شرایط تازه در بازار مسکن/ نرخ ارز و سیاست‌های جدید چه تاثیری بر بازار ملک دارند؟
در حالی که اخبار رسیده از مجلس و دولت دلالت بر دریافت مالیات از خانه‌های خالی در تابستان سال ۱۳۹۹ دارد، برخی فعالان بازار می‌گویند هنوز کسی در این بازار داستان را جدی نگرفته است.
یکی از فعالان بازار مسکن در شمال تهران در پاسخ به این سئوال که آیا عرضه مسکن برای اجاره یا فروش طی روزهای اخیر با افزایش روبروست؟ می‌گوید: اتفاقا تا ۱۰ روز پیش رونقی در این بازار ایجاد شده بود و تعداد فایل‌هایمان رو به افزایش می‌رفت اما این روزها کمتر کسی خانه را فایل می‌کند و مالکانی که درخواست فروش می‌دهند نیز قیمت اعلام نمی‌کنند بلکه می‌گویند به قیمت روز.
وی با اشاره به اینکه قیمت روز محدوده متفاوتی را در بر می‌گیرد، تاکید کرد: هر خانه‌ای در منطقه فروش برود مبنای قیمتی برای دیگر خانه‌ها می‌شود. البته بلافاصله مالکان یکی دو میلیون بالاتر از قیمت‌های فروش رفته، قیمت می‌گذارند.
در سوی دیگر شهر، در منطقه گلبرگ اما یکی از مشاوران فعال منطقه در خصوص وضعیت معامله ملک گفت: داستان این منطقه بسیار متفاوت است، حجم ساخت و ساز در این منطقه بالاست و مالکان پیشنهاداتی عجیب برای پیش فروش می‌دهند. وی گفت: در فروردین امسال خانه‌ها غالبا به قیمت ۱۸ میلیون تومان مشتری داشت و معامله می‌شد اما حالا کسانی که در حال ساخت و ساز هستند قیمت پیش فروش را هجده و نیم میلیون یا حتی ۱۹ میلیون اعلام کرده‌اند همین امر قیمت را بالا کشیده است.
وضعیت در مناطق دیگر تهران نیز به همین صورت است. مناطق ضعیف‌تر تهران در جنوب شهر نیز با مشکلاتی بسیار عمده روبرو هستند. متوسط قیمت‌ها در مناطقی چون ۱۸ و ۲۰ به حدود هشت میلیون و هشتصد هزار تومان تا ۹ میلیون و سیصد هزار تومان رسیده است. افزایشی عجیب در مناطقی که دهک‌های پایین درآمدی در آن ساکن هستند.
فعالان بازار مسکن می‌گویند کشش افزایش قیمت در این مناطق بسیار بالاست و کسانیکه قصد سرمایه‌گذاری در بازار ملک را دارند سرازیر این مناطق شده‌اند چرا که قیمت‌ها هنوز شرایط برای خرید را باقی گذاشته اما در بسیاری از مناطق دو رقمی شدن قیمت هر متر مربع واحد مسکونی وضعیت را برای سرمایه‌گذاران نیز پچیده کرده است.
متوسط قیمت مسکن در منطقه بیست از بهمن ماه سال گذشته تاکنون به ازای هر متر بیش از دو میلیون تومان افزایش یافته برخی از معامله‌گران می‌گویند: سرمایه‌گذاران حالا از مناطق متوسط و بالاتر شهر سرازیر مناطق جنوبی شده‌اند و با توجه به اینکه به قصد اجاره، خانه را می‌خرند، خود عاملی برای رشد بهای اجاره در این مناطق شده‌اند.
ارز چقدر موثر است؟
رشد شدید قیمت ارز در ماه‌های گذشته از نظر بسیاری از فعالان بازار محرک اصلی رشد قیمت مسکن بوده است. در حقیقت افزایش نرخ مسکن نه به دلیل عرضه و تقاضا بلکه تحت تاثیر رشد انتظارات تورمی و افزایش نرخ دلار رخ داده است.
بسیاری از فعالان بازار معتقدند عقب‌نشینی قیمت‌ها زمانی می‌تواند محقق شود که بازار ارز در ایران به ثبات برسد. شاید از این روست که قیمت‌ها در بازار ملک هر روز در حال تغییر هستند و متناسب با تحولات دیگر بازارها قیمت‌های پیشنهادی نیز تغییر می‌کند. این وضعیت البته انجام معامله را مشکل کرده است. بسیاری از خریداران ترجیح می‌دهند به جای طی دوره یک ماهه تا چهل روزه برای رفتن به محضر، بخش مهم پول را یک جا پرداخت کرده و بار دریافت وکالت بلاعزل، تا زمان آماده شدن اسناد عوارض و مالیات و ... برای سند زدن در محضر معطل شوند.
بر این اساس به نظر می‌رسد تاثیر بازارهای موازی با مسکن، در حال ته‌نشین شدن در بازار ملک است بسیاری از معامله‌گران می‌گویند کاهش قیمت‌ها منوط به برقراری ثبات در سایر بازارها از یک سو و افزایش عرضه از سوی دیگر است.
سیاست‌های جدید چقدر تاثیر دارند؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد نزدیک به ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی خالی در ایران وجود دارد که از این تابستان مشمول پرداخت مالیات خواهند شد. هر چند برخی فعالان معتقدند این اقدام در عرضه واحدهای مذکور به بازار موثر خواهد بود اما برآوردها نشان می‌دهد مهار تورم به صورت عمومی بیش از هر اقدام دیگری در ایجاد ثبات در بازار مسکن موثر خواهد افتاد.
