محرم و صفر نزدیک است و مردم در اوج همهگیری ویروس کرونا، برگزاری آیینهای مختلف سوگواری محرم را پیگیری میکنند. موضوعی که رئیس جمهوری نیز تاکید کرد که مراسم محرم باید برگزار شود اما تدابیر و توصیههای پزشکی نیز لازمالاجرا و مهم است.
پرداختن به شعائر ماه محرم و صفر برای مردم ایران از اهمیت بالایی برخوردار است اما خطر کرونا همه را تهدید میکند و در چنین شرایطی نیازمند رعایت نکاتی است که مسئولان ستاد کرونا و وزارت بهداشت بر آن تاکید دارند.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیسجمهوری شنبه ۴ مرداد در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا درباره مراسم عزاداری امام حسین(ع) با تاکید بر اینکه ایجاد دوگانگی «جان و نان» و «عزاداری و سلامت» اشتباه است و هر دو باید در کنار هم و با رعایت پروتکلهای بهداشتی باشند، گفت: مراسم عزاداری شهادت سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) باید در سراسر کشور، با شکوه و رعایت دقیق پروتکلهای بهداشتی برگزار شود.
روحانی تاکید کرد، این مراسم عزاداری با برنامهریزیهای دقیقی که انجام شده، باید به گونهای برگزار شود که نه تنها بهانهای در اختیار معاندین قرار نگیرد بلکه ایران را به الگویی برای دیگر کشورها و شیعیانی تبدیل کند که مراسم عزاداری امام حسین(ع) را برگزار میکنند. در مراسمهای ماه محرم فاصلهگذاری اجتماعی باید رعایت شود؛ تراکم در مراسم عزاداری امام حسین(ع) به گونهای نباشد که جمعیت زیادی در یک فضای کوچک باشند؛ تراکم جمعیت در این مراسمها باید کنار گذاشته و پروتکلهای بهداشتی باید رعایت شود.
بنا نیست جلسات هیاتها فقط در فضای مجازی باشد
در دورهای که جامعه درگیر با بیماری کروناست، تجربه برگزاری مجازی برخی مراسم از جمله در ماه رمضان، نشان داد که میتوان ضمن رعایت پروتوکلهای بهداشتی، این برنامهها را نیز به خوبی اجرا کرد.
حجتالاسلام و المسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی ۳۰ تیرماه درحاشیه جلسه ستاد ملی محرم در مجتمع فرهنگی شهدای هفتم تیر به برنامههای هیئتهای بزرگ و پرجمعیت اشاره کرد و گفت: بنا نیست جلسههای هیئتها فقط در فضای مجازی باشد؛ بطور قطع در مناطق سفید و سبز، مشکلی در برگزاری این آیینها نیست، اما در محیطهای قرمز، باید با رعایت ضوابط برگزار میشود.
وی خاطرنشان کرد: اینکه گفته میشود «با کرونا باید زندگی کرد و این روند ادامه دارد»، به معنای رعایت نکردن دستورالعملهای بهداشتی نیست؛ در واقع با وجود بیماری کرونا، زندگی تعطیل نیست و همه مراقبتها و مراعاتها باید صورت گیرد. در واقع تا زمانی که کرونا وجود دارد یاد گرفتیم که مراقبتها را سختگیرانه دنبال کنیم تا بتوانیم این شرایط را پشتسر بگذاریم. جلسههای محرم در فضای باز یا فضای سرپوشیده با سقفهای بلند و با رعایت ضوابطی مانند استفاده اجباری از ماسک و ... میتواند اجرا شود.
جامعه پزشکی متعهد و متدین به کمک بیاید
در روزهای اخیر نشست تخصصی «کرونا و چالشهای پیشروی هیئتها» در شهر قم و با حضور اساتید حوزه علمیه برگزار شد.
سیدمهدی میرباقری عضو مجلس خبرگان رهبری در این مراسم با بیان اینکه باید از فضای حقیقی در عزاداریها استفاده کنیم و از بسط آن در فضای مجازی بهرهمند شویم گفت: ما در ماه مبارک رمضان نیز کوتاهی کردیم. ضرورتی نداشت مساله قرنطینه را مقدم بر اجرای برگزاری مراسمها بدانیم. جریان غرب ناراحت نمیشود که مراسم مذهبی بهطور کلی تعطیل شود و از اینکه مراسم مذهبی و عزاداری تعطیل شود، خوشحال میشوند.
او افزود: هیئتهای مذهبی به طور حتم به توصیههای ستاد ملی مقابله با کرونا، متعهد خواهند بود، اما خواهش ما این است که تصمیمگیریها شفاف باشد. افرادی داریم که هزاران مرتبه در سال به مسجد جمکران میروند و فردی که یک مرتبه به مسجد مقدس جمکران نرفته نباید درباره بازگشایی و بستهشدن مساجد و مقدسه تصمیمگیری کند. جامعه پزشکی متعهد و متدین میتواند به کمک بیاید تا مراسم ماه محرم به بهترین وجه برگزار شود.
سلامت مردم خط قرمز ماست
همانگونه که مردم، برگزاری مراسم ماه محرم را یک خواسته مهم میدانند، مراجع و اساتید حوزه و دین تاکید دارند براساس دستورهای دین اسلام، جان انسان نباید در این راه به خطر بیفتد.
حجتالاسلام مصطفی جلالی، معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی درباره برنامههای کنترلی و نظارتی این سازمان به خبرنگار ایرناپلاس گفت: چند نکته مهم وجود دارد که ترکیب آنها، آنچه قرار است اتفاق بیفتد را مشخص میکند.
وی ادامه داد:نخستین و مهمتر از همه اینکه سلامت مردم خط قرمز ماست. هیچ کاری که سلامت مردم را به خطر بیندازد عقلا، شرعا و اخلاقا مجاز نیست. نکته دوم اینکه شعائر اسلام مانند شعائر حسینی در محرم و صفر مانند دیگر بخشهای زندگی است.
جلالی افزود: همانگونه که مسئولان وزارت بهداشت میگویند «باید یاد بگیریم با کرونا زندگی کنیم»، این نیز بخشی از حیات معنوی ماست و لذا باید بتوانیم با ظرافتها و مهارتهایی، شعائر خود را در کنار کرونا حفظ کنیم.
وی با تاکید بر اینکه باید از ظرفیتهای خلاقانه شریعت استفاده کنیم، تا شعائر کنار کرونا حفظ شوند، توضیح داد: این خلاقیتها مثالهای متفاوتی دارد که یکی از آنها میتواند برگزاری مراسمها در محیطهای سرباز باشد. خلاقیت دیگر این است که آیینها را از داخل حسینهها به مراسمهای دستهروی در خیابان منتقل کنیم. دستههای منظمی که با رعایت فاصله اجتماعی در خیابانها حرکت میکنند و شعائر حسینی را رقم میزنند.
جلالی در همین رابطه به برگزاری جلسههای مختلف سازمان تبلیغات اسلامی با وزارت بهداشت در روزهای اخیر اشاره کرد و گفت: تلاش میکنیم دستورالعملها و پروتکلها را با ایدههای خلاقانه اجرا کنیم و به نتایج خوبی نیز رسیدهایم. ستاد ملی کرونا تشکیل جلسه داد و دستورالعملی که در تهیه پیشنویس آن کمک کرده بودیم، مصوب شده است و ابلاغ خواهد شد. با اجرای آن بدون اینکه ذرهای از دستورالعملها و پروتکلهای بهداشتی کوتاه بیاییم، تلاش میکنیم یاد بگیریم که چگونه با کرونا زندگی کنیم.
فرصت یک ماه برای آگاهیبخشی
شاید کنترل و نظارت در شهرهای بزرگ ممکن باشد اما آیا میتواند چنین نظارتی در همه شهرها و روستاهای ایران اجرا شود؟
جلالی در اینباره گفت: این نکته که مردم مومن و معتقد ما فرهیختگی خود را در رعایت پروتکلها نشان دادهاند مسالهای واضح است. شبهای قدر که برگزار شد، وزیر بهداشت اعلام کرد که «مردم مومن، من را روسفید کردند آنقدر که این مراسم را خوب اجرا کردند». یک نکته مهم، همین ظرفیتهای مردم است.
آگاهیبخشی به مردم از نکات اساسی در کاهش مشکلات در همه ابعاد اجتماعی است. معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی با تاکید بر ضرورت افزایش آگاهی مردم توضیح داد: کمتر از یکماه فرصت داریم تا آگاهیبخشی کرده، جلسههای مختلف با صداوسیما برگزار کنیم. اکنون به وسیله شبکههای اجتماعی، با هیئتها ارتباط داریم. همه آنها با ما نسبت ساختاری دارند و از ما مجوز میگیرند.
وی ادامه داد: در جلسه با سردار غلامرضا سلیمانی رئیس بسیج مستضعفین، مقرر شد زحمتی به بسیج دهیم تا بسیج هیئتها را در امر سلامت همراهی کنند. فعالیت بسیج تا دل روستاها میرود و ما اینگونه امکان رعایت و اجرای دقیق دستورالعملها و پروتکلها را خواهیم داشت و خدمات بهداشتی به آنها میرسانیم.
وی با ابراز امیدواری نسبت به اینکه در هیچ بخشی نیاز به استفاده از نیروی قهری نشود و مردم فرهیخته پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند، ادامه داد: به عنوان نهاد نظارتی بر هیئتها، ظرفیت قهری داریم و میتوانیم به آنها امر یا آنها را توبیخ کنیم. در بدترین حالت میتوانیم مجوز هیئت را لغو کنیم و از نیروی انتظامی کمک بگیریم. اما مطمئنم که کار به اینجاها نخواهد کشید و مردم با فرهیختگی خود مساله را حل میکنند.
مناسک و شعائر محرم، مهم و با اهمیت هستند و نمیشود از کنار آن به سادگی گذشت اما از طرفی باید توجه داشت که رهبر معظم انقلاب نیز در این زمینه بارها تاکید کردهاند همه باید به مصوبههای ستاد ملی مبارزه با کرونا توجه کرده و آن را رعایت کنند. ایشان تصریح کردند: تدابیر ستاد ملی مبارزه با کرونا و وزارت بهداشت لازمالاجراست.