشا می‌کردند، البته ناگفته نماند که همین مردم بودند که دوشادوش امدادرسانان به محبوس شدگان یاری رساندند، اما هر چه باشد مردم عادی باید راه را برای مأموران امداد باز نگه دارند و این فرهنگ باید شکل بگیرد و تقویت شود.
پرده ششم برخورداری از تجهیزات امدادرسانی و تجربه امدادگران
حادثه پلاسکو علاوه بر غمی که بر دل همه گذاشت سایه کمبود تجهیزات را پر رنگ تر نشان داد و همه کارشناسان نداشتن تجهیزات را یکی از موارد و ضعف‌ها در پلاسکو می‌دادند، اما خوشبختانه به این موضوع توجه شده است و اکنون در حادثه کلینیک از ماشین نردبان‌دار آتش‌نشانی استفاده شد.
با تمام موارد مطرح شده باید بدانیم که بیشتر حوادث منجر به آتش سوزی به دلیل عدم ایمن سازی و در اولویت نبودن فرهنگ ایمنی رخ می‌دهد و بیراه نیست اگر بگوییم چنانچه در حادثه پلاسکو و یا مورد اخیر کلینیک سینا اطهر فرهنگ ایمنی مورد توجه بود، شاهد این فاجعه و از دست دادن کادر درمانی متخصص که از سرمایه‌ها و ثروت‌های ملی هستند نبودیم.
گویا عمق فاجعه پلاسکو و از دست دادن سرمایه‌های مادی و انسانی آنچنان که باید برای همه درس عبرت نشده که اگر این موضوع عبرت می‌شد امروز شاهد این فاجعه نبودیم، حال باید بنشینیم و ببینیم آیا باز هم برای ۳۴۰ ساختمان پرخطر پایتخت که به سان بمب ساعتی می‌مانند اقدامی صورت می‌گیرد و برای ایمن سازی این بناها کاری می‌شود و اخطارها حدی گرفته می‌شوند یا خیر.
