ساخت جنگنده سنگین در ارتش کلید خورد /تحول چشمگیر در بُرد موشک های هوا به هوای سایدواندر
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در چند سال اخیر با طراحی و ساخت جنگنده گام های جدیدی را برای پیشرفت و ارتقا توان عملیاتی خود برداشته است. این نیرو همچنین چندسالی است که به حوزه هواپیماهای بدون سرنشین نیز ورود کرده که ساخت پهپاد کمان ۱۲ محصول همین رویکرد است. در همین راستا بخشی از گفتگوی امیر سرتیپ حمید واحدی، جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش، را در ادامه می خوانید.
با توجه به اینکه نیروی هوایی ارتش پیش از انقلاب یک نیروی هوایی قدرتمند در سطح منطقه بود که تمام نیازهای آن از خارج تامین می شد، امروز نیروی هوایی ارتش با توجه به تمام این تحریم ها در چه جایگاهی قرار دارد؟
نیروی هوایی یک نیروی تجهیزات محور است اما قبل از انقلاب کارکنان فنی اجازه نداشتند نزدیک هواپیما بشوند. کار دست مستشاران غربی بود و نفرات ما نهایتا وردست آنها بودند.
وقتی انقلاب شد در بحبوحه جنگ، یکی از فرماندهان نزد امام می روند و می گویند ما چند روز دیگر بیشتر توان پرواز نداریم امام فرمودند بروید کار خودتان را بکنید. دوره سختی بود که الحمدلله نیروی هوایی توانست با سربلندی آن را پشت سر بگذارد.
یک بار سردار کارگر برای من می گفتند زمانی که ما در جبهه به مشکل می خوردیم غرش جنگنده های ارتش به ما روحیه می داد. نیروی هوایی در دفاع مقدس در پشتیبانی از نیروها و بمباران ها پای کار بود.
در زمان جنگ دستور تشکیل جهاد خودکفایی در نیروی هوایی توسط آقا صادر شد. شهید ستاری هم مجتمع اوج را برای بازسازی هواپیماها ایجاد کردند.
نیروی هوایی با کمک صنعت داخلی و وزارت دفاع و همچنین با استفاده از نخبگان کار را جلو برد. برخی اوقات نخبگان عزیز با هزینه بسیار کم دانش خود را در اختیار نیروی هوایی قرار دادند. گلوگاه ما در قطعات حساس بود که جهاد و صنعت پای کار آمدند و این گلوگاه ها را برطرف کردند و نیروی هوایی امروز بسیار سرحال تر از زمان جنگ است.
امروز دانش کارکنان فنی و خلبانان نیروی هوایی بسیار بالا رفته است. در حوزه اورهال، هر هواپیمایی زمان خاصی برای تعمیر اساسی دارد. این کار را در گذشته مستشاران خارجی انجام می دادند و امروز کلیه اورهال های هواپیماهای شکاری و ترابری با همکاری وزارت دفاع و متخصصان نیروی هوایی در حال انجام است. بخصوص در هواپیمای سی ۱۳۰، وزارت دفاع پروژه ای را تحت عنوان پروژه شهید ستاری پیاده کرده است که بسیاری از امکانات این هواپیما را به روز کرده است.
دنیایی علم و تجربه پشت سر این اورهال و تعمیرات اساسی وجود دارد. نمونه آن هم تحویل گیری ۸ فروند هواپیما بود که توسط وزارت دفاع انجام شد.
کمتر نیروی هوایی در دنیا پیدا می شود که توامان از ناوگان شرقی و غربی استفاده کند. نیروی هوایی ما در ناوگان خود هم هواپیماهای شرقی را دارد و هم هواپیماهای غربی که این موضوع کار آموزش و پشتیبانی از هواپیما را سخت می کند. چگونه با این مشکل کنار آمدید؟
ا ین موضوع مدتی مشکلی برای ما پیش آورد اما با تدبیری که شد متخصصان ما در زمنیه های مختلف آموزش هر دو تایپ را گذراندند و مشکل ما در این حوزه حل شده است.
مثلا هواپیماهای میگ-۲۹ یک دوره اورهال ۱۲۰۰ ساعته دارد و یک دوره اورهال ۱۶۰۰ ساعته که زمانیکه بنده در پایگاه تبریز بودم اولین اورهال ۱۶۰۰ ساعته میگ-۲۹ را قبول کردیم و با سرافرازی این کار را انجام دادیم. ایرانی ها توانمندی بالایی دارند، فقط باید به جوانان میدان داد.
امروز تجهیزاتی روی آر اف ۴ گذاشته شده که توان آن را ۱۰ برابر کرده است و دوربین های جدید با کیفیت های بسیار بالا روی آن نصب شده که در آینده برای طراحی عملیات بسیار به درد ما می خورد.
با توجه به اینکه صنعت هوایی به سرعت در حال پیشرفت است نیروی هوایی ما هم باید هواپیماهای خود را متناسب با نیازهای روز ارتقا دهد. بخصوص در حوزه تسلیحات دور ایستای سرکوب پدافند هوایی که امروز هم خیلی مطرح است. البته نیروی هوایی اخیرا به حوزه بمب های برد بلند مانند یاسین ورود کرده اما به نظر می رسد این مسیر باید با سرعت بیشتری ادامه یابد. در این زمینه چه برنامه هایی مد نظر است؟
نیروی هوایی باید با علم روز پیش رود. ما در حال ارتقای هواپیماهای نهاجا خصوصا در حوزه راداری هستیم و در این زمینه پیشرفت بسیار خوبی کردیم.
روی اف-۴، اف-۵ و طرحی هم روی اف-۱۴ داشتیم که الحمدالله خوب هم جواب داده است. علاوه بر این، نیروی هوایی با کمک صنعت وارد حوزه ساخت هواپیما هم شده است. هواپیماهای صاعقه که یک اسکادران آن در تبریز مستقر است نمونه ای از این تلاش ها است. علاوه بر این هواپیمای جت آموزشی یاسین را داریم که سال گذشته رونمایی شد و یک هواپیمای تماما ایرانی است که بنا داریم این هواپیما را هم به عنوان هواپیمای آموزشی و هم جنگنده پشتیبانی نزدیک هوایی توسعه دهیم.
اخیرا هم سه فروند جنگنده کوثر به نیروی هوایی ارتش تحویل شد که این هواپیما هم تمام سیستم اویونیک و رادارش بروز شده است. البته این تنها شروع کار است.
یکی دیگر از کارهایی که در حال دنبال کردن آن هستیم رادارگریز شدن انواع هواپیماها است که موفقیت های خیلی خوبی در این حوزه داشتیم اما منتظر هستیم تا تست های نهایی آن انجام شود و بعد رونمایی کنیم.
در خصوص بمب و تسلیحات، صنعت ما به کمک نیروی هوایی پیشرفت بسیار خوبی در حوزه بمب های دور ایستا داشته که بسیار خوب هم جواب داده است. همچنین موشک های بسیار خوبی در کشور در حال تولید است. برای مثال موشک سایدواندر جنگنده اف-۵ تنها ۵ مایل برد داشت که امروز برد آن را به ۸ تا ۱۲ مایل رسانده ایم که در درگیری های هوایی بسیار موثر است. سال گذشته رزمایشی اجرا کردیم که در آن از تجهیزات تماما ایرانی استفاده کردیم که این مایه افتخار است.
ما امروز شاهد هستیم که یکی از تکنیک های متداول برای سرکوب پدافند هوایی استفاده از بمب و موشک های دور ایستا است که این امکان را فراهم می کند تا بدون داخل شدن هواپیما در رینگ پدافندی دشمن، تجهیزات و رادارهای پدافندی را مورد اصابت قرار داد. در این حوزه در نهاجا کاری را دنبال کرده اید؟
ما هم سرمایه گذاری سنگینی روی این موضوع کرده ایم که بتوانیم به صورت بومی به این فناوری برسیم. این کار در صنعت در حال پیگیری است تا بتوانیم هم از هوایپماهای جنگ الکترونیک بهره بردای کنیم و هم از تجیهزات دور ایستا. البته امروز در نیروی هوایی تجهیزات بسیار پیشرفته جنگ الکترونیک روی یکی از هواپیماهای ما نصب شده و در حال استفاده از آن هستیم.
سال ۹۷ جنگنده کوثر رونمایی شد و از همان موقع شبهاتی در باره آن مطرح شد. چرا نیروی هوایی به سراغ پلتفرم اف-۵ رفت و این کار روی سایر پلتفرم های موجود در نیروی هوایی صورت نگرفت؟
در این باره حتی برخی افراد داخل کشور هم به ما گفتند که شما اف-۵ را رنگ کرده اید. اما وقتی آمدند و از نزدیک دیدند متوجه شدند کوثر ربطی به اف-۵ ندارد. در حقیقت سیستم اویونیک این هواپیما بومی سازی شده و موتورهای آن نیز در داخل طراحی و تولید شده است که تراست آن اینقدر خوب است که خلبانان ما می گفتند برک های ما باید قوی تر باشد.
اینکه چرا روی این هواپیما کار شد را حقیقتا من تفکر صنتعگران را نمی دانم اما کار باید از جایی شروع می شد و این کاری که امروز با کوثر شروع شده است موجب شده تا ساخت جنگنده سنگین نیز شروع شود.
کوثر یک هواپیمای صفر تا صد ایرانی است و ما به آن افتخار می کنیم و این تازه آغاز راه است تا ما به نقطه مطلوب برسیم. ما باید تلاش کنیم تا تدابیر حضرت آقا مبنی بر ایجاد نیروی هوایی در تراز انقلاب اسلامی را تحقق بخشیم.
چند سالی است که نیروی هوایی در حوزه پهپادی وارد شده است. چه اهدافی از ورود به این حوزه ترسیم شده و تاکنون چه موفقیت هایی داشتید؟
ما به این نتیجه رسیدیم که باید از تجهیزات پهپادی هم استفاده کنیم در نتیجه یک دانشکده پهپادی تاسیس کردیم که الان تمام آموزش پهپاد در نیروی هوایی انجام می شود.
با تدبیر فرمانده کل ارتش این مسئولیت به نیروی هوایی واگذار شد. ما کارهایی که با پهپاد انجام دادیم کارهای بسیار بزرگی است. ما با پهپاد کرار بمب ۵۰۰ پوندی شلیک کردیم و خیلی هم موفقیت آمیز بوده است. الان هم در تلاشیم تا این بمب نقطه زن شود. پهپاد ابابیل ۳ را هم به راکت مجهز کردیم که تست آن هم موفقیت آمیز بوده است.
از طرف دیگر روی بمب های هوشمند قائم ۱ و ۵ کار می کنیم که از پهپادهای ابابیل و کمان شلیک می شوند. امروز سیستم های پیشرفته ای در حوزه هدایت و کنترل و همچنین لینک های ارتباطی کمان ۱۲ بکار گرفته ایم که این لینک از پرش های فرکانسی خیلی بالایی بهره می برد و قابلیت حمل محموله های شناسایی جنگالی و مهمات را دارد. این پهپاد با مداومت پرواز ۱۰ ساعت برد ۱۵۰۰ کیلومتری دارد.
یک پهپاد جدید هم به نام آرش (ساخت وزارت دفاع) را به زودی تحویل می گیریم که گردان آن را هم تشکیل داده ایم.
ازجمله جنگنده های خوبی که در نیروی هوایی وجود درارد، میراژ اف-۱ است. اما هیچگاه این هواپیما علی رغم اینکه برخی اخبار از نصب تسلیحات بر روی آن منتشر شده، ولی هیچگاه مسلح دیده نشده است و همین موضوع شبهاتی را ایجاد کرده که نیروی هوایی توان نصب سلاح روی این جنگنده را ندارد. ین جنگنده از حیث توان رزم در چه وضعیتی قرار دارد؟
پیشرفت های خوبی روی این جنگنده کرده ایم. ما در حوزه ای تا به نتیجه صد در صد نرسیم نباید اعلام کنیم. تجیهزات بسیار خوبی روی میراژ نصب کرده ایم که زمانیکه مسئولان به نتیجه رسیدند حتما رسانه ای می کنیم. انشا الله فکر کنم تا پایان سال مقداری از این مهمات را رونمایی و در رزمایش ها استفاده می کنیم. این هواپیما ماموریت دریایی دارد و یکی از آیتم های مورد استفاده آن همین ماموریت دریایی است.
