سروان مرضیه عفتی با اشاره به بار روانی ترس ناشی از کرونا و تاثیرات آن بر افراد، اظهار کرد: اغلب افراد در زندگی خود با مسائل و مشکلاتی رو به رو میشوند که واکنشها و رفتارهای متفاوتی نسبت به آن نشان میدهند. برخی از تفکر و تواناییهای خود استفاده میکنند تا بتوانند بر این فشارها غلبه کنند و آن را مدیریت نمایند برخی نیز احساس درماندگی میکنند و در تمام عملکردهای روزمره زندگی آنها اختلال به وجود میآید.
کارشناس ارشد مرکز مشاوره آرامش معاونت اجتماعی پلیس گیلان افزود: متاسفانه شیوع بیماری کرونا نیز باعث ایجاد اختلال در زندگی بسیاری از افراد شده و فشارهای روانی زیادی را به جامعه وارد کرده، در این شرایط خود مراقبتی گام اول مراقبت از سلامت روان است. خود مراقبتی به وسیله ما و برای خودمان انجام میشود که در آن هر فردی از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده می کند تا به طور مستقل از سلامت خود مراقبت کند.
افکار مثبت را در خود تقویت کنیم
وی با اشاره به مواردی که میتوان برای خود مراقبتی روانشناختی در این روزهای خود قرنطینگی توجه کنیم، ادامه داد: اگر با افردی در تعامل هستیم که با افکار منفی در مورد مسائل این روزها صحبت میکنند از آنها بخواهیم که فاجعه سازی نکنند و یا گفتگوی خود را با آنها کم کنیم. افکار مثبت را در خود تقویت کنیم به عنوان مثال «سختی این روزها حتما تمام میشود»، «من در مدیریت این روزها توانمند هستم».
عفتی با بیان اینکه سعی کنیم کارهای خلاقانهای مثل تجربه یک آشپزی جدید، دیدن آلبومهای خانوادگی انجام دهیم، تصریح کرد: مناسبتهایی مثل تولد، سالگرد ازدواج و اعیاد را فراموش نکنیم، خاطرات و لحظههای شاد زندگی را به یادآوریم و برای افراد خانواده تعریف کنیم، زمانی هرچند کوتاه را به ورزش اختصاص دهیم، با خدا راز و نیاز کنیم، این روزها در کارهای خیرخواهانه هرچند کوچک مشارکت داشته باشیم، احساسات خود را بنویسیم و روی آنها دقیق شویم، انجام تمامی این موارد میتواند به سلامت روانمان کمک کند.
این کارشناس ارشد مشاوره در پاسخ به این سوال که «تاثیر کرونا بر ابعاد زندگی بشر چیست؟ آیا کرونا باعث انزوای بشر شده و برای پیشگیری از این امر راه حلی پیشنهاد میکنید؟» گفت: بیماری عالمگیر ناشی از شیوع ویروس کرونا در بحبوحه جریانات و کش و قوسهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی، بسیاری از معادلات جهانی را بر هم زده و به اذعان کارشناسان، دنیای پساکرونا هرگز شبیه دنیای پیش از آن نخواهد بود.
وی اضافه کرد: شاید اگر تلاش میشد یک رفتار در فرهنگ عامه شکل بگیرد و از همه ابزارها برای این کار استفاده میشد به سادگی موفقیت آن قابل پیشبینی نبود و چه بسا توفیقی حاصل نمیشد اما با شیوع این بیماری در کشور، ما بسیاری از تغییرات را در بخشهای مختلف جامعه شاهد بودیم. یکی از مهمترین عرصههایی که دچار دگرگونیهایی شد عرصه رفتارهای اجتماعی است.
کرونا ما را وادار کرد که از بسیاری از رفتارهای مرسوم و متداول خود دست بکشیم
عفتی با بیان اینکه کرونا ما را وادار کرد که از بسیاری از رفتارهای مرسوم و متداول خود دست بکشیم و رفتارهای جدیدی را جایگزین آنها کنیم، خاطرنشان کرد: اعیاد، دورهمیها، دیدارهای خانوادگی، عیادت از بیمار، مراسماتی مانند چهارشنبهسوری و سیزدهبدر، نمازهای جمعه و جماعات، زیارت بقاع و اهل قبور، رفتارهایی مانند دست دادن، روبوسی و در آغوش کشیدن در هنگام دیدار، عبور و مرور با فاصله در خیابان و جاهای دیگر، نحوه حضور در فروشگاهها و مراکز خرید و شیوه خرید کردن، استفاده از تلفن و فضای مجازی به جای ارتباطات حضوری و از همه مهمتر دگرگونی در آداب و رفتارهای بهداشتی مانند شستشو و ضدعفونی کردن بدن و وسایل مورد استفاده و ... همه از جمله مواردی هستند که با زمان پیش از کرونا تفاوت چشمگیری داشتهاند.
این کارشناس ارشد مشاوره ادامه داد: با توجه به تغییراتی که کرونا در زندگی ما به وجود آورده است طبیعتا بروز احساساتی مانند انزوا و تنهایی، ترس، ناامنی، عدم کنترل و عصبانیت قابل انتظار است. به شکلی که ممکن است افراد در این دوران در زمانهای مختلف میان مجموعهای از این احساسات احاطه شوند. در این شرایط و برای کنار آمدن با این احساسات باید با پذیرش شرایط شروع کنیم. یعنی تمام اتفاقاتی را که در این دوران رخ میدهد بپذیریم نه اینکه آرزو کنیم شرایط به گونه دیگری باشد. باید با خودمان تمرین کنیم که ما در حال تجربه یک بیماری همه گیر هستیم. زندگی و کار ما تغییر کرده است. مانسبت به این اوضاع نگرانیم و ممکن است احساسات ترس یا عصبانیت را تجربه کنیم. اما هنوز هم میتوانیم به فعالیت خود ادامه دهیم.
کرونا باعث شد ضرورت بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن تثبیت شود
وی با بیان اینکه شیوع بیماری کرونا باعث شد که نگرش جدید مردم نسبت به ضرورت بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن تثبیت شود، تصریح کرد: اگر پیش از آن، عدهای برخی پدیدهها مانند قابلیت صوتی و تصویری پیامرسانها را نادیده میگرفتند اکنون استفاده از این قابلیتها برای حفظ انسجام اجتماعی و تقویت باورهای مذهبی ضروری دانسته میشود و مردم نیز ناگزیر به استفاده از آنها شدند و رفتارها و شیوههای مراودات جدیدی در حال شکل گرفتن است.
عفتی ادامه داد: در این شرایط که مجبور به کاهش روابط اجتماعی رو در رو هستیم از طرفی میتوانیم به جای قطع کامل ارتباطات از فرصت به وجود آمده استفاده کنیم و روابط خانوادگی و دوستانه را در این فضاهای جدید با جدیت بیشتری دنبال کنیم و از طرف دیگری با بازنگری فعالیتهای خود در رسانهها و فضای مجازی با یک مدیریت زمانی و برنامه ریزی درست از ظرفیتهای موجود استفاده کنیم به نحوی که به سلامت جسم و روان خود آسیبی وارد نکنیم.
این کارشناس ارشد مشاوره در پاسخ به این سوال که برای کم کردن استرس در این روزهای کرونایی چه پیشنهادی دارید؟ خاطرنشان کرد: شیوع کرونا باعث شد رفتارهای همدلانه و همکاری توده مردم اشکال جدیدی به خود بگیرد و تلاش همگانی برای حفظ بقا و تقویت ارکان جامعه شدت یابد که این امر به نوبه خود پیامدهای مثبتی را برای رفتارهای اجتماعی آینده رقم خواهد زد.
وی بیان کرد: گسترش روحیه همکاری و تعاون در اقشار مختلف، فعالیتهای خودجوش مردمی برای کمک به دیگران، حمایت از اقشار آسیبپذیر و ... از جمله رفتارهایی هستند که هر چند در گذشته وجود داشتند اما در این برهه ماهیت جدیدی یافتهاند و باعث افزایش احساس آرامش و مقابله با فشارهای روحی ناشی از این شرایط میشوند. پیام این رویدادها این است که زندگی جریان دارد و اگرچه پوست اندازیهایی در برخی رفتارها مشاهده میشود اما شکی نیست که جامعه همچون رودی مسیر خود را پیدا میکند و حیات اجتماعی تداوم خواهد داشت.